Ef Ísland ætti´að vera stikkfrí, hvers vegna ekki líka Lúxemborg og Malta?

Um alllangt skeið hefur því verið haldið staðfast fram af furðu mörgum, að Ísland eigi kröfu á því að fá undanþágu frá þátttöku í Parísarsamkomulaginu og áframhaldandi aðgerðum af því tagi, af því að þjóðin sé svo lítil. 

Mannkynið sé 25 þúsund ainnum fjölmennara en íbúar Íslands og því muni ekkert um okkur eða hugsanlegt framlag okkar til orkuskiptanna sem eru ein af forsendum minnkun á CO2 og fleiri gróðurhúsalofttegundum. 

Þessi söngur hefur heldur færst í aukana en hitt að undanförnu. 

Ef þessi rök um undanþágu fyrir Ísland ættu að vera tekin gild, sýnist ligga beint við að álíka stórar þjóðir, svo sem íbúar Lúxemborgar og Möltu ættu að eiga sömu kröfum. 

Og þyrfti ekki þjóðir til, heldur kæmu þá greina einstaka borgir og jafnvel héruð á borð við Þrændalög í Noregi sem eru mað svipaða íbúatölu og suðvesturhluti Íslands, og Þrándheimur er af svipaðri stærð og Reykjavík. 

Í ofanálag er leitun að svæði, sem hefur jafn líkt loftslag, hnattstöðu, efnahag, aðstæður og menningu og Ísland. 

 


mbl.is Sammála um að hlýnun fari ekki yfir 1,5 gráður
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Ástandið á bráðamóttöku var slæmt og versnar sífellt.

Fyrir þeim, sem þurftu að fara á bráðamóttöku Landsspítans fyrir sex árum, blasti við ófremdarástand, sem þá leiddi til mikillar umræðu í þjóðfélaginu. Hún endaði með einhverri mestu þáttöku  sem um getur í undrskriftasöfnninni sem Kári Stefánsson stóð fyrir. 

Síðan þá liggur fyrir að síðustu tíu ár hefur skort að meðaltali um 6o milljarða króna á hverju ári til þess að við Íslendingar leggjum heilbrigðiskerfinu jafn mikið til og þjóðirnar í kringum okkur miðað við höfðatölu.  Á sama tíma fer öldruðum stöðugt fjölgandi og verkefnin vaxa með því.  

Síðuhafi hefur þurft nokkrum sinnum á þessum sex árum að fara á bráðamóttöku og sjá, að þrátt fyrir að í skoðanakönnun fyrir kosningarnar síðustu væri yfirgnæfandi fylgi fyrir því að gera heilbrigðismálin að mikilvægasta úrlausnarefni stjórnmálanna fer ástandið ekki batnandi, heldur síversnandi. 

Engin furða; ef það ætti að bæta almennilega úr sýna tölurnar frá OECD að við þyrftum að bæta alls um 60 milljörðum á ári til þess að bæta upp vanrækslu þessarar aldar í þessum málum. 


mbl.is Orðin lúin og segir aðstæðurnar óboðlegar
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Íslensk borgarumferð: Hæfni í hugsanalestri er krafist.

"Hugsanalestur á götum borgarinnar" er fyrirsögn á viðtengri umfjöllun um Tesla á mbl.is. 

Þessi fyrirsögn minnir á séríslenskt fyrirbrigði sem nota mætti um umferðarmenninguna, þótt orðið menning sé varla nothæft. 

Taka má dæmi til að útskýra þetta nánar. Við suðurenda Gullinbrúar í Grafarvogi er þvergatan Stórhöfði þar sem oft er þétt umferð á álagstímum. Á þessum gatnamótum eru stefnuljós. 

Bílar koma úr báðum áttum eftir Stórhöfðanum, og eru stundum biðraðir beggja vegna Gullinbrúar af bílum, þar sem bílstjórarnir ætla að beygja annað hvort að beygja til norðurs niður á Gullinbrúna þegar grænt ljós kemur, - eða - þeir ætla að aka beint áfram yfir gatnamótin eftir Stórhöfðanu. 

Í öðrum löndum myndi þetta ganga greitt, því að þar eru notuð til þess gerð stefnuljós á bílunum. 

En þannig er það ekki hjá okkur.  Það er hrein undantekning ef nokkur þeirra bílstjóra, sem ætla að beygja, gefur stefnuljós til þess að aðrir sjái við hverju eigi að búast og geti nýtt sér það, svo að umferðin gangi skár. 

Stundum virðist það meira segja líkast reglu, að stefnuljósin séu ekki notuð í þessu skyni, það gefur bókstaflega ENGINN stefnuljós áður en hann beygir. 

Af því leiðir að það myndast alger stífla á Stórhöfðanum vestan megin af bílum, sem haldið er þar í spennitreyju, af því að bílstjórarnir þar kunna ekki hugsanalestur, þeir geta ómögulega lesið hugsanir bílstjóranna, sem ætla að beygja þegar þeir fara áfram á græna ljósinu, en virðast telja það jafngilda brotum á persónuverndalögum að láta nokkurn vita um það fyrirfram til þess að umferðin gangi upp.

í ofanálag við þá kröfu að hægt sé að lesa hugsanir þessara þverhausa um beygjuna fara flestir þeirra þvert yfir hægri akreinina yfir á þá vinstri og gætu því verið í hópi þeirra íslensku bílstjóra, sem aka alltaf lafhhægt yst á vinstri akrein á fjölakreina brautum, rétt eins og hér sé ennþá vinstri umferð.  


mbl.is Hugsanalestur á götum borgarinnar
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Nokkrar meginástæður áhættu hjólamanna má gúgla eins og fleira.

Fyrr á þessari bloggsíðu hefur verið farið yfir niðurstöður leitar að almennum staðreyndum um áhættu, sem tekin er með því að nota hjól sem farartæki, sem gætu gefið til kynna þá áhættu, sem tekin er með því að nota hjól frekar en bíl. 

Niðurstaðan var sláandi og er meginhluti hennar birtur hér sem almennur fróðleikur fyrst og fremst:  

1. Banaslys og alvarleg slys eru tvöfalt tíðari, miðað við tímalengd, á hjóli en bíl.  

2. En þetta breytist og áhættan er álíka mikil ef eftirfarandi er haft í huga: 

Að vera edrú. Meira en helmingur alvarlegra slysa á hjólum verður vegna þess að knapinn er ekki edrú. Það er margfalt hærri tíðni en á bíl. Til dæmis má nefna, að fari maður af stað á hjóli og aki beint á staur, getur hann höfuðkúpubrotnað við höggið. Ef hann sest fullur undir stýri á bíl og ekur á sama staurinn blæs upp belgur fyrir framan hann og tekur höggið allt. 

3. Hætta á alvarlegu slysi storeykst ef ekki er verið með hlífðarhjálm. Raunverulegt dæmi: Ökumaður bíls ók af afli á síðuhafa þar sem hann var á gangbraut á rafreiðhjól. Síðuhafi hentist upp á framrúðu bílsins og hún brotnaði, en hlífðarhjálmur varði höfuðið.  Sumir telja að vegna þess hve reiðhjól séu létt og lítil sé minni þörf á hjálmi en á þungu vélhjóli. En ef þungum flutningbíl er ekið á reiðhjól, skiptir stærð hjólsins engu máli varðandi höggið, sem áreksturinn getur valdið. 

4. Algengustu beinbrot í hjólaslysum eru ökklabrot. Síðuhafi var ekki í vélhjólastígvélum í árekstrinum fyrrnefnda og ökklabrotnaði.

5. Almenna varúðarreglan: Hjólamaðurinn verður að gera ráð fyrir því að aðrir vegfarendur sjái hann ekki.  

 


mbl.is Andlátið líklega vegna hjálmleysis
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

83. grein kosningalaga: "Kjósandi má ekki hagga við lista, sem hann kýs ekki."

Samkvæmt lögum um kosningar til Alþingis er skýrt kveðið á um það, sem kjósandi á að gera eða má ekki gera. 

Kosningin er listakosning, og skal kjósandi setja x í ferninginn sem birtur er efst við listann. 

Með þessu er það geirnelgt, að aðeins þetta eina x má nota til að túlka val kjósanda á þeim lista, sem hann vill gefa atkvæði sitt. 

Kjósandinn má hins vegar, ef hann vill það, setja eigin númeraröð við nöfn frambjóðenda 1,2,3,4 osfrv. ef hann vill túlka að hvaða leyti hann telji röðina, sem nái kjöri, samræmast vilja sínum. 

Hann má líka strika út nafn einhvers á listanum, sem hann vill ekki að nái kjöri. 

Á eftir þessu kemur síðan greinin, sem á við um seðilinn fræga í Borgarnesi:  

83. grein. "Kjósandi má ekki hagga við lista, sem hann kýs ekki."

Eins og fyrr segir í lögunum, er kosningin númer eitt listakosning, þ. e. kjósandi verður að setja x við þann lista sem hann kýs, og á eftir því getur hann neytt réttar síns til að "hagga við listanum." 

Ekki er hægt að skilja þetta öðruvísi en svo, að ef kjósandi hefur ekki sett x við neinn lista, þá má hann ekki hagga við neinum lista; x - ið er forsendan. 

Sem sagt: Seðillinn frægi er því ógildur. 

Ég fékk eitt sinn að fylgjast með talningu í Austurbæjarskólanum og sá elsta talningamanninn að störfum. 

Þau voru mjög markviss:  Hann byrjaði á hverjum seðli á þann hátt að leita uppi staðinn, sem x-ið hafði verið sett á.  Ef x var inni í ferningi við einhvern framboðslistann, og ekkert annað  hafði verið sett, né að neitt annað stæði á listanum, setti hann seðilinn á ákveðinn stað þar sem atkvæðið taldist gilt á einfaldastan og markvissasta hátt. 

Ef "haggað hafði verið við" listanum, sem kosinnn hafði verið, gætti talningamaðurinn að því hvort það hefði verið rétt gert samkvæmt reglum þar um og lét seðilinn í bunka með slíkum seðlum. 

Ef eitthvað hafði verið krotað fleira en leyft var einhvers staðar á seðli, fóru slíkir seðlar á stað fyrir seðla, sem teldust vafaatkvæði eða ógild atkvæði. 

Vinnulagið var skýrt: Forsendan var x á viðeigandi einum stað.  

 


mbl.is Ekkert X við B á atkvæðinu margumtalaða
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Hluti af risastórri tæknibyltingu.

Það var ýmist hlegið að þeim eða þeir aumkaðir sem roguðust með níðþunga og stóra farsímahlunka í upphafi þeirrar byltingar, sem þeir voru upphaf að. 

Enn meira hefði verið hlegið ef einhver hafði vogað sér að spá fyrir um það sem síðar hefur orðið og þykir ekki tiltökumál, heldur næstum því lögmál, að framfarirnar á þessu sviði yrðu svo örar, að nýjustu og flottustu græjurnar drægjust strax aftur úr og yrðu næstum úreltar.

Nýjustu rafbílarnir bera keim af þessu, jafnt þeir dýru eins og Kia EV6, eða þeir ódýrustu eins og Citroen Ami, Invicta D2 og komandi Dacia Spring. 

Stóra spurningoin varðandi KIA EV6 er hve þungur hann verður. Audi E-tron 55 var 2,7 tonn og sú mikla þyngd stóru rafhlaðnanna, sem því réði, reyndist dragbítur. 

En nú er að koma léttari E-tron, næstum 600 kílóum léttari þrusubíll.

Við nánari athugun kemur í í ljós að Kia EV6 er álíka mikið léttari, eða um 2200 kíló.  Með því að nýta vel alveg nýjan og sérhannaðan undirvagn fyrir rafafl eingöngu næst greinilega mestur árangur og líkast til er loftmótstaðan líka afar lítil.   

 


mbl.is Kia EV6 bíll ársins í Þýskalandi
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Stórgos hafa orðið á svæðinu að Fjallabaki á nokkurra alda fresti.

Tvö stærstu hraungos veraldar á sögulegum tíma hafa orðið á svæðinu milli Suðurjökla og Vatnajökuls.  

Það næst stærsta var Lakagígagosið 1783, en aðeins stærra en það var gosið Katla-Eldgja um 934.  

Á milli þeirra kom gríðarmikið gos um 1480 í Friðlandi að Fjallabak, sem hafði gríðarlegar afleiðingar allt frá Veiðuivötnum og Tungnaáröræfum suður í Hrafntinnusker. 

Allt er stórt á þessu gossvæði þar sem er meðal annars er stærsta askja landsins, kennd við Torfajökul, stærsta líparítsvæði landsins og stærsta hrafntinnuhraunið 

Ef gríðargos af þessu tagi koma á ofangreindu svæði milli Vatnajökuls og Suðurjökla á nokkurra alda fresti má segja gróflega að það fari að nálgast að tími komi á eitt slíkt. 


mbl.is Lágtíðniskjálftar á fimmtán mínútna fresti
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Murphy í essinu sínu í Borgarnesi.

Lögmál Murphys er þekkt fyrir það hve það eru oft að þvi er virðist lítil atriði sem hafa griðarlegar afleiðingar. 

Í íslensku máli er reyndar til máltækið "oft veltir lítil þúfa þungu hlassi" og svo sannarlega hefur það átt við um þessa einstæðu uppákomu. 

Fræðimenn í líkindareikningi gætu hugsanlega fengið út athyglisverða tölu varðandi líkindin á því að allt þetta stórkostlega domínóspil gæti farið af stað út af örfáum seðlum.   

En svona er þetta víst og enginn fær gert við því, eins og skáldið sagði. 


mbl.is Gilt atkvæði leyndist í röngum bunka
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Eignir eins manns virtar á ígildi tífaldrar þjóðarframleiðslu Íslands.

Fáum mönnum hefur á á viðskiptaferli sínum verið jafn oft spáð gjaldþroti og Elon Musk. En leitun er að manni sem hefur afsannað slíkar spár jafn rækilega.

Musk hefur reyndar hvað eftir annað og margoft gengið nærri þreki sínu og stöðu fyrirtækis síns með einstæðum ákafa sínum, stefnufestu og hugviti. 

Hann hefur oft orðið að taka afar erfiðar ákvarðanir, sem hafa orkað tvímælis. 

En "allt orkar tvímælis þá gert er" var eitt af eftirlætis máltækjum Bjarna heitins Benediktssonar heitins forsætisráðherra. 

Um Musk hefur mátt segja það sem segir í ljóði Hannesar Hafstein: 

"Sjá, hvílík brotnar bárumergð

á byrðing einum traustum

ef skipið aðeins fer í ferð 

en fúnar ekki´í naustum."


mbl.is Musk metinn á 33 þúsund milljarða
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Íslenskt nútíma afbrigði af Ghettó?

Það væri líklaega bæði of mikil alhæfing fólgin í því og vanvirðing við þá, sem hafa búið erlendis í svonefndum ghettóum, og líkja 5-7 þúsund manna íslenskri búsetu í atvinnuhúsnæði eða óhæfu húsnæði við þessi erlendu hverfi. 

Þó sást glytta í þetta í brunanum á Bræðraborgarstíg þar sem íslensk regluverk virist ekki geta komið böndum á stóralvarlegt ófremdarástand, heldur dúkka upp jafnvel verri hliðstæður annars staðar í borginni að sögn talsmanna slökkviðliðsins.  

Um miðja síðustu öld voru braggahverfin ígildi fátækrahverfa í löndum vanþróaðra þjóða, og vitanlega voru braggarnir afar misjafnir, allt frá óhæfum skriflum upp í bragga sem vel var við haldið. 

Síðuhafi minnist fyrirmyndar hjóna, sem komu undir sig fótunum í upphafi með því að búa í góðum bragga og endurbæta hann eftir föngum þangað til þau höfðu af fádæma dugnaði og elju komist í álnir og orðið ríkt fólk, sem gat búið í eins ríkulegu húsnæði og hugsast gat ef þau bara vildu það. 

Þau gleymdu samt aldrei uppruna sínum  og því hvar þau höfðu brotist úr fátækt með elju, reglusemi og dugnaði og voru stolt af sínum ferli. 


mbl.is 5-7 þúsund búi í atvinnuhúsnæði
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Næsta síða »

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband