Þjóð, mun fjölmennari en Norðurlandabúar, sem alltaf verður undir.

Kúrdar í Miðausturlöndum munu vera um 40 milljónir, eða næstum tvöfalt fleiri en íbúar Norðurlanda og fjórfalt fleiri en Gyðingar voru taldir vera þegar Seinni heimsstyrjöldin skall á og Hitler hóf útrýmingarherferð sína. 

En Kúrda er að finna í nokkrum löndum, sem nýlenduveldin á sínum tíma settu á blað þegar Ottomanveldið, kennt við Tyrkland, hrundi, og í því felst helsta vandamálið varðandi þennan fjölmenna hóp fólks, sem telur sig til Kúrda, en er um sumt ekki samstíga um allt.

Eins og svo oft áður í mannkynssögunni þegar um minnilhlutahópa er að ræða, hafa Kúrdar í meira en öld orðið æ ofan í æ að hlíta ofsóknum og árásum vegna baráttu þeirra fyrir sjálfstæðu ríki. 

Og enn og aftur kemur í ljós, að þeir eiga engan vin í raun, heldur jafnan búast við svik og rýtingi í bakið. 

Því nú hefur komið í ljós, að jafnvel þótt Kúrdar hafi fórnað sér í baráttunni gegn ógn ISIS, er það einskis metið af þeim mörgu, sem létu vinalega við þá og létu sér vel líka framlag þeirra. 

Lítil von er til þess að Tyrkir, sem enn vilja hvorki viðurkenna eitt versta þjóðarmorð síðustu aldar né biðjast afsökunar á því, taki Kúrda neinum vettlingatökum. 

Um það verður hugsanlega hægt að segja svipað eins og haft var eftir Íslendingi einum þegar fréttist af árás Þjóðverja inn í Belgíu og Frakkland í ágústbyrjun 1914: "Þetta er slæmt að heyra og á eftir að enda með því að þeir drepa einhvern. 

Rétt eins og Rússar leyfðu nasistum að vera óáreitta við að murka Gyðinga niður í Varsjá 1944 eftir að hafa hvatt þá til uppreisnar, virðist Trump nú ætla að gefa grænt ljós á innrás Tyrkja í Sýrland. 

Og Tyrkjum munar ekki um það, eftir afneitunina á fjöldamorðanna á Armenum, að þræta fyrir það að loftárásir og sending hers yfir landamærin séu innrás, heldur sé hér um afmarkaðar aðgerðir gegn hryðjuverkamönnum að ræða.  

Síðbúinn kattarþvottur Trumps með tísthótunum um efnahagslegar refsiaðgerðir fari Tyrkir offari mun því miður hrökkva skammt þegar Tyrkir sjá sér nú leik á borði til að ganga á milli bols og höfuðs á Kúrdum í öðru landi. 

Segja almenna borgara hafa fallið

Skýrt dæmi um hlýnun með ýmsum afleiðingum.

Það, að Hálslón sé orðið fullt af dökkbrúnu aurvatn sínu í ágústbyrjun er afar skýrt dæmi um mun hlýrra veðurfar en í meðalári, því að í áætlununum um vatnsbúskapinn þarna var gert ráð fyrir að lónið fylltist ekki fyrr en í september.

En þetta gildir um fleira en vatnsmagnið, því að það blasir við þeim, sem hafa verið þarna árlega á ferli í meira en tvo áratugi, að aurburður jökulánna í lónið er miklu meiri en gert var ráð fyrir í upphafi. 

Það þýðir að lónstæðið mun fyllast af auri miklu fyrr en ráð var fyrir gert, og þetta kom meira að segja glögglega í ljós strax á fyrstu tveimur árum lónsins 2008 og 2009. 

Í mati á umhverfisáhrifum var gert ráð fyrir að gljúfur Kringilsár fylltist upp fyrir Töfrafoss á einni öld, en strax vorið 2009 var þetta meira en hundrað metra djúpa gljúfur orðið sléttfullt af flötum, þurrum jökulleir. 

Einnig varð ljóst að framburður Kringilsár var jafnvel meiri en hinn frægi aurburður Jöklu, vegna þess að framburður Kringilsár er gráleitur en framburður Jöklu meira brúnleitur. 

En framburður ánna hvorrar fyrir sig var aldrei mældur í aðdraganda virkjunarinnar. 

Af stórauknum framburði má ráða, að lónstæðið verði fyllast af auri miklu fyrr en spáð var og lónið þar með missa miðlunargetu sína mun fyrr en spáð var. 

Gert var ráð fyrir tíu milljón tonna nýrri viðbót aurs á hverju einasta ári, en talan er augljóslega miklu hærri, jafnframt því sem Brúarjökull minnkar jafnt og þétt. 

Á teiknuðum myndum Landsvirkjunar fyrir virkjun var Hálslón sýnt kristaltært, svo að sást til botns, en hið sanna er að þetta er frekar stærsti drullupollur Evrópu heldur tært stöðuvatn og skyggnið í lóninu neðan vatnsborðs aðeins um tíu sentimetrar í efstu lögum þess, þar sem skyggnið er þó skást. 

Hinn dökkbrúni litur lónsins segir sína sögu. 

 

 

 

Öll miðlunarlón á hálendinu full

Southwest ætti að kannast við fyrirbærið.

Bandaríska flugfélagið Southwest er á svolitlum heimavelli hvað varðar slysin á Boeing 737 Max þotunum, því að aðeins fá ár eru síðan þetta flugfélag dró lappirnar vegna óhapps á CFN hreyfli á Boeing 737 800 þotu flugfélagsins og komst upp með það með meðvirkni FAA að sýna linku og undanslátt í því að láta skoða sams konar hreyfla til að koma í veg fyrir að fleiri hreyflar springju líka. 

Það var hrein hundaheppni að enginn lést af völdum sprengingarinnar, sem setti gat á skrokk þotunnar, en í stað þess að tækist að fyrirbyggja annað slys, sprakk hreyfill á annarri þotu flugfélagsins síðar með þeim afleiðingum að einn farþegi fórst. 

Þá fyrst var gerð gangskör að því að gera fyrirbyggjandi ráðstafanir, sem dygðu. 

Svipað, en margfalt stærra slys varð þegar tvær Boeing 737 Max vélar fórust með nokkurra mánaða millibili, og aftur var um að kenna undanbrögðum, í þetta sinn bæði Boeing og FAA, sem sleppti því að ganga sjálft úr skugga um að tölvubúnaður Max vélanna væri í lagi. 

Á vefnum "Flight Channel" má sjá glöggt og einfalt yfirlit yfir bæði fyrrnefnd flugslys þar sem ákveðin líkindi blasa við. 

Höfða mál gegn Boeing

Ekki verra að rannsóknir fari fram.

Þegar ákveðið var að lagfæra Þingvallaveg á sínum tíma voru skiptar skoðanir um það hve mikil umhverfisáhrif fylgdu þessum framkvæmdum. 

Í ljósi þess, hvert gildi þjóðgarðsins er, hefði verið gott að farið hefði fram mat á umhverfisáhrifum framkvæmdarinnar, þótt ekki væri nema til þess að afla sem bestra gagna í málinu og koma í veg fyrir deilur, vafaatriði eða jafnvel hættu á því að orðspor og staða þjóðgarðsins skaðaðist, ekki síst vegna þess að hann er á heimsminjaskrá UNESCO. 

Helstu rökin fyrir því að hefja framkvæmdir sem fyrst voru þau, að vegna gríðarlegrar fjölgunar ferðamanna mættu endurbæturnar á veginum ekki tefjast, og einnig hitt, að breytingarnar á veginum yrðu það lítilvægar að það kallaði ekki á mat á umhverfisáhrifum. 

Í ljós hefur komið, að ferðamönnum hefur ekki haldið áfram að fjölga og ekki verður séð að það atriði hafi orðið eins fyrirferðarmikið og óttast var. 

Síðuhafi kynnti sér framkvæmdirnar lauslega á sínum tíma og miðað við uppgefnar tölur um breikkun vegarins, sem var meginatriði vegarbótanna, að mig minnir 75 sentimetra á hvorri öxl, sýndist það frekar hófleg áætlun. 

En auðvitað koma fleiri atriði til, sem á þeim tíma var erfitt fyrir leikmenn að þefa uppi eða kynna sér. 

Nú eru að koma í ljós ýmis atriði varðandi umgengni um þjóðgarðinn, þar sem þörf er á ítarlegum og góðum gögnum, og því er mikilsvert að sem mest af gögnum sé til. 

Vegarstæði í gegnum helsta sögustað og náttúruminjastað landsins er ekki það sama og vegagerð annars staðar. 

Því er það bagalegt að mat á umhverfisáhrifum skuli ekki hafa farið fram. 

Myndin hér á síðunni er af upphafi leiðarinnar norður í Bolabás. 

Haganlega lagður vegur, fylgir landslagi, hvergi upphækkaður og með lágmarks hávaða og ryki. 

Minna má á, að ábendingar Péturs Jónassonar, eins öflugasta sérfræðings um lífríki þessa svæðis, hefðu átt að kalla á mun meiri rannsóknir og umfjöllun en varð á sínum tíma. 

Níturmengun vegna umferðarinnar vó þungt hjá Pétri, en það verður bara að vona að orkuskipti í samgöngum muni verða það hröð að hætta líði hjá.  

Harma að ekkert umhverfismat hafi farið fram

Tyrkir nýta sér stöðu sína á milli Kana og Rússa.

Erdogan Tyrklandsforseti spilar djarfan en slunginn leik í stefnu sinni þegar hann nýtir sér þá sérstöku stöðu, sem land hans hefur á mörkum Evrópu og Asíu, þar sem hernaðarhagsmunir Bandaríjamanna og Rússa skarast beint við suðausturmörk NATO.  

Erdogan dansar á línu þegar hann semur við Rússa um vopn, sem hann geti notað gegn beitingu bandarískra vopna sem hann fær sem NATO þjóð. 

Tyrkir frömdu svakalegt þjóðarmorð á Armenum snemma á síðustu öld sem þeir hafa aldrei beðist afsökunar á og nú hugsa þeir sér gott til glóðarinnar að ganga frá Kúrdum, jafnvel þótt það kosti að þeir hertaki hluta af landi nágrannaþjóðar sinnar Sýrlendingum til þess að komast að fórnarlömbum sínum.  

Sú kúvending Trumps að draga Bandaríkjamenn út af svæðinu gerir það mögulegt að Tyrkir sæki inn í það tómarúm, sem fall ISIS skildi eftir sig, á eftir að valda óvissu og óróa, sem erfitt gæti reynst að ráða við, að ekki sé nú talað um að kúga Kúrda með hervaldi. 

„Hryllilegt ef Trump stefnir nú Kúrdum í voða“

24 ára flensuleysi á enda - slæmar fréttir og góðar fréttir.

Víst er flensan ólíkindatól eins og segir í fyrirsögn á mbl.is. Slíkt fyrirbæri getur valdið óvissuástandi, sem gerir mat á aðstæðum erfitt og hættu á því að taka rangar ákvarðanir hvað snertir flensusprautur. 

Nefna má eitt dæmi, sem kannski er hægt að draga einhverni lærdóm af. 

Síðuhafi hafði ekki fengið flensusprautur í 24 ár og aldrei fengið pest, fyrr en það breyttist skyndilega síðasta vetur. 

24 árin höfðu fær með sér andvaraleysi og pestin, sem dundi óvænt yfir var það 

skæð að lungnabólga fylgdi með og þar með lungabólgusprauta í vor í fyrsta sinn á ævinni.  

Eins og svo oft voru þetta ekki bara slæmar fréttir, heldur birtist þarna líka góð frétt. 

Auðvitað var það slæm frétt að 24 ára pestaleysi væri á enda og að hér eftir yrði að passa vel upp á nauðsynlegar sprautur. 

Góðu fréttirnar voru hins vegar þær til lengri tíma litið að hafa losnað við samtals margra vikna veikindi öll þessi ár með tilheyrandi veikindadögum, þannig að síðustu 22 árin í fastri vinnu, hafði aldrei þurft að taka og skrá einn einasta veikindadag í afar áhugaverðu og gefandi starfi. 

Þetta minnir á það þegar faðir síðuhafa varð 18 ára 1940 og bílpróf gaf honum möguleika á að kaupa vörubíl og fara að vinna í Bretavinnunni, þar sem voru mikil uppgrip. 

Hann valdi sér bíl sem sambýliskona hans þótti frekar hrörlegur en fékk þau andsvör, að bíllinn hefði aldrei þurft að fara á verkstæði. 

Kaupin voru því gerð, en þá brá svo við að yfir bílinn helltust stanslausar bilanir og voru hjúin því þeim degi fegnust, þegar hægt var að losa sig við hann og kaupa nýjan bíl, sem dugði vel í uppgripavinnu stríðsáranna. 

Inflúensan ólíkindatól

Óvænt varð rafknúinn bíll strax númer eitt á heimilinu í Noregi.

Þegar rafbílar fóru að birtast fyrir alvöru á bílamarkaðnum í Noregi fyrir sex árum áttu flestir von á því að hjá þeim, sem keyptu slíka bíla, yrði rafbíllinn númer tvö á heimilinu, en bíll knúinn jarðaefnaeldsneyti númer eitt. 

Ástæðan fyrir þessari spá voru ýmsar. Rafbílar, sem eitthvað sýndist vera hægt að spá í, voru nýjung og skorti drægni, og að mestu var eftir að byggja upp innviði eins og hraðhleðslustöðvar.  

Á þessum tíma var Nissan Leaf með aðeins 24 kílóvattstunda rafhlöður og drægnin því niður undir 100 kílómetrar að vetrarlagi. 

En frá upphafi varð reynslan sú, að rafknúni bíllinn varð númer eitt sem heimilisbíll, enda er meðalakstur í innanbæjarakstri á bílum aðeins rúmlega 30 kílómetrar á dag. 

Og hjá flestum bílaeigendum er yfirgnæfandi meirihluti árlegs aksturs innanbæjar eða á stuttum vegalengdum. 

Nú er Nissan Leaf fáanlegur með 40 kwst og 60 kwst rafhlöður og þeim rafbílum af ýmsum tegundum fjölgar, sem fáanlegir eru með yfir 60 kwst rafhlöður, svo sem Opel Ampera-e og Hyondai Kona, og drægnin allt að 400 kílómetrum að sumarlagi.  

Þeim rafbílum á því líklega eftir að fjölga mjög, sem verða númer eitt á heimilinu. 

39% vildu rafbíl sem eina heimilisbílinn

Kunnugleg svör: "Verið að vinna í málinu"

Á borgarafundi í málefnum aldraðra kom fram að þúsundir aldraðra kvenna "búa enn við sárustu fátækt" og þegar gengið var eftir viðbrögðum ráðherra kom nenn einu sinni fram það sama og legið hefur fyrir árum saman, að það "er verið að vinna í málinu." 

Sem hefur hingað til birst að mestu í endalausum sviknum kosningaloforðum. 

Svipað hefur verið að segja um málefni öryrkja. 

Aðgerðarleysi „smánarlegt“

Fjöldi góðra mynda og áhrifamikil ljósmyndasýning.

RIFF hátíðin að þessu sinni býður upp á fjölda góðra og áhrifamikilla mynda, eins vel kom fram við verðlaunaafhendinguna í Norræna húsinu í kvöld. 

En ekki er síður ástæða til að vekja athygli á áhrifamikilli tveggja hæða ljósmyndasýningu sem Landvernd og Ólafur Sveinsson hafa skipulagt í Norræna húsinu og verður þar áfram í nokkrar vikur.

Sýningin snýst um máltækið "enginn veit hvað átt hefur fyrr en misst hefur, því að á myndunum eru sýndar náttúrugersemar, einkum fossar, sem ýmist stendur til að eyða eða hefur verið eytt eða stórlega skertir. 

Styrmir Gunnarsson hefur áður fjallað um þessa sýningu hér á Moggablogginu og verið snortinn af henni. 

Til að meðtaka hana þarf að lesa vel skýringartexta á veggjunum og gefa sér góðan tíma til að skoða myndirnar sem best. 

Munaðarleysingaheimilið fékk Gullna lundann

28 metrar á sekúndu geta komið hvenær sem er á Íslandi.

Það er fráleitt að það, að 28 metra vindur á sekúndu í vindhviðum, sem jafngildir 11 vindstigum hér fyrr á tíð, séu einhverjar óvæntar og sjaldgæfar náttúruhamfarir hér á landi. 

Slíkur vindur fellur ekki undir alþjóðlega hugtakið force majör sem táknar algerlga ófyrirséðar aðstæður og getur orðið til þess í farþegaflugi, að farþegar verði að taka á sig einhvern kostnað vegna vandræða af völdum óvæntra og einstæðra aðstæðna.  

Plagg Wizz Air mögulega marklaust