Enn betra en Eyjafjallajökull?

Sjaldan hefur þjóðhátíðardagurinn íslenski verið haldinn í jafn miklum ljóma og nú.

Örlitla Ísland er jafnvel meðal fremstu frétta í fjölmiðlum um allan heim vegna þess, að landslið langminnstu þjóðarinnar, sem komið hefur liði sínu í úrslitakeppni HM, bætti sjálfum Lionel Messi í hóp þerra bestu knattspyrnumanna heims, sem hafa lotið í raun í lægra haldi með ladnsliðið ofurstjarna fyrir samtakamætti, skipulagi, elju og eldmóði hugrakkrar og merkrar þjóðar. 

Að sönnu kom Eyjafjallajökull Íslandi og Íslendingum endanlega á kortið hjá þjóðum heims, en það var fyrst og fremst að þakka einstæðri náttúru landsins. 

Nú hefur örþjóðin sjálf fyrir eigin verðleika komist aftur á kortið, og það er auðvitað miklu meira virði fyrir okkur heldur en nokkuð annað.  

Hvað skrifuðu erlendir miðlar?

Öryggislending er ekki nauðlending.

Svo virðist sem íslenskt fjölmiðlafólk hafi aldrei heyrt orðið "öryggislending" (precautionary landing) heldur haldi, að aðeins séu til þrenns konar lendingar:  Lending, nauðlending og brotlending.  

Þetta getur verið bagalegt og jafnvel haft í för með sér afleiðingar, sem draga dilk á eftir sér í flugi síðar. 

En svo að slett sé blaðamannaslangri "selur" frétt um nauðlendingu betur en frétt um öryggislendingu. Nauðlending er auðvitað lending í algerri neyð. 

Hvað þotuna snertir í tengdri frétt á mbl.is eru alls 10 hjólbarðar á þotu af millistærð, fjórir hjólbarðar vinstra megin, fjórir hægra megin og tveir að framan eins og sést á myndinni af þotu Icelandair. 

Ef springur á einhverjum barðanum, eiga hinir að geta borið þotuna. 

Ástæðan til þess að lent er frekar á einum flugvelli en öðrum kann eftir að ljós kemur, að sprungið er á dekki kann að vera sú, að flugmaðurinn ákveður til öryggis að lenda á þeim flugvelli þar sem hann hefur sem lengsta braut og bestar aðstæður, til dæmis að vera laus við hliðarvind. 

Það er ekkert agalegt við það að flugstjórinn ákveði að fara í biðflug fyrir lendingu til þess að eyða eldsneyti og lenda vélinni eins léttri og kostur er. Hann sækist eftir sem fyllstu öryggi, og skilgreinir lendinguna sem öryggislendingu. 

Það er ekkert agalegt við það að þotan tefjist við það að skipt sé um hjólbarða eftir lendingu og heldur ekki að það rjúki úr barðanum, sem sprungið er á. 

Dæmi um ranga notkun orðsins nauðlending var hasarfrétt hér um árið um að flugmaður á lítilli eins hreyfilsvél hefði orðið að nauðlenda á flugvelli í Borgarfirði vegna þess að vélin hefði orðið eldnseytislaus. 

Hið rétta var, að flugmaðurinn hreppti mótvind á leið frá Norðurlandi til Reykjavíkur og ákvað að lenda til öryggis á flugvelli í Borgarfirði, þar sem hægt var að fá flugbensín, til þess að hafa nægt eldsneyti alla leið til Reykjavíkur í samræmi við kröfur sem kveða á um að það þurfi að vera minnst eldsneyti til 30 mínútna flugs við lendingu. 

Sömuleiðis virðist orðalagið að hlekkjast á vera orðið svo gersamlega gleymt, að orðið brotlending er alltaf notað, jafnvel þótt varla megi greina skemmdir á flugvél eftir að henni hefur hlekkst á.  

„Allir voru geðveikt hræddir“

"Hannes át Messi í einum bita!" Ronaldo hlýtur að kætast.

Þetta hrópaði Gummi Ben rétt áðan, þegar Hannes Þór Halldórsson varði vítaspyrnu Lionels Messis. 

Þetta augnablik hafði áhrif út fyrir þennan leik, því að í gær varð Ronaldo ekki skotaskuld úr því að skora úr vítaspyrnu. 

Í upphafi HM beinist athyglin að tveimur bestu knattpspyrnumönnum heims, og Íslendingar grípa þessar mínúturnar hressilega inn í baráttu þeirra. 

Mögnuð frammistaða Íslendinga

Hópefli örþjóðar lengi lifi! "Koma svo!"

Fyrir langmminnstu þjóð sem oft þarf á öllu sínu þreki og sinni samstöðu að halda eru hópefli og alefling mjög mikils virði. 

Allir þurfa að leggja sitt af mörkum í smáu og stóru. Það gildir jafnt í mótbyr og andbyr og þess vegna er einstæður atburður eins og sá að koma landsliði á úrslitakeppni í HM í knattspyrnu afar mikils virði. 

Í sögu okkar eru lýsandi atburðir af þessu tagi, til dæmis fyrsti íslenski Evrópumeistarinn í frjálsum íþróttum 1946, glæsilegur árangur okkar manna á EM í frjálsíþróttum 1950, Nóbelsverðlaun Laxness 1955, viðbrögðin við Heimaeyjargosinu 1973, Leiðtogafundurinn 1986, fyrsti kvenforsetinn í lýðræðislegum kosningum 1980 og heimsfrægð Bjarkar Guðmundsdóttur. 

Á næsta ári verða 50 ár síðan ég var þátttakandi í hópefli íslensku landsliðanna í knattspyrnu og handbolta með tveimur lögum, Jóa útherja fyrir KSÍ og landsliðssöngurinn fyrir HSÍ, og því tilefni til að blanda sér í hóp þeirra sem hafa nýtt sér tónlist til að leggja landsliðinu á HM lið, sjá facebook síðu mína og Youtube:   Áfram Ísland! Koma svo  https://youtu.be/wiq6JCEzIPM  

Myndir: Ólýsanleg stemning í Rússlandi

HM er allt eftir. Tvö svipuð glæsimörk Alberts í sama leiknum í gamla daga.

HM er rétt að byrja. Leikur Portúgala og Spánverja bara einn af mörgum. Þau lið sem komast lengst eiga mestu möguleika á að hampa markakóngi. Spyrjum að leikslokum eftir tæpan mánuð. 

Aldrei er góð vísa of oft kveðin. Þótt það hafi áður komið fram hér á síðunni að Albert Guðmundsson hafi skorað tvö mörk í sama leiknum á sjö8nda árarug síðustu aldar og notað svipað bragð og Ronaldo gerði í dag er ekki úr vegi að rifja það afrek upp til samanburðar. 

Valsmenn buðu erlendu liði, sem ég man ekki lengur hvað var, til að leika hér á landi. 

Liðið lék við Val, og sem gamall Valsmaður, var Albert beðinn um að leika með uppeldisfélagi þótt hann hefði lokið frækilegum atvinnumannaferli sínum erlendis. 

Leikurinn varð alger einstefna fyrir hina fantagóðu gesti, og Valslíðið komst aðeins sárasjaldan fram yfir miðju. 

Þegar Albert fékk boltann, lék hann að vísu fágætar listir, sem sýndu, að það var ekki út í bláinn sem erlendir blaðamenn segðu um hann, að hann gæti gert hvað sem væri við boltann, - nema láta hann tala. 

Tekin var fræg mynd af honum á sparijakkafötum á blaðamannafundi í Frakklandi, þar sem hann var beðinn um að endurtaka eitt atriðið. 

Gestirnir tóku Albert í gæslu, og hann komst að vísu nokkrum sinnum örlítið fram fyrir miðju en var þá umkringdur af mótherjum og hafði oftast engan samherja í nálægð til að reyna samspil við. Þetta var pínlegt.  

Svo fór, þegar líða tók á leikinn, að Alberti leiddist þófið. Þegar hann fékk boltann í eitt skiptið, kominn aðeins fram fyrir miðlínu, einlék hann ekkert með hann í það skiptið heldur spyrnti honum firnafast í átt að markinu. 

Þetta var hægrifótarskot með snúningi. Boltinn stefndi í fyrstu það hátt og það utarlega, að markvörðurinn reiknaði með því að hann færi bæði hátt yfir markið og utan við það. 

Markvörðurinn hreyfði sig því varla, en brá hins vegar heldur betur í brún þegar boltinn tók skyndilega beygju og skrúfaðist niður í markið efst í markhorninu hægra megin. 

Þetta var nákvæmlega eins skot og hjá Ronaldo í aukaspyrnunni í gær, nema að skot Alberts var utan frá vallarmiðju af um 30-35 metra færi!  

Ef ég man rétt skoruðu gestirnir þrjú mörk í leiknum, en Alberti fannst greinilega að hann hefði ekki lagað stöðuna nógu vel, því að skömmu síðar endurtók hann leikinn og spyrnti aftur bylmingsskoti frá svipuðum stað af 30-35 metra færi. 

Í þetta skiptið brást markvörðurinn við af öllu afli, en átt samt ekki möguleika í að ná til boltans þar sem hann þrykktist öðru sinni í snúningi ofan í markhornið hægra megin, alveg uppi við vinkilinn!  

Margir eru áreiðanlega enn á lífi sem geta vitnað um að þessi frásögn er sönn. 

Hún dregur að sjálfsögðu ekki úr afreki Ronaldos í gær á sjálfu HM með varnarvegg fyrir framan sig.  

Albert átti það sameiginlegt með Ronaldo, að færni hans og geta komu ekki til hans á silfurfati þrátt fyrir augljósa hæfileika. 

Faðir minn ólst upp í sömu götu og Albert á Skólavörðuholti þar sem þeir spiluðu fótbolta daginn út og daginn inn við svipaðar aðstæður og götustrákar í Ríó. 

En Albert hafði þá sérstöðu að hann lét sér það ekki nægja heldur æfði sig einn af miklu kappi án afláts og stundaði knattþrautir sem hann bjó til sjálfur af mikilli hugkvæmni. 

Ekki svara Ronaldo á morgun

Fyrirboði fyrir leikinn austur í Moskvu, - "Sjá roðann í vestri..."?

Það er víst met í júní að engin sól hefur sést í Reykjavík í átta daga samfellt. En rétt fyrir miðnætti í kvöld braust sólin fram þegar horft var vestur yfir flóann, eins og mynsin sýnir. 

Hingað til hefur stundum verið sungið "Sjá roðann í austri, hann brýtur sér braut..." en ný snýst þetta við:  "Sjá roðann í vestri, hann brýtur sér braut..." 

Og jafnvel þótt við segðum, að Argentínumenn komí úr suðri, má segja miðnætursólin sé komin nær norðri en vestri þegar hún laumar sér niður á bak við vesturenda Akrafjallsins. 

Þannig að "roðinn úr norðri"  á betur við en "roðinn úr suðri." 

Kom Ronaldo Íslandi í klandur?

"Guð blessi Ísland" ef Messi verður eins og Ronaldo?

Ef Lionel Messi verður í svipuðum ham og Christiano Ronaldo var gegn Spánverjum nú í kvöld, koma hin frægu orð "Guð blessi Ísland" upp í hugann. 

Spánverjar voru öllu betri í æðislegum gæðaleik, sem stóð undir öllum væntingunum fyrir stórleik. 

En í liði Portúgals var einn maður, Christiano Ronaldo, sem lék 100 prósent fullkominn leik að öllu leyti, fiskaði spyrnur fyrir tvö mörk og skoraði öll mörkin þrjú, sem þurfti, þar af ævintýralegt draumamark úr einstæðri aukaspyrnu undir lokin. 

Það kom fram að hann hefði átt hátt á þriðja tug sendinga sem voru allar fullkomnar. 

Hann var í góðu markfæri í eitt skiptið, gaf boltann af fullkominni óeigingirni á félaga sinn, sem fataðist spyrna í dauðafæri. 

Það var engan veikan blett að finna á þessum nýlega kjörna besta knattspyrnumanni heims. 

En við höfum svo sem áður leikið landsleiki á móti Ronaldo, þar sem þáttaka hans í liði andstæðinganna varð til lítils. 

Sá möguleiki er hins vegar fyrir hendi á morgun og eins og rakið hefur verið áður, hafa stórstjörnur áður brugðist vonum gegn íslenska landsliðinu og það getur auðvitað orðið raunin á morgun. 

Skúraveður á meðan á leik stendur

Sum HM hafa ekki orðið HM besta leikmanns heims .

Þegar spáð er að HM 2018 verði HM Messis er djarflega mælt. Oft áður hafa svipuð ummæli verið sögð en alls ekki ræst. 

Dæmin eru mýmörg, og meira að segja hefur þetta verið sagt áður um argentínska liðið eftir að Messi varð annar af tveimur bestu knattspyrnumönnum heims, og líkast til sá besti. 

Ef allt hefði verið með felldu hefði HM 1966 átt að verða mót Peles, sem þá stóð á hátindi getu sinnar. 

En þær vonir hrundu eins og spilaborg, Portúgalinn Eusebio varð stjarna mótsins og útreið Peles og liðs hans svo hrakleg, að vísu að miklu leyti óverðskuldað, að Pele var á báðum áttum varðandi HM 1970. 

En þá varð það mót hans mót. 

Gríðarlegar vonir voru bundnar í Argentínu varðandi HM 1982, varðandi hina rísandi stjörnu Maradona og feikna gott landslið Argentínu. 

En það fór gersamlega á aðra lund. 

Hollendingar með Johann Cryuff sem besta leikmann heims, voru með stjörnulið árum saman en fengu aldrei HM bikarinn. 

Ungverjar höfðu á að skipa langbesta landsliði heims 1950-1956 með Puskas sem besta mann, rótburstuðu Vestur-Þjóðverja í fyrri leik liðanna á HM 1954 en töpuðu naumlega úrslitaleiknum. 

Við Íslendingar höfum orðið vitni að því að erlendum stórstjörnum var spáð stjörnuleik í viðureign við okkur. 

Eftir 14:2 tapið fyrir Dönum 1967 var staðan þannig, að við höfðum ekki unnið einn einasta landsleik við Dani í 24 ár, allt frá því að leikur við þá varð fyrsti landsleikur okkar 1946. 

1970 kom upprennandi stjörnulið Dana til Íslands til að fylgja sigurgöngunni eftir með Alan Simonsen sem manninn, sem myndi gera leikinn að sínum. 

Það fór á aðra lund. Simonsen og félögum hans var alveg haldið niðri og úrslitin urðu jafntefli. 

Þremur árum fyrr hafði Eusibio komið með gullaldarliði Benfica til Íslands til að keppa við Val í Evrópukeppni. 

Met aðsókn var á leikinn en Eusibio komst ekki upp með neinar kúnstir og leikurinn endaði með jafntefli. 

Verður keppnin hans Messis

"Sá, sem aldrei getur breytt um skoðun..."

Það hefur oft verið talið til galla á fólki, ef það skiptir um skoðun. Orðin "hringlandaháttur" og "tækifærismennska" eru oft notuð í því sambandi. 

Þó hafa mörg stórmenni sögunnar og merkt fólk skipt um skoðun og staðið af sér gagnrýni fyrir það. 

Eitt frægasta dæmið er Sál, sem ofsótti kristna menn, en sneri síðan algerlega við blaðinu og barðist svo einarðlega fyrir hinni nýju trú, að hann fékk annað nafn, Páll, og meira að segja titlaður postuli sem áhrifamesti trúboði og leiðtogi kristinna manna eftir daga Krists. 

Þegar Winston Churchill var átalinn fyrir að hafa snúið baki við Frjálslynda flokknum í Bretlandi og farið yfir í Íhafdsflokkinn, er hermt að hann hafi svarað:  "Sá sem aldrei breytir um skoðun mun aldrei geta breytt neinu." 

Einar Ágústsson, alþingismaður og utanríkisráðherra í stjórn Ólafs Jóhannessonar sagði eitt sinn að hann áskildi sér rétt til að skipta um skoðun. 

Það gildir þegar slíkt á við, og ný rök, staðreyndir eða viðhorf kalla á endurmat. Því að það er stutt bilið á milli þess að standa fast á sínu eða vera haldinn fordómum og berja höfðinu við steininn. 

Gladstone varð æ frjálslyndari eftir því sem hann varð eldri. Oftast er það öfugt. 

Jónas Haralz og fleiri aðhylltust sósíaliskar kenningar sem ungir menn Laxness varði Stalín og kommúnismann. 

Jónas gerðist helsti ráðgjafi miðhægristjórnar krata og Sjalla og Laxness játaði að hafa bæði verið blekktur og blekkt sjálfan sig varðandi kommúnismann. 

Varasamast er að falla í þá gryfju að víkja gildum rökum til hliðar og ástunda það, sem kalla mætti "áunna fáfræði". 

Það getur hent alla að hafa rangt fyrir sér eða misstíga sig, og það er ekki sanngjarnt að taka einstakar setningar og gjörðir ungs fólks og nudda því upp úr slíku löngu síðar. 

Þegar leið á ævi Einsteins stóð hann alveg fyrir sínu.  

Var Einstein rasisti?

Nýjar myndir af Bárðarbungu - annar sigketillinn er ennþá opinn.

Á flugi yfir Bárðarbungu 1. júní kom í ljós að báðir sigkatlarnir í Bárðarbungu standa af sér veturinn án þess að fyllast af snjó, og sá eystri er meira að segja opinn þannig að ofan frá sést niður í ólgandi jarðhitann undir ísfarginu. 

Af því að þetta er hæsta hallalitla íshvel landsins, hærra en ísskjöldur Öræfajökuls, er magnað að sjá hve jarðhitinn heldur vel velli þarna á kaldasta stað landsins. 

Sunnar í jöklinum eru Skaftárkatlar, en þeir eru fljótir að falla saman og fyllast eftir hvert hlaup. 

Bárðarbunga hefur verið að minna á sig mest allan tímann frá goslokum í Holuhrauni á útmánuðum 2015 og er því sennilega mun lengra komin á veg með að hefja nýtt gos heldur en Öræfajökull.

Á myndinni er horft úr suðri yfir Bárðarbungu, og er Trölladyngja fjær, efst á myndinni til hægri. 

Á mynd fyrir neðan má sjá eystri ketilinn, en neðst vestari ketilinn. 

Vísindamenn hafa bent á hliðstæðu við Öræfajökul, þ. e. Eyjafjallajökul, þegar hann byrjaði að láta á sér kræla 1993 og síðan öllu kröftugar 1999. Á endanum gaus á Fimmmvörðuhálsi í apríl 2010 og seinna um vorið í toppgíg sjálfs Eyjafjallajökuls. 

Ef eitthvað svipað er á seyði í Öræfajökli gæti það tekið allt að tvo áratugi fyrir fjallið að komast á gosstig, eða upp úr 2030. 

Annars hefur hver eldstöð sína sérstöðu og erfitt að spá um framvinduna.

Bárðarbunga virðist samt vera líklegri til að verða fyrri til, en á þó skæða keppinauta í þeim efnum, Grímsvötn, sem gætu gosið með tiltölulega stuttum fyrirvara, og Heklu, með allt niður í klukkustundar fyrirvara.  

Stærsti skjálfti frá goslokum