Varúð gagnvart náttúru og varðveisla Flóttamannaleiðar.

Svæðið í kringum Vífisstaði og milli þeirra og syðstu byggðar Hafnarfjarðar við Kaldárselsveg er merkilegt og dýrmætt að mörgu leyti. 

Við mannvirkjagerð þarf að huga að mörgu og vilji mun vera til þess. 

Um svæðið runnu tvær álmur svonefnds Búrfellshrauns, sem komst til sjávar bæði í Hafnarfirði og úti á Álftanesi, þar sem Gálgahraun / Garðahraun er fremsta álma þess. 

Svæðið er þrungið töfrum hins magnaða hrauns og söguslóðum. 

Um Gálgahraun liggja sjö stígar af reið- og göngustígum með mögnuðum nöfnum eins og Sakamennastígur og Fógetastígur. 

Þrír þessara stíga voru klipptir í sundur með nýjum Álftanesvegi, en frekari áform um vegagerð í þessu hrauni munu vera aflagðar. 

Einn malbikaður bílvegur á svæðinu vestan við Vífilsstaði er sögulegs eðlis, en stór hluti þessa vegar var lagður af breska setuliðinu í upphafi Seinni heimsstyrjaldarinnar. 

Hann var meðal annars lagður af hernaðarlegum ástæðum, til þess að auðvelda flutninga liðs, hergagna og varnings ef til árásar Þjóðverjar kæmi og láta Hafnarfjarðarveg ekki nægja einan. 

Á tíma vegalagningarinnar voru Bretar á flótta alls staðar undan Þjóðverjum og Japönum og gáfu gárungarnir því þessari leið nafnið Flóttamannaleið. 

Væri vegurinn greinlega lagður til þess að auðvelda Bretum flóttann hér á landi eins og annars staðar. 

Hún fékk fljótlega víðari merkingu sem ágæt leið fyrir þá sem vildu forðast lögreglu, til dæmis vegna of mikils áfengismagns í blóði. 

Ég legg það ákveðið til að nafninu Flóttamannaleið verði haldið til haga. 

Það er svo skemmtilegt að eiga svona sagnaslóðir með viðeigandi nöfnum. 

Tveggja km reiðvegur verði samþykktur

Faglegan borgarstjóra skortir pólitíska ábyrgð.

Ágætis maður, Egill Skúli Ingibergsson, var ráðinn "faglegur" borgarstjóri 1978, enda var þetta í fyrsta skipti sem þrir flokkar mynduðu meirihluta í borginni, og erfitt að finna einhvern borgarfulltrúa meirihlutaflokkanna, sem allir í meirihlutanum gætu sætt sig við. 

Hverju, sem um var að kenna, töpuðu flokkarnnir þrír meirihlutanum í hendur Sjálfstæðismanna, sem höfðu fengið öflugan og hressilegan forystumann, Davíð Oddsson. 

Davíð átti glæsilegan feril allt til 1990 og vann tvo glæsta sigra, í kosninunum 1986 og 1990. 

Frægt var tilsvar hans í sjónvarpsþætti í janúar 1986 þegar hann var spurður, hvort hann myndi skipa 8. sætið, baráttusætið, á lista Sjálfstæðisflokksins:  "Nei, það gefst betur að leiða hjörðina en að reka hana." 

Skýrar línur, borgarstjóraefnið í oddvitasætinu og með hámarks pólitíska ábyrgð. 

Þegar Davíð hætti 1991, varð Markús Örn Antonsson faglegur borgarstjóri en aðeins í tvö og hálft ár. 

Þá kom í ljós að betra væri að borgarfulltrúi með pólitíska ábyrgð leiddi lista Sjalla í kosningum, og tók Árni Sigfússon við starfinu, en enda þótt fylgið færi þá að vaxa, var það of seint. 

Þótt venulega fari yfir 90 prósent af viðfangsefnum borgarstjórnar ekki eftir pólitískum línum, er það ókostur að "faglegur borgarsstjóri" hefur ber ekki pólitíska ábyrgð. 

1994 sameinuðust minnihlutaflokkarnir í borgarstjórn um einn framboðslista með einu borgarstjóraefni, Ingibjörgu Sólrúnu Gísladóttur. 

R-listinn hélt völdum sem heild tvö kjörtímabil með sterkum pólitískum borgarstjóra, en síðan gliðnaði hópurinn, Ingibjörg Sólrún fór í landspólitíkina, og þau Þórólfur Árnason voru skamma hríð við völd, hann "faglegur" en hún ekki í efsta sæti. Ótímabilið frá 2007-2010 ríkti glundroði í borgarstjórn. 

Jón Gnarr 2010 og Dagur B. Eggertsson 2014 voru báðir efstir á sínum framboðslistum og með pólitíska ábyrgð

Það verður spennandi að sjá hvað kemur út úr þessu núna. 

Mörg dæmi eru um það í öðrum sveitarstjórnum að bæjarstjóri eða sveitarstjóri séu ráðnir sérstaklega og að það reynist vel. 

 

Útiloka ekki að ráða borgarstjóra

Hvert stefnir, - hverjir hagnast, - qui bono?

Nokkurra ára atburðarás í vopnakapphlaupi stórvelda heimsins leiddi til Fyrri heimsstyrjaldarinnar. 

Þegar öll þessi skref voru stigin var í hvert skipti tekin ákveðin áhætta, sem í orði kveðnu að minnsta kosti, var talin ásættanleg. 

Hverjir högnuðust? Vopnaframleiðendur og þeir sem græddu á hagvexti. 

Vopnaframleiðendur héldu áfram að hagnast í stríðinu sjálfu og stunduðu viðskipti yfir víglínurnar í báðum heimsstyrjöldunum. 

En það hafði verið reiknað skakkt út hvert stefndi og allir töpuðu á endanum. 

Nú eru þúsundfalt meiri váboðar á lofti þegar verið er að taka áhættu og spila með heimsfriðinn með auknum ýfingum og hervæðingu. 

Hverjir hagnast?  Jú, hergagnaiðnaðurinn. Hvert stefnir? Jú, í auknar ýfingar, illindi og átök og í þetta skipti er síst tekin minni áhætta en fyrir 1914. raunar margfalt meiri. 

Miklu veldur sá, sem upphafinu veldur, er stundum sagt. 

Íranar hefja auðgun úrans að nýju

Sumargjafir fyrir lífeyrisþega detta inn um blaðalúgurnar.

Nú fréttist af endurútreikningum á lífeyri aldraðra og öryrkja sem þeir fái senda bréflega og snúa að því að ríkið nái sem mestu til baka af þeirri hungurlús, sem þeim hefur verið skömmtuð. 

Fróðleg og athyglisverð var hin langa upptalning eins talsmanns lífeyrisþega um daginn á öllum þeim smásmugulegu atriðum, sem nýtt eru til þess að tryggt sé að sem flestir sitji fastir í fátæktargildru, sem á sér enga hliðstæðu í norðanverðri álfunni. 

Gildir þar enn máltækið, að það er lítið sem hundstungan finnur ekki. 

Loforðin „innantómt blaður“

Himnaríki Disneys verður að helvíti.

Walt Disney var áhrifamikill boðberi og frumkvöðull nýrra tíma og nýrrar tækni á ýmsum sviðum. 

Eitt af því sem hreif huga hans var hið nýja "gervi"efni, plast, sem hann taldi að yrði snar þáttur í tæknibyltingu nútímans. 

Svo heillaður var hann af plastinu í öllum þess myndum, að hann lét byggja sérstakt þorp eða borgarhluta, sem var eingöngu úr þessu dýrðarefni. 

Disney taldi, og að líklega með réttu, að ýmis fyrirbrigði gamla tímans, eins og máttur ævintýrisins og sögunnar væru sígild. 

Hann tvinnaði oft saman sköpunarmátt og ímyndunarafl, og þar gátu alveg ný fyrirbrigði eins og plast leikið stórt hlutverk. 

Disney hefði aldrei órað fyrir því að himnaríkisefnið hans, plast, gæti orðið að ógn og jafnvel helvíti á einstökum svæðum á jörðinni og i höfunum. 

Að hvalir og fuglar gætu drepist unnvörpum vegna plastáts og að heilu borgarhlutarnir í stórborgum  þriðja heimsins gætu orðið að helvíti á jörðu vegna plastúrgangs. 

Indland hefur risið úr öskustó að ýmsu leyti á síðustu árum sem iðnaðarveldi. 

En vegna mannmergðar og stærðar hlaðast þar upp tröllaukin vandamál, sem fylgja neyslufíkn og neysluæði nútímans. 

Margt af iðnaðarvarningi, sem fluttur er inn til vesturlanda frá Indlandi er nær okkur en við höldum. 

Þannig var ódýrasti og einfaldasti bíllinn á markaðnum hér til 2013 Suzuki Alto, smiðaður á Indlandi og hefur reynst vel. 

Alto er táknrænn fyrir það að í grunninn er hann svonefndur kei-bíll, það er, stensst ívilnunarkröfur í Japan með því að vera ekki meira en 3,40 m langur og 1,48 m breiður. 

Ætlun Tata verksmiðjanna indversku var að gefa Indverjum kost á ódýrasta bíl í heimi, Tata Nano og útbreiða þannig skaplegan bílisma í landinu í bland við gríðarlega vélhjólaeign. 

En þetta mistókst nær alveg. Vaxandi millistétt landsins var of snobbuð fyrir Nanoinn og gerði hins vegar smávegis breyttan Suzuki Alto að lang mest selda bíl landsins árum saman. 

Á vesturlöndum er bíllinn 12 sm breiðari og 10 sm lengri en japanska útgáfan, og með 999 cc vél í stað 660. 

Á myndinni er þessi indverski bíll á leið upp Nesháls í Húsavík eystri á leið yfir í Loðmundarfjörð í , en fjær sést hinn magnaði hnjúkur Hvítserkur. 

Nú hefur Suzuki Celerio, aðeins stærri bill, en samt álíka léttur og sparneytinn, leyst Alto af hólmi í Evrópu. 

Það er í samræmi við svipaðar samkeppniskröfur og gerðu Alto að metsölubíl á Indlandi en felldu Tata Nano.

Og neyslukröfur stækkandi millistéttar eru bókstaflega að drekkja fátækum íbúum Taimur Nagar í Nýju-Dehli í plasti og rusli.  

Helvíti gert úr plasti

Björn Björnsson ísbjörn keppir við hitabylgju um athygli.

Met hitabylgja í Noregi hefur að vísu ekki skilað sér nema að hluta til norður til Svalbarða, en þó hefur verið hlýrra þar undanfarna daga en að meðaltali á þessum árstíma, allt að sjö stiga hiti, sem er sjö stigum yfir meðaltali. 

Undanfarinn sólarhring hefur hvítabjörn komist þar í fréttirnar með því að brjótast inn í hótel og stela þar matföngum. 

Hefur Björn Björnsson ísbjörn þar með hlotið litlu minni frægð en Bör Börsson hlaut fyrir um 75 árum þegar Helgi Hjörvar eldri las söguna af Bör í útvarpi á þann hátt að þjóðin límdist við tækið. 

Þegar sýslumaður kom á vettvang á þyrlu til að taka í tauman gerði Bjðrn Björnsson honum mikinn greiða með því að skríða út um glugga og hverfa á braut, svo að yfirvaldinu var sparað ómakið.

Um þessa greiðasemi Björns mætti nota vísu, sem gerð var sem þakkarvísa til nafna hans fyrir aldarfjórðungi, svohljóðandi:  

 

Víst ertu snjall og vís, Björn. 

Vin engan betri ég kýs, Björn. 

You solve my case 

and save my face 

so sweetly with grace 

and ease, Björn, 

 

Norska hitabylgjan í tölum

Atgervisflóttinn byrjaði strax upp úr aldamótum.

Tvenns konar atgerfisflótti hefur hrjáð íslenska fjölmiðla á þessari öld. 

Sá fyrri stafaði af uppgangi í efnahagslífinu þegar "græðgisbólu"fyrirtæki og samtök hófu að bjóða fjölmiðlamönnum gull og græna skóga fyrir að fera fjölmiðlafulltrúar og talsmenn sína. 

Frétta- og blaðamenn sáu einnig, að ef þeir sérhæfðu sig sem mest í viðskiptalífinu og efnahagsmálunum yrðu þeir líklegri til að fá feitar stöður hjá valdafólki á þessu sviði. 

Afleiðingin varð þvílík sprengja af viðskiptafréttum, að Íslendingar sem voru í nokkur ár við nám erlendis, þekktu varla fréttir og efni fjölmiðlanna frá því sem áður var, - það var eins og allir fjölmiðlar og öll blöð væru orðin að viðskiptablöðum. 

Síðan kom Hrunið og þá tók við örvænting hjá fréttamiðlunum þar sem mörgum bestu og þar með hæst launuðu mönnunum var sagt upp til að spara, og ráðnir ódýrir starfskraftar í staðinn. 

Minnisstæður er mér einn færasti og reyndasti blaðamaður landsins, sem sannaði fyrir mér ágæti sitt þegar hann tók við mig viðtal án upptökutækis, og skilaði því á þann einstæða hátt, að það þurfti hvergi að gera athugasemd við eða leiðrétta textann. 

Síðan var horft upp á það að ráðnir voru tveir eða jafnvell þrír ódýrir í staðinn, sem samanlagt voru langt frá því að afkasta jafn miklu og jafn vel og sá, sem var látinn taka pokann sinn. 

Fréttamiðlar sjaldan mikilvægari

Trump trompar Henry Ford og fleiri.

Henry Ford eldri var snillingur á ákveðnu sviði í gerð bíla og bílvéla, en fljótlega á ferli hans sem eini eigandi og valdamaður í hinni risastóru verksmiðju, sem framleiddi á tímabili fleiri bila en allar aðrar bílaverksmiðjur heims, nýtti hann sér stöðu sína og þar með geðþótta miskunnarlaust. 

Þessi stjórnunarstíll tók sinn toll, og sonur hans, Edsel, leið svo mjög önn fyrir mistök og átök innan fyrirtækisins, að hann dó langt um aldur fram. 

Verksmiðjurnar hefðu líkast til farið í gjaldþrot ef stríðsframleiðslan hefði ekki bjargað þeim fyrir horn á stríðsárunum, þannig að kynslóðaskipti urðu á síðustu stundu til að forðast hrun. 

Hnignun verksmiðjanna má alfarið skrifa á "ég" stjórnunarstíl Fords og það, hvernig hann leyfði einstaka ofstopamönnum eins og Mitchell að komast upp með offors og ofbeldi. 

Fyrstu árin eftir valdatöku Henry Ford yngri naut fyrirtækið mikils starfsþreks og góðra hugmynda hins nýja og unga forstjóra. 

En fljótlega tók þó að bera á göllum í stjórnunarstílnum, svo sem þeim á þeim að ráða til fyrirtækisins dýrum dómum bestu fáanlega yfirmenn fyrir hinar ýmsu deildri og svið þess og fá fram baráttu þeirra á milli til að þeir legðu sig alla fram. 

En ef einhver einn varð of áberandi og fyrirferðarmikill að dómi Fords þannig að hann væri farinn að skyggja á forstjórann, var hann jafn róttækur við að reka viðkomandi og hann hafði verið til að ráða hann. 

Þessir tilburðir geðþótta og valdbeitingar sköðuðu fyrirtækið og starfsandann. 

Flestir, sem þurfa að vinna undir stjórn hafa upplifað misjafnar myndbirtinar á stjórnun.  Ég var til dæmis einu sinni undir stjórn fréttastjóra, sem átti það til að etja undirmönnum sínum gegn hver öðrum. Það var "þessi vakt" og "hin vaktin." 

Það var ansi óþægilegur stjórnunarstíll þegar honum var beitt. 

Nú má lesa um að stjórnunarhættir Donalds Trumps Bandaríkjaforseta innifela flest það versta sem finna má í heimildum um galla voldugra stjórnarherra.

Notað er orðið "ég"forsetatíð um valdadaga Trumps, sem minnir tæknilega á það að Adolf Hitler var alráður "Furher" eða Foringi Þýskalands. 

Hitler gætti þess lengi vel að nýta sér sem best færni og hæfileika herforingja sinna, en þegar á leið í stríðinu, fór hann að reka þá, sem andmæltu honum varðandi einstakar hernaðaraðgerðir, svo sem þegar hann rak Heinz Guderian. 

Síðan kom að því að Foringinn tók sér alræðisvald og þá fór stríðsrekstrinum að hraka illilega og röngum ákvörðunum að fjölga. 

Burtséð frá því hverjir eru alráðir, er jafn algert "ég"stjórnarform og nú virðist færast í aukana í Hvíta húsinu ekki góðs viti.  

 

 

Etur starfsfólki gegn hvert öðru

Nýr og hvimleiður "ósiður"?

Það þarf ekki talningu til að sjá stórfjölgun rafrettureykingafólks. Nú er það orðið að daglegu fyrirbæri að aka á eftir bíl, þar sem strókurinn stendur út um gluggann hjá bílstjóranum. 

Þar að auki hefur samanlögðum neytendum tóbaksreykinga, munntóbaks og rafretta fjölgað um sex þúsund, og enda þótt margt rafrettureykingafólkið hafi hugsanlega stuðlað að fækkun tóbaksreykingafólks um 5500 á þremur árum, er fjölgun rafrettufólksins um meira en 9000 athyglisverð. 

Þessi hraða þróun vekur nefnilega áleitnar spurningar, til dæmis þá, hvort nikótínfíkn fari vaxandi og greiði jafnvel leið fyrir niktótínfíkn "bakdyramengin" inn í þjóðfélagið og dragi þar með úr þeirri jákvæðu hlið, að tóbaksreykingafólk geti hætt sínum heilsuspillandi reykingum.  

Ávanabinding er nefnilega margslungið fyrirbæri og þarf ekki einu sinni fíkn með beinumm líkamlegum áhrifum til. 

Þar getur sá, sem þetta skrifar trútt um talað, því að í mars í vor náði hann því langþráða takmarki að hætta að naga neglurnar eftir sjötíu ára samfellda baráttu við þennan ósið, sem hefur valdið honum miklum leiðindum og oft vandræðum, og hann hefur skammast sín mikið fyrir. 

Naglanag getur nefnilega orðið sérlega illvígt og neglurnar beinlínis nagaðar í tætlur, framan frá, á hlið, jafnvel neðan frá og aftan frá, auk hvimleiðs nags á annnöglunum.

Ósiðir af þessu tagi og hvers kyns ávanabindandi hegðun sækir oft sem viðbrögð við spennu eða álagi, til dæmis kaffiþamb eða neysla koffíndrykkja, svo að ekki minnst á áhrif sjálfs konungins, Bakkusar.    

 

Þeim sem nota rafrettur stórfjölgar

Stór bréf þarf fyrir stór mál.

Stærð bréfs Kim Jong-un til Bandaríkjaforseta hefur vakið athygli en þarf þó ekki að koma á óvart, því að það er stórmál fyrir Kin Jong-un og harðstjórn hans að halda völdum í Norður-Kóreu.

Í augun stjórnarherranna falla öll raunar öll önnur mál í skuggann.

Fidel Kastro á Kúbu gaf fordæmið með því að sitja af sér ellefu Bandaríkjaforseta, enda þótt sagt væri að fleiri banatilræði hafi verið gerð við Kastró en nokkurn annan ráðamann þessa langa tímabils í sögunni. 

Með því að koma sér upp samningsaðstöðu með Kúbudeilunni svonefndu, tókst Fiedel og Sovétmönnum að fá óformlegt loforð Bandaríkjamanna um að ráðast ekki inn í landið, gegn því að hætt yrði við að setja upp eldflaugakerfi á eyjunni. 

Eitt af því sem gerir Norður-Kóreumálið erfitt og snúið, er að svipað gildir um alþjóðastjórnmál og stjórmál almennt, - þau snúast um traust. 

Stefna Kim og slekts hans hefur snúist um geti treyst loforðum um láta Kim í friði, ef Norður-Kóreumenn afsala sér kjarnavopnum sínum og eldflaugum til að skjóta þeim.

Meðan þessum vopnum er ekki öllum eytt á tryggilegan hátt hafa Norður-Kóreumenn ákveðna samningsaðstöðu, sem heldur málinu föstu. 

En án samninga verður landið áfram í úlfakreppu fátæktar og þrenginga.  

Kim sendi Trump „risastórt“ bréf