Sumarið 1940 kom til tals að senda flugdreka til Íslands til loftvarna.

Fyrstu mánuðina eftir að Bretar hernámu Ísland 10. maí 1940 kom ýmislegt skondið upp á hvað viðbúnað og herstyrk varðaði. Aðeins rúmlega 700 breskir hermenn voru sendir í hernámsleiðangurinn, illa vopnum búnir og stór hluti þeirra lítt þjálfaðir. Fier_Drake_(1634_kite_woodcut)

En þetta var að einu leyti tímamótaviðburður í samskiptum Hitlers við aðrar þjóðir, því að allar götur frá upphafi valdatíma hans höfðu Öxulveldi, Þýskaland, Ítalía og Japan, stjórnað atburðarásinni oft tekið mikla áhættu og vesturveldin ævinlega orðið að bregðast við, sem nær alltaf fólst í því að gefa eftir eða bregðast ekki við.  

Dæmi: 1935 ráðast Ítalir inn í Abbesiniu, 1936 senda Þjóðverjar senda her inn í Rínarlönd, sama ár hefja fasistar hefja spönsku borgarastyrjöldina með dyggum stuðningi Hitlers og Mussolinis, 1937 hefja Japanir stríð við Kínverja, 1938 hernemur Hitler Austurríki í mars og Súdetahéruð Tékkóslóvakíu í október, í mars 1939 taka Þjóðverjar alla Tékkóslóvakíu, í apríl taka Ítalir Albaníu, 23. ágúst gerir Hitler griðasamning við Stalín og þeir skipta með sér Póllandi í september, í desember ráðast Rússar á Finna, 9. apríl 1940 hernema Þjóðverjar Danmörku og Noreg og 10. maí 1940 ráðast þeir inn í Holland, Belgíu, Luxemborg og Frakkland. 

10. maí 1940 var Hitler staddur í byrgi sínu í Eifelfjöllum skammt frá landamærunum við Belgíu við stjórn innrásarinnar inn í Niðurlönd og Frakkland, þegar honum berst fregnin um að Bretar hafi hernumið Ísland og fékk þá eitt af frægum bræðisköstum sínum. 

Það var engin furða; í fyrsta sinn voru Bretar með frumkvæðið og Þjóðverjar þurftu að bregðast við. 

Það gerði Hitler hið snarasta með því að fela Raeder flotaforingja Kriegsmarine að gera innrásaráætlu fyrir Ísland.  Fairey_Battles_in_formation

Hún var gerð og var glæsileg: Tvö stór orrusturustubeitiskip og tvö risastór farþegaskip skyldu samkvæmt áætluninni Ikarus taka Ísland af Bretum; um það bil sjö þúsund hermenn á móti um 770 breskum. 

Um miðjan júní féll Frakkland og 338 þúsund hermönnum Breta var bjargað vopnlausum yfir Ermasund frá Dunkirk.  

Framundan var orrustan um Bretland en Bretar gátu ekki leyft sér að gera ekkert varðandi innrásarhættu Þjóðverja, þannig að í ágústlok var breska setuliðið orðið 3000 manns. Wreckage_Fairley_Battle

Hefði samt ekki haft roð við þýskri innrás og nú komust frumstæðir flugvellir í Kaldaðarnesi í Flóa og á Melgerðismelum í gagnið, þannig að eitthvað varð að gera í þeim efnum að byrja að nýta sér það.  

Bretar máttu samt ekki við því i miðri Örrustunni um Bretland að missa herflugvélar til Íslands, sem þyrfti að nota í Bretlandi. 

En þá brá svo við að þeir áttu nýlegar flugvélar af gerðinni Fairey Battle, sem höfðu reynst algerlega gagnslausar fram að því, þótt þær litu nýtískulega út. Þær komu að vísu í stað tvíþekja en vængir þeirra voru svo langir, að þær skorti alveg veltihraða (roll rate) og voru svo svifaseinar að þær voru auðveld bráð fyrir þýsku Messerschmitt Bf 109 vélarnar. Kitesflying

í orrustunum á vesturvígstöðvunum um vorið höfðu þessar stirðlegu bresku vélar  farið einhverjar herfilegustu hrakfarir í sögu flughernaðar og verið sallaðar svo niður, að í staðinn fyrir að varpa sprengjum á brýr og samgönguleiðir Þjóðverja, mistókst það algerlega og varð það hræðilega dýrkeypt fyrir Bandamenn, því að skriðdrekaherir Guderians og Rommels gátu brunað yfir að Atlantshafsströnd og lokað meira en 300 þúsund manna herlið inni við Dunkirk. 

Myndir af flugvélaflökunum eftir þessar hörmungar vöktu hroll.  

Nú sáu bresku hernaðaryfirvöldin hins vegar not fyrir þessar vélar í stað þess að láta salla þær niður yfir Bretlandi:  Senda þær til Íslands. 

Ákveðið var að senda 18 stykki og skyldu þær annast lóftrýmisgæslu Íslands og þar með loftvarnir landsins. Þær komu til landsins seint í ágúst og þar með hófst öld hernaðarflugs á Íslandi. 

Fairey Battle vélarnar fengu vegna hrakfallasögu sinnar viðurnefnið "fljúgandi líkkisturnar" og er sagt að í breska herráðinu hafi mönnum ekki litist gæfulega á að vera yfirleitt að hafa fyrir því að senda slíkar vélar í þetta verkefni. 

á einum fundinum um þetta mál er segir sagan, að einn fundarmanna hafi í hálfkæringi lagt til að í staðinn fyrir Battle vélarnir yrðu sendir átján flugdrekar til Íslands. 

Þeir hefðu þó þann kost að geta komist á loft og það væri erfiðara að skjóta þá niður heldur en fljúgandi líkkisturnar. 


mbl.is Tveir hermenn með fasta viðveru hér
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

2013 lykt af stóru málunum, sem stefna í glatkistuna?

Í águst 2011 var forseta Alþingis afhent tillaga stjórnlagaráðs að nýrri stjórnarskrá. 

Þrátt fyrir þjóðaratkvæðagreiðslu í október 2012 með mjög afgerandi úrslitum var málið ekki komið lengra en það í meðförum þingsins á útmánuðum 2013, að Sigmundur Davíð Gunnlaugsson lýsti ástandinu þannig að það væri "ekki einu sinni komið í málþóf."   

Þinginu tókst að eyða málinu á þann hátt að þrátt fyrir stöðuga meðferð þess síðan með í bráðum áratug sýnist það einu sinni enn síðan í sögu ótal stjórnarskrárnefnda síðan 1946 ætla að daga uppi. 

2013 var þingið líka búið að fjalla mikið í nokkur ár um frumvarp um sjávarútveginn. 

Það dagaði uppi og enn er ekki að finna staf í stjórnarskrá um auðlindamál. 

Sett var í stjórnarsáttmálann 2017 með skýrum orðum stofnun hálendisþjóðgarðs. 

Þótt það kæmist á undan stjórnarskrármálinu á dagskrá nú fyrir jól, hefur síðan staðið yfir stanslaus ófrægingarherferð, ekki aðeins á frumvarpið, sem í raun felur í sér stækkun Vatnajökulsþjóðgarðs, heldur ófræging þjóðgarða almennt í heiminum þar sem þeir fara mikin og gala hæst sem virðast ekkert hafa kynnt sér þau málefni erlendis, heldur blaðra um það tilbúnar staðleysur. 

Lilja Alfreðsdóttir menntamálaráðherra hefur barist hetjulega fyrir því að fjölmiðlafrumvarp yrði lögfest, en engu er líkara en að um það ætli að fara eins og fyrrnefnt aðalfrumvörp núverandi ríkisstjórnar. 

Það virðist aftur komið árið 2013 þar sem nær öll helstu mál stjórnarsáttmálans eru á leið í glatkistuna.   


mbl.is Fjölmiðlafrumvarp verði lagt til hliðar
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Meira en 600 ára gömul sérstaða varðandi drepsótt endurvakin.

Svarti dauði var drepsótt af þeirri stærð á fjórtándu öld, að allur samanburður við COVID-19 er hjákátlegur.  Þegar drepsóttin kom til Íslands árið 1402 er áætlað að allt að þriðjungur þjóðarinnar hafi látist af hennar völdum. 

Hitt fer hins vegar ekki hátt, að svarti dauði hafði nokkrum áratugum áður geysað í Evrópu með skelfilegum afleiðingum án þess að sóttin kæmi til Íslands.  

Ástæðan var svakaleg: Sóttin var svo skæð að þau ár sem hún var verst, var enga sjómenn að fá til að sigla skipum til Íslands vegna faraldursins!  Ef á annað borð var lagt af stað lifðu menn ekki það að komast alla leið. 

Hún kom ekki til Íslands, einfaldlega vegna þess að það voru engar samgöngur við landið þessi sóttarsumur og þar af leiðandi engin smitleið. 

Ef þá hefðu verið til sóttvarnarkort hefði Ísland verið úti í horni á því fagurgrænt með nákvæmlega ekkert smit. 

Þess hræðilegri varð síðan sóttin þegar hún koksins barst með skipi með Einari Herjólfssyni árið 1402 og lagði sums staðar heilar og hálfar sveitirnar í eyði. 

Græni liturinn nú er ástæða til þess að því sé fagnað að þessum áfanga skuli hafa verið náð af hálfu okkurar. 

En á sama hátt og það átti eftir að syrta í álinn eftir Íslendingar höfðu haldið græna litnum út fjórtándu öld, verður að standa áfram vaktina nú.  

Fátt er nýtt undir sólinni.  


mbl.is Ísland með algjöra sérstöðu
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Enn þarf að slá í orkuskiptaklárinn!

"Orkuskipti - koma svo!" var kjörorð sem kynnt var á vegum þessarar bloggsíðu í ágúst 2015.Náttfari við Engimýri 

Þar var sýnt verklega og í fjölmiðlum jve gífurleg verðmæti væri hægt að spara með því að skipta úr jarðefnaeldsneyti yfir í rafmagn. 

Að reyna að kynna þetta með fréttatilkynningu hefði verið vonlaust.

Jafnvel pappírar með vel útreiknuðu dæmi hefði sennilega ratað beint í ruslafötuna hjá fjölmiðlum. 

Eina ráðið var að sýna þetta með algerlega raunhæfu dæmi, hvernig hægt væri að flytja einn mann landleiðina frá Akureyri til Reykjavíkur á rúmum tveimur sólarhringum á rafreiðhjólinu Sörla og samt varð vegna takmarkana á ferðum reiðhjóla um Hvalfjarðagöngin að fara fyrir Hvalfjörð. Léttfeti við Gullfoss

Orkukostnaðurinn í þessari ferð var 115 krónur.

Lítið gerðist samt í málunum almennt og sumarið eftir var ferðinni fylgt eftir með því að flytja einn mann á léttbifhjólinu Létti frá Reykjavík til Akureyrar á 5 og hálfri klukkustund fyrir 1900 krónur í orkukostnað. 

Haldið var áfram og allur hringurinn farinn á rúmum sólarhring fyrir 6400 krónu orkukostnað.  Léttir, Djúpavogi

Lítið gerðist þó enn þannig að sumarið eftir voru tveir möguleikar til orkunýtni kynntir: 

Farin alls 2000 kílómetra "trúbaodorferð" bæði stóra hringinn og Vestfjarðahringinn í beinu framhaldi, með hljómdiska og hljóðkerfi á hjólinu, haldnir þrennir tónleikar og um 15 kynningar á safndiskinum. 

Auk þess var skotist í ferð á hjólinu einn daginn til Siglufjarðar og til baka aftur sama dag, alls 800 kílómetrar.  

Smám saman fóru rafhjól bíla og bifhjóla að rúlla á landsvísu og segja má að síðastliðin tvö ár hafi komið heilmikil bylgja í þessum efnum. 

Handan við hornið lúrir möguleik á sér bylgju rafknúinna léttbifhjóla með útskiptalegum rafhlöðum og var það prófað og kynnt hér á síðunni á hjólinu Léttfeta, sem er rafknúið léttbifhjól og býður upp á möguleika á afar góðum ferðum í þéttbýli á lipran hátt sem jafnvel tekur fram hraða bíla fyrir aðeins 80 aura kostnað á hvern ekinn kílómetra. 

Líkt var eftir því að hægt væri fá leigðar rafhlöður fyrir svona rafhjól á orkusölustöðum líkt og gerist með gaskúta, en slík kerfi eru að byrja að ryðja sér til rúms erlendis. Smart e og Tazzari Zero

Í einni ferðinni var Gullni hringurinn, alls rúmlega 220 kílómetrar, ekinn á fjórum klukkusTundum.  Drægnin á einni hleðslu gat verið allt að 100 til 130 kílómetrar eftir þvi hve hratt væri farið. 

Líklega er ekkert land í heimi jafn hentugt fyrir svona orkuskiptabyltingu og Ísland, en eins og í svo mörgu sem felur í sér algerar breytingar, þarf að berjast við tregðu og fordóma með upplýsingar að vopni til þess að þoka málum áfram. SEAT Minimo el-car (4)

Nýir möguleikar eru að opnast á mun ódýrari og einfaldari rafbílum, sem sumir hverjir verða með útskiptanlegum rafhlöðum. 

Tveir af gerðinni Tazzari, tveggja sæta bílar með 90 km hámarkshraða og 90 km drægni á hleðslunni, hafa verið í umferð hér á landi síðan 2017 með miklu minni kostnaði en nokkrir aðrir rafbílar.

Rauði bíllinn á myndinni er af þeirri gerð, en fyir framan hann er rafknúinn tveggja sæta Smart.  

Helsti ókosturinn er sá, að bílarnir miðast fyrst og fremst við að taka hleðslu úr venjulegri heimilisinnstungu og geta ekki notast við hraðhleðslustöðvar. 

Neðst er mynd af komandi byltingarkenndum rafbíl, SEAT-Volkswagen Minimo sem er með útskiptanlegum rafhlððum og Volkswagen verksmiðjurnar ætla mikinnn hlut í byltingu í samgöngum.   

Í  


mbl.is Bensín og olía heyri sögunni til
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Gagnkvæmt fálæti og tortryggni Vesturlandaþjóða og Rússa.

Saga Rússlands er lituð af togstreitu, átökum og tortryggni milli þeirra og Vesturlanda.

Það olli því að löngum hafa svokallaðir "sterkir leiðtogar" og fræknir hershöfðingjar verið hafðir í miklum metum heimafyrir í Rússlandi, svo sem Ívan grimmi, Pétur mikli, Katrín mikla, Lenin, Stalín og Zukof. 

Rússar sýna stundum sjálfir blöndu af stærilæti og minnimáttarkennd, og þar í landi er hugtakið Seinni heimstyrjöldin aldrei notað, heldur "Föðurlandsstríðið mikla 1942-45. 

 

Ein afleiðing þess að tala Rússa niður hefur verið fálæti og tortryggni og er hægt að nefna mörg dæmi um slíkt. 

Þannig var því mjög hampað á Vesturlöndum að tímamót Seinni heimsstyrjaldarinn hefðu verið í orrustunni við El Alamein í október 1942 þegar hið rétta var, að tíu sinnum færri hermenn tóku þátt í þeirri orrustu en orrustunni við Stalingrad, sem var háð um áramótin 1942-43, auk þess sem mannfall í þeirri rússneksu orrustu var 30 sinnum meira en við El Alamein. 

Lengi vel mátti sjá því haldi fram að sendingar Vesturveldanna til Sovétmanna á hergögnum og ýmsum nauðsynlegum varningi hefði ráðið úrslitum í styrjöldinni. Auðvitað höfðu þessar sendingar sín áhrif en þegar betur hefur verið gætt síðar hefur komið í ljós að það sem úrslitum réði var hin gríðarlega framleiðsla á hergögnum í krafti þjóðarátaks Rússa, sem var eitt að mestu afrekum sögunnar. 

Hergagnasendingarnar að vestan eru taldar hafa numið um 7 prósentum af framleiðslunni í heild. 

Með hinum fálætislegu ummælum um Rússa fylgdi lengi hve sú fullyrðing miklu betri hergögn Vesturveldanna hefðu verið en hin rússnesku. Hið sanna má hins vegar meðal annars sjá í ummælum Hitlers í ávarpi til þjóðar sinnar eftir ófarirnar við Moskvu, að engan hefði óraði fyrir því að Rússar gætu framleitt 30 þúsund flugvélar á ári og meira en 80 þúsund skriðdreka af gerðinni T-34, sem Eisenhower nefndi ásamt vígvalla eldflaugunum Katusha sem þau helstu vopn Bandamanna, sem þeir hefðu unnið styrjöldina með ásamt jeppanum, DC-3 og kjarnorkusprengjunni. 

Skriðdrekarnir, sem Rússum voru sendir, stóðu langt að baki T-34 og var aðeins hægt að nota þá sem stuðningstæki að baki víglínunni. 

Spitfire orrustuflugvélarnar voru lengi rómaðar á Vesturlöndum sem bestu orrustuflugvélar stríðsins, en Rússar fengu aðeins sendar lakari vélar af Hurricane gerð, og á síðari árum ber flestum sérfræðingum saman um að rússneska vélin Yak-3 hafi verið öflugasta orrustuflugvélin í návígi og að hin bandaríska Mustang vél huganlega besta aliða orrustuflugvél stríðsins. 

Fyrsta og eina nothæfa orrustuþota stríðsins og þar með besta orrustuflugvélin var raunar þýsk, Messerschmitt 262, en hún kom of seint til skjalanna. 

Geta rússnesku vélarinnar Yak-3 sýna ráðleggingar yfirmanna Luftwaffe til flugmanna á Messershcmitt Bf 109 á austurvígstöðvunum þess efnis, að ef þeir sæu Yak-vél með bungu á nefinu, skyldu þeir forða sér strax. 

Í geimkapphlaupinu sem byrjaði með fyrsta gervihnettinum og fyrsta geimfaranum, komu Rússar Bandaríkjamönnum heldur betur á óvart.  

 

 

 

 


mbl.is Rússum sýnd tortryggni fyrir fram
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

"Gamli Landrover Defender" endurvakinn?

Nefna má nokkra fjórhóladrifsbíla á árunum 1940 til 1992 sem voru eins konar tímamótabílar í þróun jeppanna: Willys_CJ-2A_1946_(14168649288)  

1940: Willys´s jeppinn, eitt af fimm mikilvægustu vopnum Bandamanna í Seinni heimsstyrjöldinni.

Olli tímamótum í samgöngum á Íslandi. 

Mikil fjöldaframleiðsla, fjórhjóladrif, hátt og lágt drif, heilir driföxlar (hásingar) blaðfjaðrir festir neðan undir hásingarnar, grind, vél fyrir aftan framöxul og driflínan þvi frekar lág, 25 sentimetrar undir millikassann, Aðeins tvö sæti frammi í. 

41747964_10217705831825324_8472619527404781568_o

1948: Land Rover. Breiðari jeppi með sæti fyrir þrjá frammi í. 

1953: GAZ 69: Enn breiðari jeppi með ótrúlega mjúkar fjaðrir ofan á hásingunum, vélina ofan á framhásingunni svo að farþegarýmið allt gat verið 25 sm framar og fernra dyra gerðin því með góð aftursæti og gott rými afturí.  Vél-drifilína 10 sm hærri og 10 sm hærra undir millikassa. Drifkúlurnar einkar mjóar (Úr Ford A) og klufu því snjóinn. Rússajeppinn í okt 16

1966: Ford Bronco: Svipað og GAZ 69 en með gorma á framhjólunum og nýtísku 6 strokka og V-8 vélum á hagstæðu verði. 

1970: Range Rover: Nánast alfullkominn lúxusjeppi með gormafjöðrun á öllum hjólum og driflínuna þráðbeina vél-gírkassi-drifkúlur að framan og aftan. lada_niva_og_fri_thjofur

1977:  Lada Niva, heilsoðin bygging, sjálfstæð fjöðrun að framan, gomar á öllum hjólum og sídrif. 
image.MQ6.8.20180917114041

1979: Mercedes Benz G, Lúxusjeppi með gorma á öllum hjólum og algerlega fullkominn torfæru undirvagn, alveg beina driflínu í gegnum drifkúlurnar og enginn blettur á undirvagninum skagandi niður fyrir hásingalínuna: ( Á Range Rover og Landrover skagaði millibilsstöngin niður fyrir)

1980: Suzuki Fox: Nokkurs konar smájeppa vasaútgáfa af Mercedes Benz G tæknilega og hönnunarlega. 

1977: Lada Niva, fyrsti jeppinn með heilsoðna byggingu, gorma á öllum hjólum, sjálfstæða fjöðrun að framan og sídrif. 

1992. Toyota RAV 4: Fyrsti jepplingurinn (án hás og lágs drifs) með heilsoðna yfirbyggingu sjálfstæða fjöðrun og gormafjöðrun á öllum hjólum. 

2020. Tæknileg fullkomnun Land Rover Discovery notuð í nýjum Defender.

Þó ansi dýr og þungur, og sjálfstæða fjöðrunin er ekki eins löng og á Jeep Wrangler, sem einnig er heldur léttari og er ásamt Suzuki Jimny eini jeppinn á markaðnum með sérstakri grind og  gormafjöðrun á heilum hásingum að aftan og framan  því að Benz G er búinn að fá sjálfstæða fjöðrun að framan. 

Og einhvers staðar á netinu mátti sjá að framtakssamir menn ætluðu sér að hanna nýjan jeppa í stíl gamla Defenders með heilar hásingar og gormafjöðrun. 

 


mbl.is Defender hástökkvari BL í janúar
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Undralöng töf á löngu, löngu tímabæru verki.

Nú eru meira en 30 ár síðan byrjað var að tala um möguleikana á að byggja Sundabraut og raunar enn lengri tími siðan hugmyndin var fyrst nefnd.DSC09431

Þessi samgöngubót hefur , beint gagn fyrir meira en 80 prósent landsmanna; styttir leiðina frá fjórum landshlutum, Austurlandi, Norðurlandi, Vestfjörðum og Vesturlandi til Reykjavíkur og Suðurnesja um sjö kílómetra ef rétt er munað. 

Styttingin sést ekki aðeins á korti heldur líka út um gluggan hjá síðuhafa, þar sem á víðari myndinni er horft til norðurs og núverandi leið liggur í hægri jaðri myndarinnar um Mosfellsbæ og þaðan þvert yfir alla myndina vestur á Kjalarnes. DSC09429

Á þrengri myndinni er horf eftir fyrirhuguðu stæði brautarinnar. 

Það má alveg spá því að eftir nokkra áratugi muni fólk undrast, hvernig í ósköpunum það tókst að tefja svo lengi fyrir svo miklu þjóðþrifaverki.  


mbl.is „Hef trú á að brúin trompi allt“
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Skondin keppni á Alþingi um rafflugvélar og svonefnd orkuskipti í flugi.

Þegar horft er samtímis á fréttir um beint flug Íslendinga í sólina á Spáni og fréttir um að notkun rafknúinna flugvéla muni geta hafist á næsta ár stingur í augun hve óralangt bil að flestu leyti  er á milli þessara frétta. 

Það er einfaldlega vegna þess að það er óþarfi að ræða þann möguleika að hægt sé að leysa núverandi þotur af á löngum millilandaleiðumm, og varla um meira að ræða í þessum efnum en kannsluflug á litlum rafflugvélum og flug á stystu innanlandsleiðum með fáa farþega eftir í byrjun slíks flugs. .

Í kennslufluginu er um að ræða þann kost þess, að aðeins eru einn eða tveir um borð, það er mikill kostur hve hljóðlátir rafhreyflar eru, mengun engin og vegalengdir í hverju flugi milli lendinga stuttar. 

En að öðru leyti breytist þetta allt ef flogið er eitthvað lengra. Rafhlöður eru þetta tíu sinnum til þrjátíu sinnum þyngri en eldsneyti með álíka orku og þegar um eldsneytishreyfla er að ræða, er þyngd orkugjafans mest við flugtak en léttist siða jafnt og þett við brennsluna á flugleiðinni. 

Að vísu er í gangi róleg framþróun í því að létta raforkugjafann, en hún er það hæg miðað við hve langt er í land, að í fyrirsjáanlegri nánustu framtíð er langt, langt í land. 

Fyrstu reynslulflug á flugvélum með rafhreyfla eru afar stutt og með enga farþega. 

Á lengri leiðum, svo sem í millilandaflugi, er háð hörð barátta á milli flugvélaframleiðenda um að eyða sem allra minnstu eldsneyti á leiðinni, til dæmis í byrjun flugs þegar vélunum er klifrað upp í mikla hæð til að nýta sér minni loftmótstöðu í hæstu hæðum.

Elsneytiskostnaður í flugrekstri er einfaldlega svo mikill að hann skiptir sköpuum í samkeppni flugrekenda.  

Eldsneytishreyflar eru, vegna brunans í hreyflunum, tiltölulega ónæmir fyrir kulda, en það eru rafhlöður hins vegar alls ekki, helur þvert á móti. 

Á bílum fellur drængnin um eitt prósent við hvert lækkað hitastig niður úr 20 stitum, þannig að rafbíll, sem er með 300 kílómetra drægni í 20 stiga hita, er með 30 prósent minni drægni í 10 stiga frosti, aðeins um 200 kílómetta. 

Hér á landi er hitinn að sumri til við frostmark í 1500 metra hæð og á leiðunum vestur, norður og austur er flogið í um 6000 metra hæð. 

Flug til Vestmannaeyja myndi verða fyrsta flugleiðin, sem kæmi til álita. 

Vitað er um fyrstu reynsluflug erlendis með notkun raforku, og eins og er, er hámarksstærðin níu þarþegasæti og hámarksvegalengd um 130 kílómetrar. 

Í fluginu er oft nauðsynlegt að fljúga yfir skýjum í skaplegum skilyrðum til þess að losna við ókyrrð og ísingu í neðri lögum. Gott dæmi leiðirnar frá Reykjavík til Ísafjarðar, Akureyrar og Egilsstaða. 

Það er hald kunnáttumanna, að rafknúnar flugvélar sem ráða við það að rogast með mikla þyngd rafgeyma sem þola illa kulda upp í nauðsnynlega flughæð, verði vart komnar á markað fyrr en eftir 20 til 30 ár. 

Þess vegna er dálítið skondið að frétta af því að komin sé hálfgerð keppni í gang á milli þingmanna um að eigna sér algera byltingu í helsta farþegaflugi nútímans strax á næsta ári. 

 

P. S.  Nú er búið að skipa nefnd um orkuskiptin í fluginu á vegum þingsins, meðal annars á þeim forsendum að hægt verði að nota sólarsellur á vængjum svona flugvéla til að auka aflið. 

Við að skoða hve mikil afl þarf til þess að lyfta tæplega 200 farþega þotum upp í klifri sést við snögga skoðun, að það eru um 80 þúsund kílóvött, áttatíu megavött! 

Á Dash vélunum í innanlandsflugi núna eru hreyflarnir um 4-5000 hestöfl samtals á hverri vél eða fimm megavött.  

En þær örfáu sólarorkuknúnu flugvélar sem smíðaðar hafa verið, rétt geta haldið hæð með því að vera með ógnarlanga vængi fyrir sellurnar, og samt verða þessar flugvélar að vera svo léttar til þess að geta flogið, að þyngd þeirra er minna en hálft prósent af þunga algengustu farþegaþotna og aðeins um eitt prósent af þunga farþegavéla í innanlandsflugi.  


mbl.is Mikil spurn eftir beinu flugi í sólina
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Mikilvægt að lama ekki heilbrigðisstarfsemi og rannsóknir utan sóttvarnanna.

Þegar fyrri bylgjur kófsins risu sem hæst lá hættan vegna álagsins af völdum veirunnar á meðferð heilbrigðiskerfisins á Covid-sjúklingum, heldur birtist önnur og lúmskari vá utan sóttvarnaraðgerðanna í formi minnkandi getu á öðrum sviðum við rannsóknir og meðferð á öðrum sjúkdómum. 

Þegar þetta birtist er það meðal annars fólgið í því að biðlistar eftir bráðnauðsynlegum rannsóknum og annarri brýnni meðferð lengjast, en þegar um banvæna sjúkdóma er að ræða, getur slíkt valdið ótímabærum dauðsföllum.  

Þess vegna skyldi ekki vanmeta gildi þess árangurs sem nú hefur náðst og verður vonandi til þess að "fjórða bylgjan" nái ekki að rísa. 

Gott ástand án nýrrar bylgju er áreiðanlega afar mikilvægt til þess að leið þjóðarinnar út úr faraldrinum verði sem greiðust og hröðust í lokin. 


mbl.is Reiðubúin ef fjórða bylgjan fer af stað
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Er málnotkun Íslendinga "að fara að vera klárlega beisikly á hærra leveli"?

"Fréttir verða næst klukkan sex. Þangað til, verið þið sæl." Nokkurn veginn svona orðalag má heyra oft á hverjum degi í lok einstakra þátta á ljósvakanum þar sem stutt er þangað til næsti þáttur verði, jafnvel eftir tvær stundir. 

Sérkennileg kveðja að óska fólki þess einungis að því líði vel til ákveðins tíma, oft ekki lengur en í tvo til þrjá tíma, en alls ekki lengur. 

Nafháttarsýki og enskuslettur sækja sífellt á. Nú virðast fáir geta talað um að eitthvað sé gott eða vel gert, heldur er sí og æ talað um að þetta eða hitt sé á háum leveli. 

Sérkennilegt að beygja þetta enska orð á sama tíma sem íslensk heiti eins og Útilíf og Hagkaup eru ekki beygð heldur talað að vera í Útlilíf og á Útilíf.  

Tískuorðin klárlega og beisikly eru mjög "in" og ekki má gleyma nafnháttarsýkinni sem birtist til dæmis í setningum eins og "það var hægt að sjá að hann var ekki að fara að verja þennan bolta". 


« Fyrri síða | Næsta síða »

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband