"Útreiknuð áhætta"

Útreiknuð áhætta eða calculated risk er aðferð sem notuð er við margt, meðal annars í hönnun á umferðarmannvirkjum. 

Að visu er aðferðin ekki fullkomin, því að erfitt er að meta þjáningar og sálrænar aflriðingar til fjár.

Aðferðin hefur verið þróuð í evrópskum staðli sem fogangsraðar alvarlegum slysum og banaslysum fram fyrir smærri óhöpp og árekstra og miðað við samtals ekna kílómetra.

Banaslys og alvarlegustu slys eru óskaplega dýr fyrir þjóðfélagið, milljarður hvert mannslíf að meðaltali. 

Dæmi um nauðsyn svona mats eru mýmörg og margvísleg, samanber nýjasta dæmið Núpsvatnabrú undanfarin ár og Álftanesveg fyrir fimm árum, sem var tekinn fram fyrir 23 aðra kafla á höfuðborgarsvæðinnu, sem voru með hærri slysatíðni.

Nú hefur komið í ljós að þðrf er á sérstakri úttekt á brúm landsins, og þótt fyrr hefði verið. 

  

Ekki einkamál Vegagerðarinnar

"Hundurinn var aðkomuhundur."

Árás refs á ungabarn í Alta á Finnmörku er grafalvarleg frétt út af fyrir sig, en rándýr eru jú alltaf rándýr.

Í lok fréttarinnar er talsvert gert úr því að refurinn hafi komið frá Rússlandi, en þangað eru nokkur hundruð kílómetrar.

Það minnir dálítið frétt í Degi á Akureyri á öldinni sem leið af hundi sem réðist á mann.

Fréttin endaði svona - "Hundurinn var aðkomuhundur."

Refur beit 10 mánaða barn

Sósíalistar með svipaða tölu og kommar í fyrstu, innri órói hjá Miðflokki.

Kommúnistaflokkur Íslands var klofningframboð út úr alþýðuflokknum í upphafi kreppunnar miklu um 1939 og náði fótfestu óánægju með þær málamiðlanir, sem kratar þurftu að gera fyrir aððild að ríkisstjórnum undir forsæti Framsóknarflokksins. 

Fylgið var á svipuðu róli og fylgi Sósíalistaflokksins er orðið nú vegna óánægju með kratíska flokka og hreyfingar og flokka. 

Kommarnir leituðu eftir áhrifum og ítökum í launþegafélögum eins og sósíalistar gera nú. 

Fylgistap Miðflokksins virðist ekki síður stafa af innri ágreiningi um vinnubrögð og stefnumótun en afleiðigar Klausturmálsins. 

Fylgi Miðflokksins helmingast

Sum atriði úr skaupum verða klassísk og lifa.

Um nokkurt skeið voru gömul Áramótaskaup endursýnd í sjónvarpi. Við það að horfa á þau kom vel í ljós hvað þau endast misvel. 

Eitt þeirra var þannig, að ekkert atriði í því hafði fest í minni. 

Önnur, svo sem skaupið 1986, lifa enn í heild sinni í minningunni, enda snilldarvel farið með atriði eins og leiðtogafundinn í Höfða og drekkingu hvalbátanna í Reykjavíkurhöfn. 

Nefna má atriði af handahófi: Laddi í hlutverki pönkarans á þeim tíma sem sú bylgja stóð hæst, einnig sem lesari fyrir Bjarna Fel að ekki sé minnst á hinn ógleymanlega Magnús bónda, sem upphaflega varð til hjá honum þegar hann sá hjá síðuhafa viðtal, sem verið var að klippa við bændur á einangraðri eyju. 

Edda Björgvinsdóttir sem ölvaða konan á bílnum. 

Skattmann var óborganlegur í samvinnu þeirra Gísla Rúnars Jónssonar og Björns Emilssonar upptökustjóra. 

Upphaf skaupsins sem var undir stjórn Óskars Jónassonar var eftirminnilegt og stenst tímans tönn og enn er í minni Magnús Magnsússon sem ekki gat verið í takt við aðra í Víkingaklappinu. 

Og nú hefur hommaatriðið í skaupinu í fyrrakvöld orðið dæmi um hárbeitt og magnað háð, sem hreyfir við fólki og verður klassískt. 

„Gríðarleg viðbrögð“

Mennskum farfuglum fjölgar. Eðlilega.

Fuglar fundu það út fyrir langalöngu að það er hagkvæmara að færa sig til eftir árstíðum til að hafa ofan af fyrir sér heldur en að vera kyrr og þurfa að slást við allt of marga til þess að lifa af. 

Með því að færa sig til eftir árstíðum stækkuðu þeir búsvæði sín gríðarlega svo að miklu fleiri komust lífs af en ella. 

Ekkert er því eðlilegra en að þegar ferðatæknin er komin á það stig að miklu ódýrara er að ferðast langar leiðir en áður, og að samskipta- og netbyltingin hefur gert fólki kleyft að vinna æ fleiri störf út um allan heim, þá sjái menn hag í því að gerast mennskir farfuglar og eiga bólfestu í fleiri löndum en einu. 

Fuglarnir fundu það út með lögmálinu að hinir hæfustu halda velli, að best væri að heimilin væru á sitt hvorum enda þægilegra búsetuskilyrða og fara aðeins eina ferð í hvora átt, á vorin og á haustin. 

Mennskir farfuglar eru að gera svipað með því að eiga eða hafa aðgang að tveimur heimilum, annað í Suðurlöndum en hitt á Íslandi. 

Sumir líta þröngt á þetta og finnst það bera vott um óþarfa lausung og að við þetta rofni fjölskyldu- og vinatengsl um of. 

En samskiptamiðlarnir hafa gerbreytt þessu og því er hin mennska farfuglabylting fullkomlega eðlileg. 

Erfitt að flytja til Tenerife

Fyrir 100 árum hófst fyrsta heila árið hjá fullvalda og frjálsu Íslandi.

18. júlí 1918 náðist samkomulag um Sambandssamning Íslendinga og Dana. Mikilvægust var grein hans þess efnis, að 25 árum síðar gæti hvor þjóðin um sig sagt samningnum upp og Íslendingar stofnað lýðveldi með forseta sem þjóðhöfðingja, ef þjóðin æskti þess. 

1. desember það ár tók samningurinn gildi, þannig að 1. janúar fyrir réttum hundrað árum hófst fyrsta heila ár hins frjálsa og fullvalda lands með eigin þjóðfána og stjórn allra sinna mála. 

Árin 1917 og 1918 höfðu verið afar erfið, 1917 varð versta kreppuár 20. aldarinnar og bæði Kötlugos og síðasta stóra drepsóttin höfðu herjað á landsmenn. 

Það varð til bjargar, að landsmenn gátu leitað í vesturveg um að útvega helstu nauðsynjar þessi ár og lagt þar með grunninn að þróun í varnar- og viðskiptamálum, sem varð að leiðarstefi eftir 10. maí 1940. 

En raunar að umdeilanlegu leiðarstefi út öldina. 

Á facebook ætlar síðuhafi að heilsa árinu 2019 með laginu Frelsisvori, sem var frumflutt í sjónvarpi og útvarpi 1. desember síðastliðinn, en ljóðið við það er að finna í ljósmyndasöngljóðabókinni "Hjarta landsins" og flutninginn er að finna á Spotify með söng Heru Bjarkar Þórhallsdóttur og Gissurar Páls Gissurarsonar við hljóðfæraleik og útsetningu Vilhjálms Guðjónssonar. 

Gleðilegt nýtt ár!.  

 

FRELSISVOR. 

 

Frelsisvor! Framtíðarspor!

Frelsisvor! Áræði´og þor! 

 

Það var árið með drepsótt og eldgos og ís, 

en samt árið, sem birtist oss frelsisins dís. 

Líkt og morgunsól albjört í austrinu rís

hófst nú öld, þar sem lausnin var vís. 

 

Heitur vorblær nú flutti hið ljúfasta ljóð

eftir lamandi vetur með svita og blóð. 

Það var söngur um frjálsa og fullvalda þjóð

og hinn fegursta hugsjónaóð. 

 

Eftir aldanna böl var loks birtu að sjá

þegar brustu hér hlekkirnir þjóðinni á. 

Máttur fjöldans úr læðingi leystur var þá, 

svo að ljómaði gleði á brá. 

 

Frelsisvor! Framtíðarspor! 

Frelsisvor! Áræði og þor! 

 

Síðan flogin er glæsileg framfara öld 

þegar færð voru´í landið hin ítrustu völd. 

Þegar lýðveldi stofnaði fagnandi fjöld

svo að fært var á sögunnar spjöld. 

 

Landið og fólkið, lifandi mál, 

ljóðin og sögurnnar, þjóðlífsins sál, 

tónar ag myndir, formæðra fold, 

fósturjörð hjartkær, andi og hold. 

 

Undir fánanum bjarta nú brunar vort fley

inn í brim nýrrar aldar í vonanna þey. 

Þó að gefi á bátin þá æðrumst við ei

heldur eflist hver sveinn og hver mey. 

 

Enn er sungið um vorið hið ljúfasta ljóð

þegar logar á tindunum jöklanna glóð. 

Það er söngur um frjálsa og fullvalda þjóð

og hinn fegursta hugsjónaóð.  

 

Frelsisvor! Framtíðarspor! 

Frelsisvor! Áræði´og þor! 

 

 

Gleðilegt nýtt ár 2019!