"Að vera með númerið..."

Í hnefaleikum er stundum talað um bardaga, þar sem annar hnefaleikarinn "er með númer" hins.

"Hann er með númerið hans" er sagt.

Með þessu er átt við það fyrirbæri í íþróttum að sumir íþróttamenn eða heilt keppnislið hafi sérstakt tak á öðrum, svo að úrslitin verða oft önnur en ætla mætti fyrirfram.

Oft er aðlögunarhæfni og sveigjanleiki í stíl annars aðilans meiri en hins.

Um nokkurra ára skeið þegar KR var með afar sterkt knattspyrnulið, var talað um "Keflavíkurdrauginn" varðandi það að KR-ingar áttu í mesta basli með lið Keflvíkinga og töpuðu jafnvel leikjum við þá eða stigum ár eftir ár, þótt Vesturbæjarliðið væri efst í deildinni en Keflvíkingar neðarlega.

Íslenska landsliðið í handbolta glímdi árum saman við svonefnda "Svíagrýlu".

Margir telja Muhammmad Ali besta þungavigtarhnefaleikara allra tíma, enda gat hann státað sig af því að hafa á ferli sínum unnið alls fimm þungavigtarheimsmeistara  og tvo heimsmeistara í léttþungavigt.

Um tvo þungavigtarmeistarana, Sonny Liston og George Foreman, var sagt þegar þeir börðust við Ali í fyrsta sinn, að þeir væru gersamlega óvinnandi vígi fyrir hvern sem væri.

Í bæði skiptin töldu flestir, einkum boxsérfræðingar, að Ali ætti litla sem enga möguleika á móti þeim.

En það fór á aðra lund, Ali "hafðí númer" Listons og líka Foremans.

Foreman gjörsigraði bæði Ken Norton og Joe Frazier, en samt átti Ali í mesta basli með Norton í þremur bardögum þeirra, tapaði einum en vann hina tvo naumlega.

Og Ali þurfti að taka á öllu sem hann átti til þess að þriggja bardaga sería hans og Fraziers endaði 2:1 fyrir Ali.

Aðlögunarhæfni er eitt mikilvægasta atriðið í þeim íþróttum þar sem ekki er barist um sekúndur eða metra.

Joe Louis, Ali og Lennox Lewis höfðu þann eiginleika í ríkum mæli, því að þeir áttu það sameiginlegt að hafa barist aftur við þá fáu, sem þeir töpuðu fyrir á meðan þeir voru enn í fullu fjöri, og hefnt fyrir ófarirnar.

 

 

„Getum ekki einu sinni unnið Ísland“

´Naumhyggjubílasafn á Íslandi?

Minnstu og ódýrustu bílarnir fyrir 1997 voru margir hverjir vistvænni en miklu stærri bílar eftir þann tíma.

Það væri réttlátara við miða bann við vistverri bílum við útblástur við mengun og eyðslu en við árgerð, en kannski erfiðara að fylgja slíku eftir.

Síðustu 20 ár hafa smám saman safnast til mín bílar, sem kalla má naumhyggubíla hvað snertir verð, stærð, eyðslu og mengun. Einkum komu margir á árunum 2006-2008, þegar það´þótti ófínt að vera á litlum og ódýrum bílum.

Fyrir bragðið fékk ég marga þessa bíla gefins eða allt að því.

Í þætti Sigga storms á ÍNN klukkan átta í kvöld verður hann með þriðju umfjöllunina um örbílana eða naumhyggjubílana, sem ég hefði gaman af að nota sem uppistöðu í naumhyggjubílasafni Íslands, og mér skilst að Stormurinn ætli að vera með fjórðu og síðastu umfjöllunina eftir viku.

Gömlum bílum úthýst

Til hamingju með "eitthvað annað".

Á sínum tíma voru hæðnisorðin ekki spöruð í garð þeirra, sem sýndu fram á með tölum, að stóriðja gæti aldrei "bjargað" nema njög litlum hluta íslensks atvinnulífs.

Enn í dag er maður atyrtur fyrir hatursáróður í garð áltrúarinnar, þegar einungis var og er um það að ræða að reyna að hamla gegn hinni samfelldu og stórfelldu áróðursherferð sem verið hefur í gangi stanslaust til að gylla stóriðjuna og tala jafnframt gegn því sem í hæðnistóni var talið fráleitt og afgreitt með orðinu "eitthvað annað" og væri jafn gagnslaust og fjallagrasatínsla.

Ferðaþjónustan ein skapar 2700 ný störf á hverju ári, fleiri störf en álframleiðslan hefur skapað samtals í hálfa öld.

Kvikmyndagerðin er aðeins hluti af skapandi greinum eins og sést af milljarða tekjum af aðeins einni tónlistarhátíð, Icelandic Airwafes.  

Stóriðja er hins vegar íslensk þýðing á enska heitinu "heavy industri" og því ætti að setja gæsalappir utan um orðið þegar það er notað um "eitthvað annað".  

Kvikmyndagerð er stóriðja

Mikil og góð breyting.

Á þeim árum þegar menn reyktu hvar sem þeim sýndist, ekki síst kvikmyndaleikararar, Groucho Marx og fleiri voru eins og strompar með vindlana sína hvar sem þeir voru, og séra Friðriki umvafði mann sem ungan dreng með vindlareyk sinum, hefði það ekki vakið neina athygli þótt kveikt væri í sígarettu í beinni útsendingu í sjónvarpi.

Helstu stjörnurnar í Hollywood eins og Humphrey Bogart og Nat King Cole þóttu þeim mun flottari sem þeir handléku sígaretturnar af meiri færni og dræpu sig síðan um aldur fram úr krabbameini, sem hlaust af þeim reykingum.

Nú hristi ein sígaretta upp í hinni íslensku hliðstæðu Óskarsverðlaunahátíðarinnar og þótti fréttnæmt atvik.

Undanhald reykinga heldur áfram, og sem betur fer einna mest hjá unglingum.

En það er umhugsunarvert hvað það kostaði miklar deilur og áratuga átök að ráðast gegn því böli, sem reykingarnar ollu í skjóli peningavalds tóbaksframleiðenda, sem svifust einskis til að viðhalda gróða sínum.

Kveikti sér í sígarettu á Eddunni

Er og verður alltaf einhver lína.

Tímarnir breytast og mennirnir með. Elsti varðveitti texti við lag, sem til er eftir mig (að vísu bara í hausnum hjá mér), svonefnt Kamarrapp frá sumrinu 1953, var óhæft til flutnings á þeirri tíð, en þætti ekkert sérstakt álitamál nú.

En það verða samt alltaf takmörk fyrir því hví hve langt er hægt að ganga, jafnvel þótt svo virðist sem strikið, sem ekki telst rétt að fara yfir, þokkist alltaf í sömu átt.

Dæmi um að línan hafi loksins verið lögð varðandi bókmenntir, var Hæstaréttardómur varðandi ævisögu eina, sem kom út á níunda áratugnum.

Á undan þessum dómi höfðu þolmörkin varðandi glannalegt efni í bókum sífellt verið að færast til í átt þess að meira væri leyfilegt en fyrr.

Niðurstaða dómsins var, að þarna hefði verið farið yfir strikið, og það var dýrt spaug fyrir útgefandann og höfundinn.

Vegna þess að ég var með bók á þeirri jólabókavertíð, fylgdumst við útgefandi minn vel með þessu máli, og frétti ég, að bókaútgefendur hefðu ekki orðið neitt sérstaklega svekktir almennt, því að eftir þetta gátu þeir séð, hvar línan lægi og hagað sér í samræmi við það.  

Sjálfsagt hjá Ágústu að ganga út

Reynslan erlendis styður þetta.

Þegar aðsóknartölur í þeim 30 þjóðgörðum í sjö löndum í Evrópu og Norður-Ameríku, sem ég hef komið í, eru bornar saman við sams konar tölur á Íslandi, sést, að ef við lærum af reynslunni erlendis, erum  við enn vel innan þeirra marka, sem setja verður til þess að verja íslenskar náttúrugersemar.

Þetta, að læra af reynslu annarra þjóða, er aðalatriðið, reynslu sem spannar alla síðustu öld.

Á slíkt skortir hins vegar stórlega. Við erum áratugum á eftir, því miður.   

Hvergi nærri hámarki ferðamannafjölda

Voru hægri en ekki grænir. Rjúka upp í 48% fylgi?

Nútíma umhverfis- og náttúruverndarstefna fylgir ekki endilega vinstri-hægri línum, því að fjölmargir hægri menn aðhyllast græn gildi, ekkert síður en vinstri menn.

Í skoðanakönnun í aðdraganda Kárahnjúkavirkjunar kom í ljós að þriðjungur þeirra sem kváðust ætla að kjósa Vinstri græna voru fylgjandi þessum mestu mögulegu óafturkræfu umhverfisspjöllum, sem hægt var að framkvæma á Íslandi, en helmingur þeirra sem kváðust myndu kjósa Sjálfstæðisflokkinn voru á móti virkjuninni, eða fleiri að höfðatölu en þeir vinstri-grænu, sem voru andvígir virkjuninni.

Á íslenskan mælikvarða teldist Al Gore hægra megin við Sjálfstæðisflokkinn.

Það þurfti ekki að lesa sér lengi til um stefnu "Hægri grænna" til að sjá að það var holur hljómur í því sem þeir kölluðu "græna stefnu."

Hún var máluð með svo lélegum vatnslitum, að lítill vandi var fyrir þá að þvo hana í burtu.

Nú hafa þeir lagt sig niður og ætla að ganga til liðs við Íslensku þjóðfylkinguna, sem að vísu er með nokkur einstök athyglisverð málefni á dagskrá, en eru í öllum aðalatriðum sams konar þjóðernissinnaður flokkur yst til hægri, og við sjáum í ýmsum Evrópulöndum.

Hægri grænir segjast renna ljúflega, allir sem einn inn í Íslensku þjóðfylkinguna, og er enginn efi á að þeir fara létt með það, - síðari hluti nafns þeirra "...grænir" var augljóslega yfirskin en hægri liturinn grunnmúraður.

Og nú er í gangi enn ein þessara skoðanakannana, sem fjölmiðlar eru sokknir í, aðferð sem er fjarri því að vera boðleg, og felst í frumkvæði lesenda eða hlustenda við að svara opnum og leiðandi spurningum viðkomandi fjölmiðils.

DV spyr: Gætirðu hugsað þér að kjósa Íslensku þjóðfylkinguna, og staðan núna, þegar þessi pistill er endurskrifaður, er:

"Já", segja 48%!

Hó, hó! Píratar eru með 35% og þá fá allir hinir flokkarnir samtals 16%, eða rúmlega 3% hver!

Sennilega er það sama fólkið sem gæti hugsað sér að kjósa Íslensku þjóðfylkinguna og gaf Framsóknarflokknum meirihluta í borgarstjórn Reykjavíkur í skoðanakönnun á Útvarpi Sögu!

Ekki það, að viðbrögðin við stofnun þessa flokks eru umhugsunarverð.  

En spurningin: "Geturðu hugsað þér að velja þetta eða hitt?" gefur miklu hærri prósentutölu en ef sá sem spurður er, er beðin að velja eitt framboð á lista yfir þau öll, að ekki sé nú talað um að þeir sem spurðir væru, eru valdir í slembivali úr þjóðskrá í sömu hlutföllum hvað snertir aldur, búsetu og kyn og er í landinu.

Næsta skref í þessum samkvæmisleik fjölmiðla gæti verið að fjölmiðill færi að spá í sölu á nýjum bílum á árinu 2016 og spyrði til dæmis:

"Ef þú ættir kost á að eignast nýjan bíl í happdrætti, getur þú hugsað þér að það yrði Opel?"

Niðurstaðan gæti orðið sú að á árinu 2016 fengi Opel 80% í sinn hlut í nýskráningu bíla.

Hægri grænir heyra sögunni til

Nægur tími fyrir mann sem þarf bara þriggja tíma svefn.

Svefninn er talinn nauðsynlegur fyrir hverja manneskju, helst ekki minni svefn en 7-9 stundir.

Þó er þetta persónubundið og sagt var að Margareth Thatcher hefði ekki þurft nema um fimm stundir og sömuleiðis Albert Guðmundsson hér heima.

Albert var kominn niður á Kaffivagninn á Grandagarði klukkan sex á morgnana, mörgum stundum áður en sumir aðrir Alþingismenn voru að hefja vinnu.

Á Kaffivagninum tók Albert púlsinn á lífinu í borginni og fór síðan upp í ráðuneyti á eftir á þeim árum sem hann var ráðherra.

Nýjar rannsóknir þykja hafa sýnt að enda þótt fólk komist upp með stuttan svefn, hafi það áhrif á skaplyndi þess og hegðun á daginn, og ekki til bóta.

Nú er búið að upplýsa fyrir vestan haf að Donald Trump hafi hér um árið sagt frá því að hann svæfi yfirleitt ekki nema í þrjár stundir á næturnar.

Ef fyrrnefnd lýsing á afleiðingum svo stutts svefns er rétt, útskýrir það flest atriðin í hegðun Trumps, sem hafa vakið svo mikla athygli undanfarnar vikur.

Og ekki þarf að undra þótt hann teldi sig hafa nægan tíma til að eyða nótt með Díönu heitinni Bretaprinsessu.

Þess má geta að 2008 gekk ég í gegnum tímabil mismunandi langs svefns. Vegna ofsakláða af völdum lifrarbrests gat ég ekkert sofið í þrjá mánuði, og ástandið var þannig að það stefndi í algert óefni , en það var ólýsanlegur munur þegar í fyrsta sinn kom þriggja stunda svefn.

Nokkrum dögum síðar kom nótt með 2x3 stundum og það var jafnmikill munur og þegar svefninn fór úr 0 upp í þrjár stundir.

Viku síðar kom síðan fullur svefn, alls 10 klukkustundir, og enn var um að ræða stórkostlegt framfaraspor.

Sagt er að Albert Einstein hafi þurft 14 stunda svefn, og skal engan undra það.

Ekki hikað við að sofa hjá Díönu

Villandi fyrirsögn.

LED-ljós hafa rutt sér til rúms um allan heim, en samkvæmt fyrirsögn á tengdri frétt á mbl.is mætti ætla að ljós af þessari gerð séu almenn ólögleg hér á landi, sem jafnvel mætti ætla að yrði að aftengja eða fjarlægja þar sem þau eru.

Þegar fréttin er lesin kemur hins vegar smám saman fram að það er ekkert ólöglegt við það að bílar séu með svona ljós, heldur er ólöglegt að nota þau í stað ökuljósa í samræmi við skyldu um að ökuljós logi á öllum bílum í akstri.

Betri fyrirsögn hefði verið: LED-ljós ekki lögleg ökuljós (hér á landi)

Annars hefur ýmislegt skondið komið upp í gegnu tíðina hér á landi varðandi það, hvaða búnaður sé löglegur á Íslandi.

Þegar fyrstu bílarnir með viðvörunarljós ("hazard-") voru fluttir inn til landsins á miðjum sjöunda áratugnum, var ekki orð að finna um þau í þágildandi bifreiðalögum, og þar með urðu þau að mati Bifreiðaeftirlits ríksins ekki aðeins sjálfkrafa ólögleg í þeim bílum, sem voru búnir þeim, heldur var þess krafist að þessi mikilvægi öryggisbúnaður yrði rifinn úr bílnum!

Ég lenti í þessu með nýjan bíl, en vegna þess að skoðunarmaðurinn var vinur minn, hvíslaði hann að mér: "Ekki henda þeim, þegar þú ert búinn að rífa þau úr, heldur geymdu þau, því að það er líklegt að þau verði leyfð, vonandi jafnvel næsta ár."  

LED-ljós ekki lögleg hér á landi

"Já, ef..."

Í meginatriðum er hægt að velja um þrenns konar viðbrögð við því ef vafi leikur á um ákveðna háttsemi, sem þarfnast samþykkis einhvers, sem um það fjallar, til dæmis yfirvalds eða leyfisveitanda.

1. "Já." Án þess að hamlandi skilyrði séu sett.

2. "Nei."

3. "Já, ef..." Eftir vandaða skoðun og rannsóknir er gefið leyfi að uppfylltum nauðsynlegum skilyrðum.

Hins vegar er langauðveldast er fyrir þann sem fjallar um háttsemina, til dæmis löggjafa eða yfirvald að velja kost númer 2.

"Nei", og málið er dautt.

Þess vegna vill tilhneigingin oft verða sú að sá kostur verður fyrir valinu og séu þessi viðbrögð valin að jafnaði, sem er lang þægilegast og fljótlegast fyrir viðkomandi yfirvald, myndast oft röð geðþóttaákvarðana og sívaxandi múr hindrana.

Á þessum forsendum hefur oft myndast séríslensk tregða gegn því að leyfa ýmislegt, sem hefur þótt sjálfsagt í öðrum löndum, þar sem valinn kostur númer 3:  "Já, ef..."

Hér á landi liðu til dæmis tuttugu ár frá því að rallakstur var leyfður í öðrum löndum með ströngum skilyrðum þangað til leyfi fékkst til þess hér.

Þurfti oft að standa í þrefi við lögreglu nóttina fyrir keppni til að hún gæti byrjað.

Ég minnist þess að þegar júdó barst til landsins ríktu miklir fordómar í garð bardagaíþrótta, annarra en íslensku glímunnar.

Voru brögðin í íþróttinni talin stórhættuleg og iðkun íþróttarinnar vítavert atferli.

Þegar júdómenn úr Ármanni brugðust við þessu með því að sýna á samkomum þauæfð brögð, sem virtust tilsýndar vera stórhættuleg en voru það í raun ekki, ef rétt var að farið, slaknaði smám saman á þessum fordómum.

Ég minnist þess að allt fram yfir 1980 var erfitt eða illmögulegt fyrir einstaklinga að fá léð til einkanota á heimilum sínum myndefni úr safni Sjónvarpsins.

Auðveldasta og ódýrasta svarið við þessu var: "Nei." Talið óhjákvæmilegt.

Sjónvarpið var þá á mótunarskeiði, hafði úr litlu fjármagni að spila, og það markaði umgjörðina. Einstakir starfsmenn höfðu vegna annarra verkefna ekki tíma til að sinna þessu.

Síðan kom að því að menn sáu, að hvort eð er var ekki mögulegt að standa á þessu, enda Sjónvarpið þjónustustofnun í eigu almennings, og þá var tekið til bragðs að fela sérstökum starfsmanni að annast þetta og tekin sanngjörn og eðlileg greiðsla fyrir.

Með árunum hefur þetta smám saman orðið að þjónustu, sem ber sig fullkomlega, skapar Sjónvarpinu drjúgar tekjur, og efni úr safni Sjónvarpsins er góð söluvara á almennum markaði. 

Í Reynisfjöru og á hliðstæðum ferðamannastöðum, hér á landi og erlendis, sem draga að sér tugi og hundruð þúsunda ferðamanna og skapa tuga milljarða gjaldeyristekjur á það ekki að vera neitt stórfellt vandamál að koma skikki á hlutina án þess að segja bara blankt "nei."

Að lausn vandamálsins skuli stranda á því að borga tveimur eftirlitsmönnum laun er fáránlegt miðað við þann gróða sem sem svona staðir skapa fyrir þjóðarbúið.  

Hunsaði ekki aðvaranir í fjörunni