Marghöfða norrænn dreki. Rauðhærða íslenska konan.

Ævintýra- Öskubuskulið Dags Sigurðssonar á möguleika á að komast í úrslit á EM á sunnudaginn og sömuleiðis undralið Norðmanna.

Fari svo eru fimm áberandi aðilar í pottinum varðandi úrslitaleikinn:

Danskir dómarar. Íslenskur þjálfari. Þýska liðið. Norska liðið og þjálfari þess.

Norðurlandabúar geta, ef allt gengur upp, leikið hlutverk marghöfða dreka til enda á EM, þar sem nýr haus sprettur upp í hvert skipti sem einn er höggvinn af.

Rómantísk huggun fyrir Íslendinga. Og minnsta kosti einn norrænn haus verður eftir: Dönsku dómararnir.

Ég minnist þess á árum áður að í stærstu og dýrustu hnefaleikabardögunum var stundum kallað á lækni til að skera úr um það, hvort jafnokar Tysons og Holyfields væru bardagahæfir vegna meiðsla.

Þessi læknir réði á því augnabliki úrslitum um bardagann og milljarðana sem í húfi voru.

Þetta var rauðhærð kona af íslenskum ættum og þjóðarstoltið streymdi um okkur Bubba!    

Danir í úrslitaleiknum á EM

Því ósvífnari og meira ögrandi, því meira fylgi.

Því verður ekki neitað að Donald Trump kann þá list að ná athygli fjölmiðla og almennings.

Barack Obama gerði það í framboði sínu 2008 en þar með lýkur samlíkingunni, svo gerólíkir eru þessir menn og svo gerólíkum aðferðum og málflutningi beita þeir.

Trump virðist gera út á það að ganga fram af fólki og sýnast með því töff og skörulegur, auk þess að með því dregur hann meiri athygli að sér en öllum öðrum frambjóðendum flokkanna til samans.

Með endemis ummælunum, hverjum á fætur öðrum, vex fylgi hans, og jafnvel því meira sem þau eru ruddalegri og dónalegri, samanber ummæli hans í garð umræðustjórans, sem hann vill ekki samþykkja í kappræðunum í kvöld.

Trump lítur vafalítið þannig á, að með því að skera sig svona hressilega úr, muni fylgi hans aukast enn meira en fyrr.

Hann á sand af seðlum og virðist ekki lengur telja að hann þurfi á kappræðum að halda frekar en hann kýs til þess að auglýsa sig.

Og var ekki sagt einhvern tíma að neikvæð auglýsing eða jafnvel auglýsing að endemum væri betri en engin auglýsing?

Kappræður í kvöld en enginn Trump

"Hvernig var stemningin?" Viðeigandi spurning?

Íslenskt mál býr yfir fjölbreyttum blæ og orð og setningar, sem falla, hafa oft ákveðinn blæ sem gerir það að verkum, að orðfærið getur hljómað ankannalega þegar þau eru notuð við önnur tækifæri en oftast eða jafnvel alltaf eru tilefni orðaskipta.

Dæmi um þetta var í fréttum Stöðvar 2 í kvöld, þegar fréttamaður sem hafði verið í dómssal í manndrápsmáli, (morðmáli), sat í fréttasettinu.

Fréttaþulurinn sagði frá því að viðkomandi fréttamaður hefði verið í Héraðsdómi á Selfossi og spurði hann síðan:

"Hvernig var stemningin?"

Þetta er setning sem yfirleitt er notuð um samkomur, svo sem skemmtanir, fundi og íþróttaviðburði.

Og algengustu svörin eru t.d. "Það er rosa stemning." "Það er fín stemning". "Það er´hörkustemning."

Þess vegna sperrti ég eyrun þegar ég heyrði þessa setningu í kvöld og var jafnvel viðbúinn því að spurt yrði í framhaldinu: "Voru ekki allir í stuði?"

Hótað morði eftir dauða Sigurðar

Athyglisverð grein um gáttaflökt.

Gáttaflökt eða hjartaflökt var eitt af því sem Kári Stefánsson nefndi sem dæmi um óviðunandi ófremdarástand í heilbrigðiskerfinu.

Í Fréttablaðinu í dag er athyglisverð lýsing manns sem veiktist af gáttaflökti í Kverkfjöllum og framundan reyndist margra mánaða óvissutími vegna tafa og biðlista, þar sem hann var milli vonar og ótta um það að gáttaflöktið leiddi til heilablæðinga eða áfalls, sem gæti leitt hann til örkumla eða dauða.

Þessi greinarhöfundur var heppinn og slapp með skrekkinn.

En þannig er það ekki alltaf.

Einn vinur minn fékk alvarlega heilablæðingu á meðan hann beið eftir að það kæmi að honum á biðlistanum, var haldið sofandi í öndunarvél og síðar biðu hans margar vikur á Grensásdeild.

Beinn kostnaður í heilbrigðiskerfinu vegna þessa áfalls nemur áreiðanlega margföldum sparnaði, sem menn telja sér trú um að fáist með því að láta fólk bíða mánuðum saman eftir bráðnauðsynlegum aðgerðum.

Þá eru ótaldar þjáningar, vinnutap, örorka og annað sem fylgir alvarlegum veikindum og ótímabærum dauða.

 

Kári segir munnhöggin mistök

Afneitaði ábyrgð en harmaði að 4,5 milljónir Gyðingar skyldu sleppa.

Í áhrifamikilli heimildamynd um það hvernig Adolf Eichmann náðist í Argentínu og var fluttur til Ísraels var vitnað í ýmis ummæli Eichmanns, sem hann viðhafði við blaðamann, sem gómaði hann undir því yfirskini að vera að taka viðtal við hann. Hann heimsótti Eichmann nokkrum sinnum og varðveitti það sem hann sagði.  

Á einum stað í viðtalinu sagði Eichmann, að talið hefði verið í tímum Helfararinnar, að 10,5 milljónir manna af Gyðingaættum væru í heiminum, og að "því miður" hefi ekki tekist að koma þeim öllum fyrir kattarnef.

Vantaði sem sagt 4,5 milljónir upp á.

Þegar þessi ummæli eru skoðuð vekur furðu, að sami maður skuli hafa talið sig ábyrgðarlausan af því að hafa séð um framkvæmd fyrirmælanna um að útrýma Gyðingum.

Þegar ummæli Eichmanns eru skoðuð kemur í ljós að þau voru síður en svo einsdæmi. Í heimsókn til Páls Arasonar langferðabílstjóra þar sem hann bjó í bústað í Hörgárdal, sagði hann við mig að Adolf Hitler hefði aðeins gert ein mistök: Að drepa ekki alla Gyðinga.

Mér hefur sjaldan brugðið eins mikið og orðið jafn undrandi í senn. Að nokkur maður, hvað þá Íslendingur, gæti látið svona út úr sér.

Páll sagðist aldrei hafa gert flugu mein og það var líklega satt. Á þessum tíma voru engin lög sem gerðu svona ummæli refsiverð og hann hafði því ekkert til saka unnið, lagalega séð.

Enginn getur sannað hvort hann meinti þetta raunverulega eða hafði ánægju af því að ganga fram af fólki, spígspora um í nasistafrakka og hneyksla sem flesta.

En óhugnanlegt var þetta engu að síður og umhugsunarvert.    

 

Firrti sig ábyrgð og baðst vægðar

Reka bankastjórann? Nei. Reka þjálfarann? Já.

Tvö töp hafa verið á dagskrá hjá íslensku þjóðinni. Annars vegar hátt í tveggja milljarða tap vegna rangs mats bankastjóra og bankastjórnar ríkisbanka og hins vegar eins marks tap íslenska handboltalandsliðsins fyrir Hvít-Rússum í handbolta, en þetta eina mark skipti sköpum um það hvort liðið kæmist áfram á EM. 

Áhöld eru um það hvaða þátt þjálfarinn eða liðið áttu í tapinu, sem var minnsti mögulegi munur, og hve mikinn þátt óheppni átti í þessum nauma ósigri, en engu að síður var niðurstaðan skýr: Þjálfarinn sagði starfi sínu lausu.

Ekkert slíkt er hins vegar að gerast varðandi þá sem klúðruðu stórfelldum fjármunum í eigu þjóðarinnar. Enginn segir upp störfum.

Niðurstaða:

 

Hvenær skal ábyrgð axla?

Slíkt er aðeins fyrir hugprúða jaxla,

sem verða af því menn að meiri,

þótt margir þeim ekki eiri.

 

Þegar málum er klúðrað ólíkt er

hvað úr því verður á landi hér.

Reka bankastjórann? Nei. Reka þjálfarann? Já,

þótt reyndar lítill munur sé mistökunum á.  

 

Frakkar sitja eftir á EM

Gamla 100 ára flokkaskiptingin gægist fram.

Hve margir nýir flokkar á Íslandi hafa ekki verið stofnaðir til að brjótast út úr farinu "hægri-vinstri", "fjálshyggja-félagshyggja."?

Eða til að brjóta upp "fjórflokkinn", sem hefur þótt spegla "úreltar vinstri-hægri áherslur."?

En fjórflokkurinn er ekki furðu lífseigur bara svona út í loftið.

Fyrir réttri öld voru stofnaðir tveir nýir flokkar sem hafa lifað alla tíð síðan, því að Samfylkingin ber nafnið Jafnaðarmannaflokkur Íslands og er því afkomandi Alþýðuflokksins.

Fram að því höfðu flokkslínur á Alþingi skipst eftir áherslum í sjálfstæðismálinu, en glöggir menn eins og Jónas Jónsson frá Hriflu, þóttust sjá, að kominn væri tími til þess á Íslandi eins og í öðrum löndum, að menn skipuðu sér í flokka eftir alþjóðlegum línum varðandi þjóðfélagsgerðina sjálfa.

Hugmynd Jónasar var að hafa þriggja flokka kerfi á Íslandi, hægri flokk, vinstri flokk (sósíalista) og miðflokk, sem ætti rætur í samvinnuhreyfingunni og hjá bændum.

Hann stóð því bæði að stofnun Framsóknarflokksins og Alþýðuflokksins og þóttist vita, að hægri menn myndu ekki komast hjá því að stofna eigin flokk.

Það gerðist síðan eftir stríðið, þegar Íslendingar fengu fullveldi.

Þegar kommúnistar klufu sig út úr Alþýðuflokknum 1930 og urðu síðan það öflugir með því að kljúfa Alþýðuflokkinn enn frekar 1938, að tveir vinstri flokkar voru komnir í flokkakerfið, breytti það ekki þríflokkakerfinu í raun, þótt einn þríflokkanna væri tvískiptur.

Eftir sem áður var flokkamódelið hægri-miðja-vinstri.

Á síðustu áratugum hafa þær raddir orðið háværar að módelið hægri-vinstri, fjálshyggja-félagshyggja, sé orðið úrelt og önnur atriði séu orðin sterkari í nútíma stjórnmálum.

En hvað eftir annað kemur það samt upp, að í flokkum, sem vilja ekki skilgreina sig eftir þessum tveggja alda gömlu línum, kemur upp ágreiningur milli frjálshyggju (hægri) fólks og félagshyggju(vinstra)fólks.

Nýjasta dæmið eru Píratar, og spurningin er hvort og hve lengi þeir geti haldið í sitt mikla 35 prósenta fylgi ef þessi klofningur verður áberandi og afgerandi.

 

Vill frjálshyggjumenn úr Pírötum

Öðruvísi mér áður brá?

Að minnsta spilling á jarðríki ríkti á Íslandi á græðgisbóluárunum í aðdraganda Hrunsins var náttúrulega einhver mesti brandari allra tíma.

Upphafi, eðli og umfangi græðgisbóluspillingarinnar er lýst í rannsóknarskýrslu Alþingis, en það var að vísu eftirá.

En öllum mátti vera ljós spillingin sem lítið kunningjasamfélag fóstraði.

Á tímabili í kringum síðustu aldamót ríkti fágætt alræði tveggja stjórnmálaforingja, sem höfðu bundist í fóstbræðralag og heiðurstitillinn "minnst spillta þjóðfélag heims" kom beint inn í lok þess tímabils þegar alþjóðleg matsfyrirtæki kórónuðu brandarann með því að gefa riðandi íslensku bankakerfi hæstu gæðaeinkunn rétt áður en stærsta bankahrun eins ríkis í sögunni varð að veruleika.

Ísland spilltasta norræna ríkið

Mannauðurinn; -mesti auðurinn, líka peningalega.

Það var ómetanlegt happ fyrir Íslendinga að eignast snilling eins og Friðrik Ólafsson.

Kornungur bar hann hróður landsins víða um heim og átti ómetanlegan þátt í því að "einvígi aldarinnar" milli Spasskís og Fishers var haldið í Reykjavík 1972.

Það fór ekki framhjá neinum, hvorki heima né erlendis, að Íslendingum tókst að vinna það afrek að halda þetta einvígi, þrátt fyrir öll þau illeysanlegu vandamál sem upp komu, bæði í aðdraganda þess og á meðan því stóð.

Rétt eins og baráttan á milli lýðræðis og einræðis þótti mætast í skurðpunkti í einvígi þeirra Joe Louis og Max Schmelings í hnefaleikum 1938,  þótti baráttan á milli risaveldanna, Bandaríkjanna og Sovétríkanna, speglast í einvígi Spasskís og Fishers.

1986 voru aðeins 14 ár liðin frá einvíginu, og Reykjavík því enn í minnum höfð hjá leiðtogum BNA og Sovétríkjanna.

Aftur unnu Íslendingar þrekvirki með því að halda svona vandasaman fund með svo stuttum undirbúningstíma, að rætt var um að Svisslendingar, sérfræðingar í funda- og ráðstefnuhaldi, hefðu varla treyst sér til þess.

Varla er sá pistill birtur hér á síðunni um afrek og ágóða af listum og skapandi greinum, að ekki komi athugasemdir um að þeir, sem skapa auð með hugviti og listrænni sköpun, séu afætur og ómagar á þjóðinni.

Skiptir þá engu þótt tölur sýni að afraksturinn nemi tugum milljarða árlega í þjóðarbúið.

Hið furðulega er, að sumir þeirra, sem harðastir eru í svona málflutningi og eru málsvarar markaðshyggju, skuli með þessu afneita viðurkenndum peningalegum þáttum í markaðsþjóðfélagi á borð við viðskiptavild, hróður og álit.

En það þarf ekki annað en að nefna örfá nöfn, Friðrik Ólafsson, Björk Guðmundsdóttur, Balthasar Kormák, Halldór Laxness, Ólaf Elíasson, Arnald Indriðason og Andra Snæ Magnason til að varpa ljósi á verðmæti skapandi lista- hugverkafólks á Íslandi.

 

Einn verðmætasti Íslendingur 20. aldar

Hvenær kemur Opel Karl? Suzuki Celerio?

Sókn Opel verksmiðjanna undanfarin misseri hefur verið alveg frá ódýrstu og minnstu bílunum og upp úr.

Opel Adam, sem kom fram í fyrra, dregur nafn af Adam Opel, sem stofnaði verksmiðjurnar, og nú er kominn aðeins minni bíll og mun ódýrari, en samt rúmbetri sem dregur nafn sitt af Karli, elsta syni Adams Opel.

Karl er með fernar dyr en Adam tvennar, og er Adam hugsaður fyrir annan markhóp, þá sem eiga hann kannski sem annan bílinn á heimilinu og samt flottan og íburðarmeiri en Karl.

Karl keppir við Volkswagen Up!, Kia Picanto, Skoda Citigo, Hyundai i10, Toyota Aygo og fleiri, og hefur fengið mjög góðar viðtökur, til dæmis orðið efstur í bílaprófun hins þekkta tímarits Auto motor und sport.

Þarð talsvert til, því að mjög hörð keppni er í þessum stærðarflokki.

Að vísu er gróði framleiðenda svo ódýrra bíla ekki mikill, en að mestu óbeinn, því að ungt fólk á uppleið, svo sem námsfólk, kaupa þá meðan fjárráðin eru lítil, en halda, ef vel gengur, oft tryggð við framleiðandann og kaupa æ stærri og dýrari bíla þegar fjárráðin verða meiri.

Þetta var bragð sem japanskir bílaframleiðendur notuðu erlendis upp úr 1970, til dæmis í Bandaríkjunum, til þess að ná undirtökum á bílamarkaðnum.

Nú er kominn fram arftaki Suzuki Alto, Suzuki Celerio, 10 sentimetrum lengri og hefur fengið ágætar móttökur.

Skyldi hann koma hingað til lands og þá hvenær? 

Opel gefur innsýn í framtíðina