Fram til 1963 var oft sagt að Eyjar væru útdautt og óvirkt eldstöðvakerfi.

Þeim, sem komu til Vestmannaeyja fyrir sextíu til sjötíu árum varð oft starsýnt á Helgafellið, sem hafði eins eldfjallalegt útlit og hugsast gat.

Svörin voru yfirleitt á reiðum höndum, þegar spurt var nánar út í fjallið og gíg þess: Þetta er óvirk og útdauð eldstöð. 

Haustið 1963 vöknuðu allir með andfælum; það var hafið eldgos á hafsbotni suðvestur af ysta útverði eyjanna, Geldingaskeri. 

Því gosi lauk ekki endanlega fyrr en 1967 og eftir stóð myndarleg eyja, sem síðan er útvörður lands okkar, Surtsey. 

Þrátt fyrir þetta sváfu menn næsta rólegir næstu árin; gosið hafði jú verið utan marka eyjana þegar það hófst. 

Aftur voru menn vaktir upp við vondan draum 23.janúar 1973 og nú við eldgos inni í hjarta og miðju eyjanna, á sjálfri Heimaey. 

Framhaldið er heimsþekkt eitthvert dramatískasta eldgos síðari ára með ótrúlega mannbjörg og frækilegan árangur af baráttu við hraunflæði og öskufall og síðan endurreisn byggðarinnar. 

Nýlega voru sagðar fréttir af vinnu við endurnýjun viðbragðsáætlunar vegna eldgoss í Vestmannaeyjum, og í henni tekið tillit til þess sem ævinlega hefur blasað við: Heimaeyj er stærsta eyjan af því hún er miðja og hjarta eldstöðvakerfis eyjanna. 

Þegar horft er á svonefnd eldstöðvakerfi Ljósufjalla blasa við fjölbreytt ummerki um það í formi eldgíga og hrauna, að þar er hvorki um útdautt né óvirkt eldstöðvakerfi að ræða. 

Eldstöðvarnar bera þess merki að hafa verið virkar eftir að síðustu ísöld lauk og ber því að umgangast þær samkvæmt því. 

 

Óvenjuleg skjálftavirkni heldur áfram á Vesturlandi

Bæta þarf leiðbeiningar til kaupenda nýrra bíla.

Nákvæmar upplýsingar um bílaflota landsins eru vel þegnar, og nú er bara að bæta við skipulegri þekkingu um hinar mismunandi gerðir, einkum varðandi mismuninn á dísil og bensínbílum, hybrid og plug-in hybrid og rafbílum, sem ganga fyrir raforku eingöngu.  

Yfir kaupendur dynja dreifðar, tilviljanakenndar og oft misvísandi upplýsingar og leiðbeiningar sem virka ruglandi, svo sem allt "jeppa" talið og það að hybrid bílar noti rafmagn á þann hátt sem orkugjafa að "nota sama rafmagnið aftur og aftur". 

Nákvæm tölfræði nú aðgengileg á netinu

Einn maður, ein hugmynd, eitt verðmætasta fyrirtæki íslenskrar sögu.

Latibær eða Lazytown var upphaflega ein hugnynd hjá einum manni, sem óx og dafnaði upp í það að verða verðmætasta vörumerki Íslands. 

Hugmyndin gekk ekki út á það að framleiða hráefni eða varning, sem mældur væri í tonnum og það  framleiddi heldur ekki orku eða söluvörur, sem gáfu af sér orkugjafa. 

Nei, allt og sumt sem þurfti var frjótt hugvit og líkamlegt atgervi framleiðandans, Magnúsar Schevings.

Enn í dag eimir eftir af þeim hugsunarhætti að þeir sem starfa við listir eða svonefndar skapandi greinar séu afætur á þjóðfélaginu.  

Þegar slíkt fólk er spurt hvað það hafi fyrir stafni og svarar því skilmerkilega, kemur ótrúlega oft önnur önnur spurning í kjölfarið, næsta dæmigerð: Já, einmitt það, en við hvað vinnurðu?

Réttindin flutt út og Latabæ slitið

"Virkja! Virkja! Virkja!" Af hverju? Vegna rányrkju.

Af hverju stendur HS Orka í örvæntingarfullri söfnun vatnsaflsvirkjanakosta um allt land?

Af hverju stóð ónotuð túrbína í Reykjanesvirkjun árum saman? 

Af hverju lækkaði land svo á virkjunarsvæðinu að sjór fór að flæða inn á stundina vestan við Grindavík?  

Af hverju er búið að fá framkvæmdaleyfi fyrir gufuaflsvirkjun í Eldvörpum, sem er þó með sama gufuaflsrými og Svartsengi þannig að það mun þýða flýtingu á því að orkan verði uppurin?

Og af hverju er það fyrsta sem þeim hjá HS Orku dettur í hug að reisa virkjun í Geldingadölum og fórna þar möguleikum til þess að laða að ferðamenn til að skoða nýmynduð náttúruverðmæti?

Svarið er einfalt. Á þessu gufuaflssvæði er stunduð af kappi starfsemi sem nefnd er "ágeng" gufuöflun, dælt upp miklu meiri orku en svæðið stendur undir. 

Afleiðigin hefur þegar orðið aflminnkun sem felur í sér stórfellda rányrkju á gufuaflinu. 

Nú þegar eru landeigendur byrjaðir að ráðast á hið volga nýrunna hraun með stórvirkum vélum til óafturkræfra umhverfisspjalla, þótt sú vegagerð hafi verið stöðvuð í bili. 

„Það þarf einfaldlega að virkja“

Óhjákvæmilegt að risafjárhæðir skekki samkeppnisaðstöðu í knattspyrnu?

Fyrir nokkrum árum skóku stórbrotin fjármál Manchester City knattspyrnuheiminn og þóttu hafa haft afar slæm áhrif á samkeppnisstöðu og aðstöðu helstu knattspyrnufélaga heims. 

Ekki bættu úr skák sérlega vafasamar aðferðir við að afla hinna miklu fjárhæða sem fært hefðu liðinu Englandsmeistaratitilinn og vörpuðu ljósi á áhrif fjársterkta útlendinga á rekstur liðsins. 

Það kann að vera að eitthvað hafi skánað í þessum málum síðan, en engu að síður eru fjárhæðirnar, sem nefndar eru í sambandi við verðmat á leikmönnum, stjarnfræðilega háar. 

Tæplega tvö hundruð milljóna króna verðmæti í einu meistaraliði flokkast varla sem smáaurar. 

Sem aftur á móti vekur spurningar um það hvort notkun slíkra ofurfjárhæða séu heppilegar fyrir keppnisaðstöðu og möguleika hinna mismunandi knattspyrnufélaga. 

Manchester-liðin þau dýrustu í Evrópu

Ætti hann að fá lánað viðurnefni úr sögu Hauka?

Handboltaleikmenn á borð við Gísla Þorgeir Kristjánsson er alltaf vinsælir meðal áhorfenda, því að hraði þeirra, snerpa og leikni er sannkallað augnayndi. 

Einu sinni fyrir langalöngu átti Hafnafjarðarliðið Haukar svipaðan mann um stund, sem hét Stefán Jónsson og fékk viðurnefnið "tætarinn." 

Þetta var réttnefni, því að á góðum degi tætti Stefán varnir varnir mótherjanna í sig. 

Á þeim árum þurfti ævinlega að byrja að nýju á miðju með hvort liðið á sínum vallarhelmingi eftir hvert skorað mark og engin takmörk voru sett fyrir lengd sókna. 

Fyrir bragðið voru mun færri mörk skoruð í leikjum en nú er, en "tætarinn" hafnfirski komst samt í það að skora tíu mörk í leik og meira en helming marka síns liðs. 

Jóhann Ingi Gunnarsson í Val bjó, ef rétt er munað, yfir jafn miklum ef ekki einn meiri hraða þegar hann smellti sér á ofurhraða í gegnum varnirnar. 

Nú er bara að vona að Gísli Þorgeir komist án meiðsla í sitt fyrra form og jafnvel enn betra form. 

Þá gæti hann fengið gamla Hauka viðurnefnið að láni og orðið mesti "tætari" allra tíma. 

Gísli Þorgeir er kominn aftur í handboltagírinn

Ein undirliggjandi ástæða er "jeppa" æðið hjá sölumönnum.

Ein af undirliggjandi ástæðum stóraukiins utanvegaaksturs hefur nokkrum sinnum verið nefnd hér á síðunni, en hann er hin takmarkalitla eftirsókn að klína orðmyndinni "jepp" inn í skilgreiningar á bílum, sem sem heitunum "rafjeppi," "sportjeppi", "borgarjeppi". 

Í reynsluakstri í blaði nýleg var kvartað yfir því hve erfitt væri að aka einum ofurjeppanum yfir lægstu hraðahindranirnar í borginni en ekkert hugað nánar að því í greininni hvernig ofurjeppi gæti átt í vandræðum af þessu tagi. 

Líkleg ástæða gæti verið að undir þennan bíl hafi verið troðið 22 tommu "sport"felgum með "low-profile" lágum og flötum dekkjum til þess að bíllinn sýndist sem verklegastur og líklegur til stórræða í ófærum. 

Niðurstaðan er þveröfug; á þessum lágu og flötu dekkjum verður svo stutt frá jörðu upp i felgukantinn, jafnvel tvær tommur, að þessi dekkjagerð er einhver sú versta til að hafa undir bílum nema á sléttu malbiki, þar sem þau gefa sportlega beygjueiginleika. 

Eftir tengiltvinnbílar komu til sögu, margir skreyttir jeppaskilgreiningu, hefur ástandð versnað, því á mörgum þeirra er rafhlöðunum klínt undir botninn sem nýjum enn lægri punkti en á samsvarandi bíl án rafhlaðna. 

Og það að reka niður þessar rafhlöður í frosnum krapa og hjólförum getur valdið milljóna tjóni. 

Við gerð myndarinnar "Akstur í óbyggð" batt síðuhafi góðar vonir um að leiðbeiningalegt gildi hennar gæti laðað að sér styrki frá hátt á annað hundrað bílaleigum, sem sæu notagildi þátta af þessu tagi. 

Niðurstaðan varð sú að engin bílaleiganna treysti sér til þess og var viðbáran sú að það væri hlutverk tryggingafélaganna að bæta slíkt tjón. 

Aðeins eitt tryggingafélag treysti sér til þess með 300 þúsund króna styrk. 

Síðan þá hefur ástandið í þessum málið farið versnandi vegna áunninnar vanþekkingar á eiginleikum æ fleiri "jeppa" sem veldur usla eins og viðtengd frétt á mbl.is bendir til. 

Ein hinna fjölmörgu nýju tegunda rafbíla var meira að segja auglýstur sem "fyrsti rafjeppinn" þótt veghæðin væri aðeins 17 sm (12 sm fullhlaðinn), framendinn skagandi flatur langt fram og ekkert afturdrif að finna!

Tugir kílómetra af utanvegaakstri í haust

Meginlínurnar blasa við ár eftir ár: Fólksflótti frá Reykjavík.

Þref varðandi tölur á íbúðum í byggu er til lítils þegar meginatriði byggðaþróunar á Suðvesturhorni landsins blasa við í formi dæmalausrar fjölgunarsprengju sem er í gangi í Árborg og víðar utan Reykjavíkur. 

Hlutföllin breytast svo hratt að minnir á fólksflóttann frá Austur-Þýskalandi hér um árið. 

Þar var rætt um að fólkið hefði sjálft kosið með fótunum, en hér er kosið með bílhjólum. 

Þessi mikli tilfærsla á hlutföllum milli fjölda íbúa í sveitarfélögunum á atvinnusvæði, sem nær frá Borgarnesi austur að Þjórsá og suður um Suðunes sýnir að eitthvað er bogið við framkævmd þeirrar draumsýnar að aðal fólksfjölgunin eigi að vera í þéttri byggð miðsvæðis en sé óæskileg í úthverfum og fjarri miðjunni.  

Fyrir um tíu árum hripuðu félagar í samtökum með nafninu Betri byggð upp tillögu á landsfundi eins stjórnmálaflokksins, að banna skyldi frekari lagningu nýrra gatna og innviða fyrir nýja byggð utan Reykjavíkur í Kraganum. 

Þegar flutningsmanninum var bent á, að fólkið myndi þá bara flytja upp á Akranes, suður með sjó eða austur fyrir fjall, sagði hann, að það væri allt í lagi með það, enda væri fráleitt að nokkurn tíma kæmi til slíks. 

Slíkur flutningur væri þess vegna í lagi. 

Þegar honum var bent á, að með því að hrekja umrætt fólk enn lengra en ella væri verið að stuðla að enn meiri fólksflótta en tillagan stefndi að, komu vomur á hann; þetta passaði ekki alveg inn í myndina, og var tillagan dregin til baka. 

En áfram halda tillögumennirni því staðfast fram, að ef Reykjavíkurflugvöllur hefði ekki verið reistur við Vatnsmýri, myndi engin byggð vera austan Elliðaáa; öll fjölgunin hefði þá orðið fyrir vestan ár. 

Þessi fullyrðing vefst ekki fyrir þeim félögum, að 130 þúsund mann hefðu þyrpst í skýjakljúfa þessarar "betri byggðar."

Segja Pawel fara með rangt mál

Ronaldo sýndi Íslendingum sérstaka lítilsvirðingu hér um árið.

Christiano Ronaldo er ekki að sýna leikmönnum lítilsvirðingu í fyrsta sinn núna, eins og lýst er í viðtengdri frétt á mbl.is.

Er það ekki rétt munað, að hann sýndi íslenska landsliðinu sérstaka lítilsvirðingu eftir jafntefli hér um árið með því að úthúða liðinu fyrir það hvað það væri lélegt og ekki þess virði að leikið væri við það? 

Enginn annar hefur viðhaft slík ummæli um okkar lið. Því miður er stutt í hrokann hjá þessum annars frábæra knattspyrnumanni.   

Margrét Lára gagnrýndi hegðun Ronaldo (myndskeið)

Tíu sinnum minna flatarmál í Vaðlareit en verður á Teigsskógsleið?

Það má áætla að fyrirhuguð Vestfjarðaleið um Teigsskóg mun kosta ruðning að minnsta kosti tíu sinnum meira flatarmáls af skógi og fögru skerjalandslagi, verðmætri landslagsheild, heldur en er ætlunin að gera hjá Skógræktarfélagi Eyjafjarðar í skóglendi austan Akureyrar, sem greint er frá í viðtengdri frétt á mbl.is. 

Miðað við eðli máls væri hægt að leggja veg um Teigsskóg eftir svipuðum aðferðum og tíðkast víða í þjóðgörðum, svo sem á Bláskógaheiði við Þingvallavatn, með 50 eða 60 kílómetra hámarkshraða. 

Það er gríðarlegur munur á slíkum hraða og 90 km trukkahraðanum, sem er keppikefli Vegagerðarinnar. 

Bara hávaðinn einn af hinum stóru dekkjum á stórum bílum á slíkum hraða er margfaldur á við hávaðann af dekkjum á 50-60 km ferð. 

Töfin í akstrinum á þessum vegarkafla yrði álíka mikil og í Hvalfjarðargöngunum, ca 2-3 mínútur, mog vegurinn þyrfti miklu minni brúttó breidd sem felst í ruðningi og uppfyllingu út af vegöxlunum. 

Vegurinn norðan Þingvalla er gott dæmi um þann árangur sem hægt er að nú í þessum efnum þegar Vegagerðin tekur sig til, en því miður er ekki annað að heyra innan úr herbúðum hennar en að á Teigsskógsleið skuli valda sem allra mestum umhverfisspjöllum. 

Myndin hér að ofan er tekin í utanverðum Teigsskógi þar sem Ólafur Arnalds stendur undir hluta af þein hluta skógarins þar sem eru reynitré. 

Ólafur er eini Íslendingurinn sem hefur fengið Umhverfisverðlaun Norðurlandaráðs. Þau fékk hann fyrir tímamóta rannsóknir sínar á gróðurlendi Íslands. 

En nú koma fram menn, sem telja sig hafa meira vit á málum en Ólaf á viðfangsefnum hans og fara mikinn.  

Þeir hafna því að við nokkru sé hróflað í meðferð landsins, vegna skorts á gögnum!

Höggva tvo hektara af 85 ára gömlum skógi