"Ég er að horfa á að versla MG." "Aukning í rafbílum".

Sérkennilega orðanotkun og breytta hugsun má sjá í ýmsum ummælum þessa dagana. Orðaval er oft þannig, að illskiljanlegt er hvað verið er að segja eða meina.

Fyrri setninguna hér að ofan mátti sjá í umræðum á facebook. Og sú setning vekur strax spurningar í stað þess að upplýsa eitthvað. 

Er maðurinn að horfa á einhvern, sem er "versla MG."?

MG er heiti á bíltegund og nú er alveg hætt að nota sögnina að kaupa, heldur eru allir að versla eða versla sér eitthvað. 

Þegar textinn var lesinn lengra sést að sá, sem þetta skrifar er ekki að horfa á einhvern annan, heldur er hann að horfa á á sjálfan sig, þ. e. horfa á það hvort hann ætli að kaupa MB rafbíl. 

Hann virðist vera farinn að nota enska orðið look, eða looking um það að íhuga eitthvað. Enn eitt dæmið um sívaxandi ásókn enskrar tungu eða þess að hugsa á ensku. 

Hin setningin; "Aukning á rafbílum" eru hvorki meira né minna en fyrstu orðin í grein um rafbíla á Íslandi. 

Aldeilis kostuleg aðför að hinni ágætu sögn að fjölga, sem fer að verða´í útrýmingarhættu með sama áframhaldi, en í staðinn jafnvel sagt að það það sé aukning í fjölda frekar en að einhverju fjölgi. 

"Það er aukning í fjölda fólks" +

í staðinn fyrir 

"fólki fjölgar."

Síbylja um gagnsleysi og skaðsemi endurnýjanlegra orkugjafa.

Undanfarna daga hefur mátt sjá nokkurs konar síbylju á netinu um það, að rafmagnsleysi í Texas hafi verið kenna notkun endurnýjanlegra orkugjafa eins og vindorku og birtar myndir af ísuðum vindmyllum með þessum fréttum.  

Á þessari síðu hefur reyndar verið bent á langa hefð Texasríkis hvað varðar olíunotkun, en slíkar athygasemdir hafa drukknað í síbyljunni. 

Nú ber svo við, seint og um síðir, að verkefnastjóri rannsókna hjá Landsneti bendir á þær staðreyndir að mestar truflanir urðu í gasleiðslum og raforkulínukerfinu, sem ekki sé hannað með kuldakast í huga og þar að auki sé raforkukerfi Texas einangrað frá öðrum ríkjum Bandaríkjanna.

Rafmagnsleysið sé fyrst og fremst áfellisdómur yfir skipulagi, ekki vindorku. 

Þegar ferðast er um Bandaríkin er víða áberandi hve miklu minna er um það að leggja raflínur í jörðu í íbúðahverfum, en það er hins vegar regla hér á landi. 

Svo mjög virðist hugsun Kananna snúast um olíuna sem hitagjafa, að nokkrir vestra hafa farið flatt á því að setjast inn í bíla sína í gangi inni í bílskúrum til þess að halda hita á sér, en dáið af lofteitrun úr útblásturskerfum bílanna. 

Síbyljan hér um endurnýjanlegu orkugjafanna minnir á svipaða síbylju seint á árinu 2019 þegar slæmar fréttir af rafbílum komu í bunum á tímabili, rafbíll átti að hafa valdið stærsta bílageymslubruna á Norðurlöndum í Noregi, slökkviliðið að vera á neyðaræfingum hér á landi vegna tíðra brauna í rafbílum, rafbílar þyldu ekki frost nema að þeir væru "hafðir í gangi á næturna" og að einn strætisvagn mengaði jafn mikið og 7500 fólksbílar!

Síðastnefnda fullyrðingin var borin hressilega til baka í útvarpsfrétt og þegar til kom eftir sólarhring fullyrðinga um skaðvaldinn í Noregi upplýstist að það var gamall Opel Zafira, sem brann í bílahúsinu; slökkviliðið íslenska var ekki á neinum neyðaræfingum heldur aðeins að aðlaga sig að breyttum bílum í flotanum, enda bílabrunar tífalt fátíðari í rafbílum en bensínbílum af augljósum ástæðum; þeir síðarnefndu er nefnilega knúnir af eldsneyti sem dælt er inn í svonefnd brunahólf eða sprengihólf. 

Ég hef átt rafbíl í rúmlega þrjú ár sem hefur staðið úti allan tímann vandaræðalaust. 

Áfellisdómur yfir skipulagi, ekki vindorku

Stórmerkilegur ferðamáti. Hundaprófkjör um goggunaröð.

Skönmu fyrir siðustur aldamót var prófað að halda úti útgerð á hundasleðaeyki hér á landi, og gekk það svona og svona. Þó var vitað af reynslunni annars staðar á norðurslóðum og líka á Suðurskautslandinu að hundar tóku hestum og öðrum ferfætlingum fram til jökla- og heimskautaferða. 

Ýmis konar áhugaverður fróðleikur kom fram hjá fólkinu, sem var með hundana, svo sem það að í upphafi gekk illa að fá leyfi fyrir ýmsum lyfjum sem nauðsynleg voru til að stunda hundasleðaferðir. 

Einn hluti þess var það, hvernig uppröðun hundanna í eykinu var. Nauðsynlegt var að raða þeim eftir getu og forystuhæfileikum og aldalöng hefð hafði kallað fram einn helsta hluta þess vals, sem fólst í því að hundarnir gerðu þetta sjálfir í uppgjöri sín á milli, sem bar ýmis líkindi við prófkjör stjórnmálaflokkanna í mannheimum. 

Ef forystuhundurinn fór að slappast vegna elli eða af öðrum ástæðum, kom að því, að annar hundur, oftast sá næsti á eftir honum skoraði hann á hólm í bardaga um hnossið. 

Svipað uppgjör fór einnig fram um önnur sæti, aftar í goggunarröðinni. Kostaði þetta oft sár og meiðsl hjá hundunum, og þá þurftu hundaeigendurnir hafa bæði lyf og kunnáttu til þess að hlynna að hundunum. Sem kallaði meðal annars á deyfilyf. 

Ein saga var meðal þess sem sagt var frá í þessum fróðleik um hundana. 

Kvöld eitt brá svo við að einn hundanna réðist á forystuhundinn í myrkrinu og vakti það furðu hundaeigendanna, að árásarhundurinn hafði verið aftarlega í eykinu. 

Enda gerðir tvennt óvenjulegt: Annars vegar hve óskaplega illa forystuhundurinn tók þessari árás og hins vegar hvernig hann gersamlega niðurlægði áskorandann svo stappaði nærri aftöku. 

Mátti áskorandinn hafa sig allan við með að grátbiðja um frið. 

Og þá kom í ljós hvers vegna hann hafði verið svona fífldjarfur. Hann hafði ætlað sér að ráðast á næsta hundinn í röðinni fyrir framan hann, sem var sonur forystuhundsis, og tekið feil á feðgunum!

Lengsta hundasleðahlaup á Íslandi

Þeir, sem fóru áður í Alpana?

Fróðlegt væri að vita hve margir Íslendingar fóru árlega eða flest ár í skíðaferðir til Alpanna en fara það ekki nú vegna Covid. Skíðaferðir eru einstaklega holll og skemmtileg íþrótt á alla lund, og því er metaðskóknin núna hér heima líkleg afleiðin af því Alparnir eru ekki á dagskrá á þessum útmánuðum. 

Síðan væri annað reikningsdæmi fróðlegt, hve mikil tilfræsla gjaldeyris og peninga er fólgin í hinum nýja skiðasið.  

Á skíði fyrir norðan í vetrarfríi skólanna

Höfðinn; hans tími hlaut að koma.

Fram að miðju síðustu aldar réði sú hugsun ríkjum í skipulagsmálum Reykjavíkur, að þungamiðja byggðarinnar væru við Tjörnina, og til að undirstrika þessa hugsun var Hringbraut sett niður í skipulagið sem umlukti hana. 

Þjóðleiðir mættust í Kvosinni, um það svæði lá önnur þeirra af hafi í formi sjóflutninga, en í landi tók við þjóðleið landflutninga austur að Elliðaám, þar sem hún greindist til tveggja átta, til norðurs, norðvesturs og alla leið austur á land um Vesturlandsveg, frá Elliðaánum áfram til austurs um Suðurland, en þriðja leiðin greindist frá strax við Öskjuhlíð suður til Hafnarfjarðar og Suðurnesja. 

Í Reykjavík bjuggu um 40 þúsund manns 1940 en nú búa finmfalt fleiri á höfuðborgarsvæðinu. 

En hið furðulega gerðist að gamla hugsunin um Vatnsmýrina sem nafla alheimsins hefur haldið velli langleiðina fram á þennan dag. Og það er ekki fyrr en fyrst nú sem heljar mikið malarnám hefur loksins vikið á brott af Árthúshöfðanum.   

Um daginn hraut af vörum borgarstjórans að Ártúnshöfðasvæðið væri afar dýrmætt vegna hinnar miðlægu legu sinnar. 

Þetta má heita tímamótayfirlýsing, knúin fram af þeirri staðreynd að stærstu krossgötur landsins eru fyrir löngu farnar úr Kvosinni og eru nú á svæðinu Snárinn-Mjódd-Skemmuhverfi-Ártúnshöfði. 

Nú er að sjá af allri þeirri umfjöllun, sem Höfðinn hefur fengið í sambandi við nálægð sína við Sundabraut, Borgarlínu og aðrar aðalumferðaræðar, að tími hans sé loksins kominn. 

Það var mikið!

Kynna tillögur að 20 þúsund íbúa hverfi

Hvað skyldi verðið á græna blettinum á Evrópukortinu geta orðið hátt?

Íbúar Evrópu eru alls um 740 milljónir samtals er allt er talið. Bæta má við íbúum Norður-Ameríku og talan er komin yfi þúsund milljónir.  

Þetta fólk er 2000 sinnum fjölmennara en Ísland og það vekur spurninguna um það hve mikils virði það kunni að verða í peningum ef Ísland er eini græni bletturinn á covid-Evrópukortinu.

Verðið á græna blettinum gæti orðið mörg hundruð milljarða, jafnvel yfir þúsund milljarða, ekkert síður en að tapið samtals hingað til hefur verið metið í slíkum upphæðum.  

Gallinn við þetta er þó sá, að sé meira og minna ómögulegt að ferðast í hinum löndunum eða á milli þeirra, stoðar litt þótt Ísland sé eitt og sér grænt og nánast veirufrítt. 

Óvissuþættirnir eru margir, en engu að síður liggur hitt ljóst fyrir: Ef Ísland er eldrautt er nokkurn veginn 100 prósent víst að við fáum ekkert af vaxandi ferðamannastraumi til okkar þótt löndin allt i kringum okkar grænki þegar farsóttinni tæki að slota í þeim. 

Gusa af fyrirspurnum frá Íslendingum erlendis

Ein af helstu ástæðunum og áminning um að vera á varðbergi.

Nýja veiruafbrigðið í Noregi sýnir nauðsyn þess að hafa stökkbreytingaaeðli hennar vel í huga í sóttvarnaraðgerðum vegna hennar. 

Það hefur mátt sjá á Covid kortum að undanförnu, að nyrðri hluti Noregs hefur ásamt Íslandi verið sá kimi Evrópu þar sem smit er minnst. 

Tilkoma stökkbreyttrar veiru hjá frændum vorum er því áminning til okkar um að standa vaktina vel á þeim lokamánuðum, sem framundan eru í baráttunni við vággestinn.

Það yrði grátlegt að glutra niður góðu ástandi innanlands á síðasta sprettinum þar til að áhrif bólusetninga fara að koma fram. 

 

Nýtt veiruafbrigði í Noregi

Mars er málið, ekki tunglið.

Það var gaman að fylgjast með aðflugi Þrautgóðs að lendingarstað sínum á mars í kvöld, þar sem því var lýst skref fyrir skref hvernig geimfarið hægði á sér, fallhlífin fór út og marsjeppinn kom heill niður á lendingarstaðnum. 

Segja má að þessi viðburður sé rökrétt framhald af auknu fjármagni í rannsóknir og undirbúning sem varð samfara stofnun svonefnds Marsfélags, sem stofnað var fyrir aldamót til að hvetja til marsferða. 

Þótt tunglið og tunglferðir hafi verið ágætur undirbúningur fyrir geimferðir fyrir hálfri öld, var þó alveg ljóst frá upphafi, að miklu líklegra væri að landnám manna á mars gæti orðið að veruleika í framtíðinni heldur en landnám á tunglinu. 

Þótt lofthjúpur mars sé lítill og aðstæður ekki beint lífvænlegar, eru þó heillandi líkur fyrir því að einhvers konar líf hafi verið á mars fyrir milljörðum ára, og í aðalgrein tímaritsins Time árið 2000 var sýnt á skýran hátt hvernig mannabyggð á mars gæti litið út í framtíðinni. 

Það sama ár kom Bob Zubrin formaður Marsfélagsins til Íslands og síðar hafa fleiri forgöngumenn marsferða hingað til lands, þar sem aðstæður eru um margt svipaðri og á mars en nokkurs staðar annars staðar á móður jörð. 

Lendingin heppnaðist

Ríkisstjórnarflokkarnir hafa 7 prósentustigum minna fylgi samanlagt en 2017.

Á því kjörtímabili, sem nú er að ljúka, hafa ýmsar sveiflur orðið í fylgi flokkanna, sem komu mönnum á þing, en við komandi kosningar verður ekki spurt um samanburð við þær sveiflur, heldur einfaldlaga um það hvert fylgið verður, miðað við síðustu kosningar. 

Þá blasa þessi aðalatriði við: 

Núverandi ríkisstjórnarflokkar fengu um 54 prósent atkvæða 2017 og 35 þingmenn, enn stjórnarandstaðan 28. 

Í skoðanakönnun MMR núna fá ríkisstjórnarflokkarnir samtals 47 prósent atkvæða og yrðu samkvæmt því ekki færir um að mynda meirhlutastjórn.

Framsóknarflokkurinn héldi sínu, en Vinstri grænir myndu tapa tæpum 4 prósentustigum, fjórðungi fylgisins miðað við kosningarnar síðast, og Sjálfstæðisflokkurinn um 3 prósentustigum.  

Í komandi kosningum verður það ekki nefnt á kjörseðlinum sem möguleiki að fólk fái að kjósa með eða á móti núverandi ríkisstjórn, og hið góða fylgi ríkisstjórnarinnar einnar og sér, myndi ekki skila sér.   

 

Vinstri græn ná Samfylkingunni í fylgi

Langdýpsta kreppan var 1917 og dánartalan 1918 samsvaraði 2000 látnum nú.

Það er auðvelt að finna stórar tölur um dýpt kreppunnar sem nú ríkir hér á landi og einnig jafnvel umfang COVID-19, en stóryrði varðandi mestu kreppu sögunnar eiga síður við, þótt tölurnar séu háar, því ef svona samanburður á að vera raunhæfur, verður að nota hlutfallstölur og athuga hvert ástandið var í upphafinu á hvorum tíma um sig. 

Fjórfalt færri bjuggu í landinu á öðrum áratug síðustu aldar en nú, og hagkerfið var líkast til 20 sinnum minna en nú. 

Þegar það er tínt til sem verður að hafa í huga samsvaraði dánartíðnin 500 manns um 2000 manns nú.  

Vegna styrjaldarástandsins í heiminum 1917 og áhrifa þess á aðflutninga til og frá landinu og á verðlag, var kreppan, sem hér náði hámerki 1917 sú langversta hér á landi síðan í byrjun heimastjórnar l904.  

Hún var verri hér en kreppan nikla á milli 1930 og 1940, og hin ömurlegu kjör á fátækasta landi Evrópu gáfu enga möguleika á að draga úr henni, nákvæmlega enga. 

Það eru himinn og haf á milli möguleikanna 1918 og 2020 til þess að draga úr áhrifum efnahagssamdráttar.  2020 var þjóðin búin að lifa mestu uppgrip og góðæri í sögu landsins og talin meðal ríkustu þjóða heims miðað við fólksfjölda í stað þess að vera meðal eirra fátækustu 1917.  

Hjarðónæmi náðist á meðal borgarbúa 1918