Bestu vinir okkar séu sem fremst í röðinni.

Engin nágrannaþjóð okkar á jafn miklar taugar í okkur eða hefur reynst okkur betur en Færeyingar. 

Viðbrögð þeirra í Hruninu munu vonandi aldrei gleymast. 

Þess vegna liggur við að þegar nýr forseti tók við hefði hann fyrst átt að sækja Færeyinga heim. 

En það er að vísu hefði fyrir því að fyrstir séu þær tvær þjóðir, sem við höfum í sögu okkar deilt þjóðhöfðingjum með, Danir og Norðmenn. 

Og það er fagnaðarefni að okkar nýi og góði forseti heimsæki nú Færeyinga og sýni þeim sóma og það þakklæti, sem þeir eiga skilið. 

Forsetahjónin til Færeyja

Breytt ástand á vegunum kallar á breytingar á vegum.

Á aðeins sjö árum hefur ferðamönnum á Íslandi fjölgað margfalt. Ein afleiðing þess er sú, að á vegunum hefur að sama skapi margfaldast þörf fyrir ferðafólk til þess að stansa, skoða útsýnið og taka myndir. 

Þegar slíkt gerist án þess að um útskot sé að ræða skapast ný umferðarhætta, sem bregðast verður við, ekki síst þegar bílar eru stöðvaðir á blindum og varasömum vegaköflum. 

Það sýnir einkennilega en bagalega firringu ef talið er, að það sé óþarfi að bregðast við þessum nýju aðstæðum. 

Þvert á móti er brýn nauðsyn að brugðist sé við þessu, með finna út, hvar helst getur verið ástæða til þess að stansa, og gera þar nógu stór útskot með nauðsynlegum merkingum til þess að aðstoða ferðafólkið við valið og skapa því aðstöðu jafnframt því að auka umferðaröryggi. 

Aðgerðarleysi ber ekki aðeins vott um ákveðna firringu, heldur er það bæði bagalegt og skaðlegt. 

Harmar vinnubrögð Vegagerðarinnar

Eru Frakkar á íslenskri leið "sameiningar vinstri manna"?

Sósíalistar hafa löngu verið sterkt stjórnmálaafl í Frakklandi, ýmist til góðs eða ekki,  eins og gengur á langri vegferð frá upplausninni bæði fyrir og eftir stríð til daga Mitterands og Hollands. 

"Flokkur franskra sósíalista" hefur heitið sama nafni frá 1969 og ekki verið feiminn við hugtakið sósíalisma líkt og Íslendingar hafa verið frá því að sósíalistafélögin íslensku hurfu endanlega um svipað leyti og hinn núverandi franski sósíalistaflokkur var stofnaður.

Frá 1969 hefur verið svipuð vegferð í gangi hér á landi og hófst 1938 með stofnun Sameiningarflokks alþýðu - sósíalistaflokksins 1938, Alþýðubandalagsins 1956, Samtaka frjálslyndra og vinstri manna 1970, Bandalags jafnaðarmanna 1983, Þjóðvaka 1994, Samfylkingarinnar 1999, Vinstri grænna 1999 og Bjartrar framtíðar nú síðast.

Meira að segja hafa margir skilgreint Pírata sem vinstri flokk. 

 

Í öll skiptin hefur tilgangurinn verið að "sameina vinstri menn" og síðan 1956 helst alls ekki þannig að orðið "sósíal" sjáist í heiti viðkomandi flokks.

Niðurstaðan hefur samt orðið sú, að Framsóknarflokkur og Sjálfstæðisflokkur(áður Íhaldsflokkur) hafa, annað hvort báðir saman eða annar þeirra í senn, verið í ríkisstjórn nær samfellt síðustu tæp 100 ár. 

Það var ekki fyrr en árið 2009 að hvorki Sjallar né Framsókn voru í stjórn, og það ástand varði aðeins í fjögur ár. 

Nú lítur út fyrir að Frakkar séu með hruni Sósíalistaflokksins þar í landi að fara inn á svipaða braut við að "sameina vinstri menn" eins og reynd hefur verið hér á landi árangurslaust í átta áratugi. 

Það er sáralítil en nokkur von til þess að stofnun fyrsta flokksins hér á landi í meira en 60 ár, sem ber heitið Sósíalistaflokkur, muni neinu breyta um "sameiningu vinstri manna." 

Sósíalistaflokkurinn kominn að fótum fram

Eitt sinn átti að "bjarga Eyjafirði" með risaálveri.

Fyrir rúmum aldarfjórðungi þótt vá fyrir dyrum á Akureyri og í Eyjafirði vegna þess að verksmiðjur SÍS á Akureyri höfðu missst mikilvæga markaði fyrir vörur sínar í Sovétríkjunum vegna falls kommúnistaríkjanna í Austur-Evrópu. 

Í samræmi við þá áltrú og stóriðjutrú, sem tekin hafði verið upp á Íslandi á sjöunda áratugnum, var þrýst hart á að reist yrði risaálver utan við Akureyri, til þess að "bjarga Eyjafirði." 

Einnig að reisa stórt álver á Keilisnesi fyrir sunnan Hafnarfjörð til að "bjarga", já, "bjarga hverju?  Hafnarfirði"?  Nei, "bjarga Austurlandi." 

Á þessum tíma trúðu menn því að Blönduvirkjun myndi "bjarga Norðvesturlandi" vegna gríðarlegrar atvinnu í tengslum við byggingu virkjunarinnar. 

Jú, það var mikið um að vera á framkvæmdatímanum og mörg hundruð manns fengu vinnu við framkvæmdirnar, en þegar þeim lauk misstu jafn mörg hundruð manns vinnuna og notuðu peningana til þess að flytja burtu og koma sér fyrir annars staðar með þeim afleiðingum að fólki fækkaði meira á Norðvesturland en dæmi höfðu verið um áður.  

Við Blönduvirkjun hafa síðan um tveir menn atvinnu að því að mig minnir. 

Svipað hefði gerst fyrir austan vegna álvers á Keilisnesi. 

Álverið reis aldrei á Akureyri og því neyddust menn til hins hræðilega, að reyna "eitthvað annað". Sem álitið var vonlaust. 

Þetta "eitthvað annað" hefur samt reyndar orðið til þess að allan tímann síðan í lok 20. aldar hefur verið fólksfjölgun og uppgangur á Ákureyri og i Eyjafirði. 

En nú hafa stóriðjutrúarmenn öðlast endurnýjaða trú á það, sem eigi að "bjarga" Eyjafirði á svipaðan hátt og álver átti forðum:

Nýja bjargráðið er að Eyjafjörður öðlist sem stærstan skerf af fyrirhugaðri tíföldun sjókvíaeldis á Íslandi á næstu örfáu árum. Nú brýst hliðstæða stóriðjutrúarinnar út í stórkvíatrú. 

Svo heit er stóriðjutrúin enn, að krafan um tugþúsunda tonna sjókvíaeldi í Eyjafirði sem allra fyrst er sett fram, þótt nú sé bullandi uppgangur nyrðra og meira að segja þensla. 

Sem fyrr eru hugmyndir um friðun taldar af hinu illa, komnar frá "öfgafólki" og "umhverfisfasistum", sem séu "á móti atvinnuuppbyggingu" og "vilji fara aftur inn í torfkofana."

Sannið til, að það verður erfitt fyrir Þorgerði Katrínu að standa á móti stórkvía-þrýstingnum. 

Menn með mikla peninga og góð tengsl við valdamenn þrýsta nú á, leiddir af fyrrum forseta Alþingis, miklum sómamanni, að norskir laxagreifar eignist þennan hluta sjávarauðlindarinnar við Ísland, af þvi að krafan um 51% íslenskt eignarhald gildir ekki um þennan sjávarútveg. 

Skora á ráðherra að friða Eyjafjörð

Miklar framfarir í gerð svona hjóla. Deilt um skilgreiningar.

Miklar framfarir eru í gangi í gerð fjalla- og torfæruhjóla.  Þau léttustu eru innan við 10 kíló og stóru torfærudekkin svo belgmikil, að þau hafa mikið flot, einkum ef hjólreiðamennirnir eru léttir. Einnig hafa góð vetrardekk gert það kleyft, til dæmis fyrir mig, að vera á ferð nær daglega á öðru hverju hjóli mínu, Rafreiðhjólinu Náttfara og létta vespuvélhjólinu Létti (Honda PCX) í öllum veðrum í vetur, svo að ekki hefur fallið vika úr, og á stærra hjólinu meira að segja farnar ferðir austur fyrir fjall í nóvember, desember og mars.  

Hér á síðunni hafa verið athyglisverðar rökræður um það hvaða forsendur eða skilyrði eigi að setja fyrir því að um hreinar hjólreiðar sé að ræða. 

Var það vegna ferðar Símonar Halldórssonar upp á Hvannadalshnjúk. 

Síðasta brekkan, upp hnjúkinn sjálfan, er svo brött, að Símon varð að bera hjólið upp hana. 

Fyrir þetta vildu gagnrýnendur afreksins láta ógilda það. Símon hefði átt að hjóla alla leiðina, án nokkurra undantekninga. 

Einhver sagði að þetta hefði verið hliðstætt því að hann fengið þyrlu til að flytja hjólið þennan spöl. 

En á þessu tvennu er mikill grundvallarmunur, sem sé sá, að forsendan og skilyrðið fyrir því að þetta teljist hjólaferð, felist í því hvaða orka er notuð. 

Hjólið sjálft er nefnilega orkulaust og knúið af líkamsorku hjólreiðamanna. 

Ef hjólið er borið, er það samt sem áður fært úr stað með líkamsorkunni einni saman. 

Sú orkuuppspretta ætti að vera eina skilyrðið og er augsjáanlega alls ekki hliðstætt við það að orka þyrluhreyfils flytti hjólið. 

Annar gagnrýnandi sagði, að hjólaferðin upp á hnjúkinn væri hliðstæð því að einhver drægi sleða upp á hnjúkinn og segðist hafa rennt sér á sleða þangað upp eftir.

Nú er það svo að leiðin upp á hnjúkinn er öll upp í móti, svo að augljóst er að sleðinn hefði aldrei getað runnið svo mikið sem nokkra metra nema að vera dreginn upp í mót.

Ef til vill mætti setja skilyrði þess efnis að ekki megi bera hjól nema ákveðna prósentu af leiðinni sem farin er til þess að ferðin teljist hjólaferð.

En þess þarf nú varla, því að yfirleitt komast menn miklu hraðar með því að hjóla þær leiðir sem þeir fara heldur en ef þeir færu að taka upp á því að bera hjólin.

Svipað á við um skíðagöngu. Við höfum séð í sjónvarpi hvernig keppendur í skíðagöngu hafa misst af sér skíði, en hlaupið áfram og haldið á lausa skíðinu. Auðvitað komast þeir ekki nærri eins hratt áfram svona höktandi á hlaupum eins og ef þeir stæðu á skíðunum, og því er tími þeirra tekinn gildur. 

Ég vil því óska þeim félögunum til hamingju sem réðust til atlögu við Vatnajökul á reiðhjólum.

Ég er hrifinn af töfrum þeirrar naumhyggju sem minnstu, ódýrustu og umhverfismildustu farartækin búa yfir.  Það hefði verið gaman að verða þeim samferða á litlu rauðu jökla-Súkkunni minni, minnsta og léttasta jöklajeppa landsins.  

 

Fótstigin jeppamennska yfir jökul

Klefinn í Hafnarfirði vekur spurningar.

"...verða áfram í gæsluvarðhaldi." Gamalkunnug setning í fréttum af sakamálum, meðal annars í tengdri frétt á mbl.is, þar sem beita verður þessu neyðarúrræði í samræmi við aðstæður. Sem í tilvitnuðu máli á kannski við. 

En nú hafa birst sláandi tölur um svo margfaldan mun á tíðni einangrunar og gæsluvarðhalds hjá okkur og nágannaþjóðunum, allt að meira en 20 földum mun, að það getur ekki verið eðlilegt. 

Umfjöllun Kastljóss um meðferð á saklausum manni í ellefu daga einangrun í gæsluvarðhaldi hefur verið athygslisverð. Gísli Guðmundsson, einn virtasti sérfræðingur heims á þessu sviði, sagði að það væri mjög persónubundið hvenær hinir vanvirtu og þvinguðu fangar byrjuðu að missa veruleikaskyn.

Hjá sumum gæti það jafnvel byrjað eftir nokkrar klukkstundir.

Tveir saklausir menn, sem sátu í margra vikna gæsluvarðhaldi vegna Geirfinnsmálsins, lýstu því eftir á hve litlu munaði að þeir játuðu á sig þau brot sem harðsvíraðir rannsóknarmenn reyndu að þvinga þá til að játa.

Í öðru tilfellinu fór fanginn að leita að broti sínu, vegna þess að það gæti varla verið að svona væri farið með hann ef hann væri saklaus.

Í hinu tilfellinu fór fanginn að íhuga að brotna niður og játa allt, sem heimtað væri, vegna þess að fangavistin var orðin óbærileg og að eina útgönguleiðin væri að fá að komast út til þess að fá þar tækifæri til að sýna fram á sakleysi, sem hann skildi ekki af hverju kvalarar hans sæu ekki að lægi i augum uppi.  

En innan veggja fangelsisins ætti hann ekki möguleika á að snúa nauðvörn í sókn. 

Hann gæti einfaldlega ekki hafa framið þann glæp sem verið var að þvinga hann til að játa.

Eina leiðin væri hugsanlega sú að losna úr prísundinni. 

Þegar áhrif 11 daga varðhaldsins eða nokkurra vikna varðhalds á ofangreinda saklausa menn eru skoðuð, sést vel, hvílíkar pyntingar voru fólgnar í margra mánaða og jafnvel áralangrar varðhaldsvistar á sakaborningana í Guðmundar- og Geirfinnsmálum. 

Sjálfur upplifði ég þriggja mánaða ofsakláða og svefnleysi af völdum lifrarbrests fyrir níu árum og þekki hvernig slíkt leikur fólk andlega og líkamlega. 

En ein af mörgum spurningum, sem vaknar eftir umfjöllun Kastljóss, er sú, af hverju fangaklefinn í Hafnarfirði, sem leyft var að sýna, er eins og hann er, á því herrans ári 2017.

Bara það eitt að sjá þetta harða, lárétta flet með næfurþunnri dýnunefnu, sýnir, að klefinn er brot á 68. grein stjórnarskrárinnar, sem segir: "Engan má beita pyndingum né annarri vanvirðandi meðferð eða refsingu."

Ég man þá tíð fyrir sex áratugum þegar einn ættingi minn átti við áfengisvanda að stríða, sem birtist í því, að vegna ölvunar á almannafæri sem hafði í för með sér að hann hafði verið til vandræða, "var honum stundum stungið í steininn" eins og það var kallað.

Þar mátti hann dúsa næturlangt við sannarlega ómannúðlegar og vanvirðandi aðstæður.  

Tilgangur frelsissviptingarinnar var sá að afstýra þeim vandræðum og óskunda sem ölvun hans olli honum sjálfum og öðrum. 

En svo virðist sem klefinn sjálfur hafi verið sérstaklega hafður þannig að líðan fangans yrði sem verst og niðurlæging hans og vanvirðing við hann sem mest. 

Þetta var á þeim tímum sem nútíma meðferð á áfengissjúklingum hafði ekki komist á það stig sem nú er og hefur gert gríðarlegt gagn.

En þessi maður var sannarlega sjúklingur.  

En fangaklefinn í Hafnarfirði vekur spurningar um það hvort enn hafi, sextíu árum síðar, ekkert breyst hjá þeim sem ráða hönnun svona klefa og meðferð á föngum. 

Hvað um sjúkling með bakflæði, sem ekki þolir við ef hann liggur algerlega láréttur?

Fanginn í Kastljósmálinu mátti ekki fá lífsnauðsynleg lyf nema að fara handjárnaður í lögreglufylgd heim til sín til þess að auglýsa það fyrir öllum nágrönnum sínum á einu bretti að hann væri hættulegur afbrotamaður. 

Og fá fyrir bragðið að þola nafnbirtingu í fjölmiðlum og missi atvinnu og heilsu. 

Vanvirðingin getur birst á ýmsan hátt þótt hún sé ekki alltaf á svona háu stigi. 

Í Gálgahrauni var handteknu fólki, sem hrúgað inn í Ford Eonoline bíl lögreglu, meinað um að setja á sig bílbelti. 

Þetta er augljós beiting "vanvirðandi meðferðar" sem nefnd er í 68. grein. 

Fólkið var höndlað eins og hverjar aðrar skepnur og vanvirt með því. 

Dómur Hæstaréttar um gildi 68. greinar stjórnarskrárinnar í máli gæsluvarðhaldsfangans, sem var saklaus í einangrun í 11 daga, er talinn marka tímamót í íslenskri réttarfarssögu. 

Hingað til hefur lögreglan í mörgum tilfellum mátt beita handtekna ómannúð og vanvirðingu eftir geðþótta.

Í gegnum tvo frændur mína á sinni tíð, sem voru lögregluþjónar, kynntist ég því hve margt afbragðsfólk er að finna innan lögreglunnar.

Þessu góða fólki er enginn greiði gerður með því að taka ekki til hendi í þessum málum, þótt seint sé.

Vonandi verður dómur Hæstaréttar til þess að það styttist í að sjónvarpsáhorfendur sjái ekki aftur klefa á borð við fangaklefann í Hafnarfirði.

Og Hæstaréttardóm á borð við þennan hefði mátt sjá fyrr.  

Mannréttindakafli stjórnarskrárinnar er búinn að vera í henni í 22 ár. 

Áfram í varðhaldi grunaðir um smygl

Eftirminnilegur sýningarflokkur frá sjöunda áratugnum.

Síðasta áratuginn fyrir Heimaeyjargosið urðu skemmtiatriðin á Sjómannadeginum í Vestmannaeyjum smám saman fjölbreyttari en áður hafði verið, og af því að ég fór þangað árlega þessa helgi var leitað til mín um að finna góða skemmtikrafta og sjá um það vandasama verkefni að koma þeim til og frá Eyjum, sem oft gat verið býsna snúið. 

Aðalatriðið hjá Eyjamönnum var að ráða helst þá, sem voru eftirsóttastir, en jafnframt að hafa úrvalið sem mest. Urðu þessir hópar skemmtikrafta oft allt að 20 manns. 

Sem dæmi um skemmtilega nýliða var þegar kornungur Hemmi Gunn skemmti þarna með Vilhelm G. Kristinssyni. 

Eitt eftirminnilegasta atriðið var hópur vaskra og snjallra júdóglímumanna úr Ármanni, ef ég man rétt, sem hafði æft sýningaratriði til þess að sýna hve þróuð og oft falleg þessi sjálfsvarnaríþrótt gat orðið. 

Einkum fór kliður um salinn þegar tekin voru há loftbrögð og sýnt var hvernig menn gátu dreift högginu þegar þeir skullu úr flugi á gólfinu, svo að þeir meiddust ekkert. 

Mýkt, fimi, þjálfun og nákvæmni skinu út úr þessum sýningaratriðum og breyttu sýn margra á mismun á grófum slagsmálum með tilheyrandi meiðslum og þessari "mjúku íþrótt." 

 

Júdó ein besta sjálfsvörnin

Afneituninni linnir ekki, því miður.

Sigurður Ingi Jóhannsson tók við embætti forsætisráðherra við fordæmalausar aðstæður, sem voru engan veginn honum að kenna, heldur eingöngu röðum mistaka þáverandi forsætisráðherra og formanns flokksins, sem fór til dæmis svo harkalega á bak við þingflokk sinn og samstarfsflokkinn í ríkisstjórn í sneypuför sinni til Bessastaða eftir að hafa birst heimsbyggðinni í sjónvarpi á dæmalausan hátt, að sumir þingmenn voru gráti nær þennan einstæða dag.

Enda engin furða, því að mistökin voru þeim mun grátlegri sem þessi forystumaður flokkins hafði leitt hann til stærsta og glæsilegasta kosningasigurs hans fjóra áratugi. 

Svo illa var málum komið, að þáverandi forseti íhugaði opinberlega að hætta við að hætta í starfi og bjóða sig fram til enn eins endurkjörsins. 

En Sigurður Ingi kom flestum á óvart með fumlausri og traustvekjandi framkomu við að bjarga því sem bjargað yrði og leiða þjóðina og þingið farsællega til haustkosninga af lagni og festu. 

Í fyrstu sjónvarpskappræðu forystumanna stjórnmálaflokkanna um haustið dundi hins vegar yfir óvænt áfall, þegar í ljós kom að SDG ætlaði að leiða flokkinn til kosninga með því að hnykkja á afneitun sinni varðandi það sem úrskeiðis hafði farið í apríl. 

Hann hélt því meira að segja blákalt fram að þeir staðir í Karíbahafinu, sem illræmdir voru víða um heim sem skattaskjól, væri alls ekki skattaskjól, heldur með heivirðustu og virtustu fyrirbærum á byggðu bóli. 

Þetta áfall varð til þess að felmtri slegnir Framsóknarmenn sáu ekki aðra lausn en að Sigurður Ingi tæki við forystunni í flokknum. 

Því miður er nauðsynlegt að rifja þessa atburðarás síðasta árs upp, þegar menn fara nú enn og aftur af stað í fullkomnri afneitun á því, sem olli fylgishrunini Framsóknarflokksins í fyrra. 

Vill kjósa um nýja forystu flokksins

Þroskuð og aðdáunarverð manneskja, góður fulltrúi okkar.

Íslendingar hafa ekki komist áfram í úrslit Eurovision í þrjú síðustu skiptin svo að það er svo sem ekkert nýtt að það gerist og engin ástæða fyrir okkur til að krefjast þess að einhver kraftaverk gerist eða að heppnin sé alltaf með okkur.

Einstakur dugnaður og elja ásamt fagmennsku, æðruleysi og yfirvegun hafa einkennt alla framgöngu Svölu Björgvinsdóttur og við Íslendingar getum verið stolt af framkomu hennar erlendis.

Einkum eru orð hennar í garð keppinauta hennar og þeirra framlags aðdáunarverð og sýna þroska hennar.  

„Ég sé ekki eftir neinu“

Ég man þá tíð þegar þeir voru þúsund sinnum færri.

Bílaleigan Falur var fyrsta bílaleigufyrirtækið hér á landi, sem ég man eftir. Þeir voru með nokkrar Volkswagen Bjöllur á sjöunda áratugnum og Land Rover. 

Þótti mikil nýlunda og vafasamt uppátæki og þessi starfsemi gekk brösuglega á köflum, þegar bílaleigur fóru að spretta upp eins og gorkúlur og urðu of margar á tímabili. Þótt þær væru varla nema á annan tug var notað orðalagið um að spretta upp eins og gorkúlur.  

Síðan komu Kennedy-bræður á Akureyri og efnuðust vel á því að leigja bíla meðan á framkvæmdum við Kröflu stóð. 

Þráinn Jónsson á Egilsstöðum var eftirminnlegur eigandi bílaleigu og rak jafnframt veitingasölu í flugstöðinni. Þráinn var helblár kapítalisti og afar skemmtilegur. 

Hann sagði það erfiðast í bílaleigunni að þurfa sem sannfærður kapítalisti að hagnast mest á því að leigja út rússneska kommúnistabíla af Lada-gerð. 

"Það er verstur fjandinn að þeir skuli vera svona ódýrir en samt sterkir" sagði Þráinn.f

"Það sýnir vel hvað rússnesku kommarnir eru slappir að þeir skuli láta mig og Bifreiðar og landbúnaðarvélar græða á lélegu vegakerfi í Rússlandi og kuldunum í Síberíu" bætti Þráinn við. 

Nú eru bílaleigubílar landsins þúsund sinnum fleiri og bílalegurnrar orðnar um 200. 

Og allt í blússandi uppgangi, 20 prósenta fjölgun á einu ári. Gríðarlegt framboð af notuðum bílaleigubílum hefur sett mikið mark á bílasölumarkaðinn og lækkað verðið í átt að því sem hefur verið erlendis, en verð á notuðum bílum hér á landi hefur löngum verið allt of hátt. 

Og framundan hillir undir kerfi, þar sem fólk skiptir notkun á bílum á milli sín, jafnvel daglega, og í gangi verður eignarhald, sem er blanda af einkaeign og sameiginlegri eign. 

Aldrei fleiri bílaleigubílar í maí