Eðli gjaldþrota er misjafnt og úrlausnirnar oft líka.

Gjaldþrot fyrirtækja eru stundum eins margvísleg að eðli og þau eru mörg. Það er sameiginlegt með þeim að svonefnd skiptastjórn og skiptastjóri verða að setja ofar öðru, að sem minnst almennt tjón verði vegna gjaldþrots, eða öllu heldur að tjónið verði sem minnst. 

Stundum eru aðstæður þannig, að það er hreinlega ekki talið hægt að gera viðkomandi fyrirtæki gjaldþrota í einni svipan. 

Dæmi um það eru bandarískir bílaframleiðendur á borð við General Motors, sem voru það stór, að gamalþekkt orðtak mætti hafa þess efnis að það sem væri gott fyrir GM væri gott fyrir Bandaríkin; sem sagt, að það sem væri slæmt fyrir GM væri slæmt fyrir Bandaríkin. 

Síðan eru til blöndur af þessu, þar sem gjaldþrotameðferðin getur tekið býsna langan tíma, sem er notaður til þess að nýta eignir og aðstöðu hins gjaldþrota félags til þess að afla tekna upp í hin miklu útgjöld en jafnvel að setja á fót framhalds starfsemi undir nýrri kennitölu.

Nú minnir ástandið varðand WOW dálítið á þetta, hvernig sem það mál fer að lokum.  

Mörg fyrirtæki fóru á hausinn í Hruninu hér heima, til dæmis stóru bílainnflutningsfyrirtækin, og var mikið vandaverk og oft umdeilanlegt sem stjórnvöld og skiptastjórar urðu að vinna við að leggja mat á hvaða aðferð væri skást. 

Frestur langt fram í tímann ekki í boði

Dagurinn varð ekki "grár".

Á ferð á litlu vélhjóli um borgina í dag virtist veðrið ekki vera eins þurrt og dagurinn ekki eins grár hvað snerti svifryk og búist var við. 

Það jaðraði við súld og samkvæmt gögnum veðurstofu fór rakastig yfir 60%. 

Hitinn fór í sjö stig í Reykjavík klukkan eitt og í rúm 6 stig við Korpu nú síðdegis. 

Kjöraðstæður, ef nota má það orð, fyrir svifryk, er þurrt og tiltölulega hlýtt loft. 

Götuhreinsun tafist um viku

Einmitt þess vegna þarf að eyða þessari viðbót.

Undanfarna daga hefur verið austlæg átt á höfuðborgarsvæðinu og fyrir þá sem hafa langa reynslu af flugi er það staðreynd, að nóg er af söndum og gróðurvana landi í austurátt frá borginni til að veita fíngerðu ryki yfir hana. 

En einmitt þess vegna er þarf að ráðast gegn þeirri miklu viðbót ryks sem þyrlast upp undan 400 þúsund bílhjólum daglega og sést svo greinilega til dæmis yfir Miklubrautinni vestan Ártúnsbrekkui. 

Djúp hjólförin sem myndast af slitinu á malbikinu segja sína sögu um þá tilfærslu á steinefnum, sem á sér stað.  

Bílaumferðin ekki uppruni svifryksins?

"Það næstbesta sem hefur komið upp á lífsleiðinni."

Þegar síðuhafi er spurður, hvers vegna hann haldi fast við flugið og í að vera með möguleg réttindi til flugs er svarið einfalt: "Flugið er það næstbesta sem hefur rekið á fjörur mínar á lífsleiðinni." 

Sú tilfinning hefur til dæmis verið ólýsanleg í hálfa öld, sem fylgir því að fljúga frá Reykjavík eða Mosó og kalla upp í talstöðina: "Reykjavík turn, Friðrik Ragnar Unnur, út úr flugstjórnarsviði við Laxnes" og vera komin inn út fyrir flugstjórnarsvið Reykjavíkurturns, Reykjavíkur aðflugs og Reykjavíkur flugstjórnar, frjáls eins og fuglinn. 

Að sitja við hlið frúarinnar rétt hjá FRÚnni á lendingarstað í fegurð, dýrð og friði íslenskrar náttúru er toppurinn á tilverunni. 

Listinn yfir hin dýrmætu augnablik er endalaus. 

Hreinsar hugann í háloftunum

Hljóðlátir snillingar á Íslandi.

Á ferli sínum hefur síðuhafi hitt nokkra hljóðláta snillinga sem flýðu sviðsljósið. 

Meðal þeirra eru tveir tónlistarmenn sem voru greindir sem undrabörn á sviði tónlistar á þeim tíma sem Eystrasaltslöndin voru hluti af Sovétríkjunum. 

Þeir voru því teknir kornungir til sérstakrar meðferðar í tónlistaruppeldi og fóru á mis við það að fá að vera venjuleg börn. 

Síðan hrundu Sovétríkin og báðum skolaði til Íslands þar sem þeir gátu unað við tónlistarkennslu og frjálsa spilamennsku í dreifbýli Norðausturlands. 

Eitt sinn er ég skemmti á Akureyri leitaði ég á náðir Pálma Gunnarssonar um undirleikara og benti hann mér á Eistlending í Mývatnssveit til að annast undirleik á ýmsum lögum í prógrammi mínu, sem sum voru frumsamin og alveg ný. 

Ég var fullur efasemda en Pálmi kvaðst myndu éta hatt sinn ef þessi undirleikari klikkaði, sem auk undirleiksins þyrfti að leika undir borðhaldi og söng fjöldasöngva. 

Við mæltum okkur mót við Sjallann tímanlega, en hann tafðist við málningarvinnu heima hjá sér og kom svo seint, klæddur í málningargallann, að ég hélt að kvöldið yrði hrein skelfing fyrir okkur. 

Fyrstu upplýsingar hans um sjálfan sig voru þær að hann væri fiðluleikari!

Í stað uppáklædds píanóleikara var mættur þarna eistneskur fiðluleikari á skítugum gallabuxum með málningarslettum.  

Svo settist hann við flygilinn og lét mig raula hratt helstu lögin á meðan hann hripaði hljóma á blað. 

Þegar þessari ofurhraðferð var lokið sagði hann við mig að nú myndi væri hann auðvitað búinn a gleyma öllum lögunum neitt, og að ég yrði að hvísla upphafi laganna í eyrað á sér áður en ég byrjaði á þeim. 

Svo hófst þrautagangan, sem breyttist fyrr en varði í hreina og gersamlega óvænta unun. 

Hann spilaði dýrlega tónlist á flygilinn undir borðum, allt frá Bítlunum til Beethoven og Kaldalóns, kunni alla íslensku fjöldasöngvana, lék sér að því að breyta útsetningum og takti sumra laga minna af stakri snilld og var í stuttu máli einn af fimm bestu undirleikurum á píanó, sem ég hef haft á ferli mínum, en þeir eru sennilega ekki færri en hundrað. 

Við nánari athugun kom í ljós að bæði hann og hinn Eistlendingurinn, sem minnst var á í upphafi þessa pistils gátu leikið á nánast hvaða hljóðfæri sem sett var í hendur þeirra, stjórnað kórum og hvaðeina.  

Pálmi Gunnars þurfti ekki að éta hatt sinn. 

"Hvað ertu að gera í Mývatnssveit?" spurði ég. 

"Að fá að lifa eðlilegu lífi meðal góðs og venjulegs fólks í stað þess að vera fullorðið undrabarn í ferðatöskum á milli hljómleika" hljóðaði svarið. 

Poppséníin sem flýðu sviðsljósið

Hver væri samanlagður árafjöldi kvala fólksins? Ekki kveljast bílarnir.

Liðskiptaaðgerðir eru tæknilega orðnar líkar viðgerðum á tækjum og bílum. Munurinn er þó aðallega sá hve lengi þarf að bíða eftir viðgerðum á fólki, gagnstætt því sem er um bílana. 

Munurinn er ekki eins mikill hvað snertir kostnað þegar vel er að gætt. Eða hvað kostar ekki að gera víð dýra bíla til dæmis eftir árekstra og óhöpp sem tryggingafélög bílanna borga?

Það er því sérkennilegt hvað biðlistarnir eru lengri hjá fólkinu, sem kvelst, því ekki kveljast bílarnir ef þeir verða að bíða. 

Önnur útskýring er hve erfitt er að fá færa lækna til þess að annast viðgerðirnar á fólkinu. 

En hún er ekki einhlít. 

Vitað er um tilfelli þar sem dýrir rafbílar skemmdust mikið, og viðgerð kostaði hátt í tvær milljónir á bíl. 

Þetta er alveg ný og vandasöm tækni, en málin voru leyst. 

Margir kveljast á biðlistunum í meira en ár og yrði fróðlegt að leggja saman hve mörg þau ár eru orðin hjá öllum þessum fjölda. Vafalaust einhverjar þúsundir ára. 

Fólk, sem er illa haldið, á margt hvert heima í blokkum þar sem svona bæklunarástand jafngildir því að vera meira og minna í stofufangelsi.

Síðuhafi fékk þann úrskurð fyrir 14 árum, að hann ætti að fara fram á liðskiptaaðgerð á uppslitnum hnjám. 

Á meðan hnén væru svona léleg væri bannað að hlaupa, sagði læknirinn. 

Síðuhafi ákvað að harka af sér og virða hlaupabannið. 

En hann nýtti sér það að læknirinn bannaði ekki að læðast hratt og hélt því áfram hlaupa upp stiga í háum húsum í kapphlaupi við skeiðklukku eins og hann hafði gert sér til heilsubótar síðan hann var átján ára og gerir enn. 

Í slíku hlaupi verða hnjáliðirnir ekki fyrir neinum höggum eins og þeir gera þegar hlaupið er á jafnsléttu, að ekki sé talað um að fara niður brekku. Þetta er klifur, ekki hlaup. 

Fyrir fjórum árum voru hnén ansi léleg, en þá skolaði rafreiðhjólinu Náttfara til mín, þar sem hægt var að hjóla með fótaafli að vild, ekki of mikið, en alltaf eitthvað. 

Brá þá svo við að hnén fóru að skána. 

Læknirinn sem bannaði hlaupin 2005 skoðaði hnén aftur í fyrra og sagði útskýringuna vera þá, að allar styrkingarhreyfingar sem hæfileg og rétt áreynsla byggðust á, styrktu hnén og héldu þannig í horfinu. 

Sjálfur bjó ég í hálfkæringi til ráðleggingu handa þeim, sem finnst verkur í hnjám vera allt að því óbærilegur með því að nota nýyrði um verki í hnjám: 

"Segðu bara upphátt við sjálfan þig: Ég er sárhnjáður - og þá ferður að brosa og gleymir verknum."  

 

 

Gamli verkurinn loks farinn

Hugsanlega gleymist arðbærasta nýframkvæmdin.

Þegar reiknað er út hvaða vegaframkvæmdir séu arðbærastar hér á landi, er ekki víst að það sé nóg að setja níu á lista. 

Það skyldi þó ekki vera að hina tíundu vanti, styttingu þjóðvegar númer eitt um 14 kílómetra í Austur-Húnavatnssýslu í gegnum land Blönduósbæjar, svonefnda Húnavallaleið. 

Hún myndi þýða lækkun á meðalkostnaði vegna aksturs um Hringveginn á þessum stað um 2800 krónur á hvern bíl, sem fer þar fram og til baka. (Samkvæmt taxta um akstur opinberra starfsmanna á eigin bíl og útreikningum FÍB).  

Hin nýja leið myndi eftir sem áður liggja þannig um land Blönduósbæjar, að hægt yrði að setja upp þjónustufyrirtæki fyrir vegfarendur við ný vegamót hjá Fagranesi í Langadal innan vébanda þessa sveitarfélags. 

Eftir sem áður myndi stysta leiðin til Sauðárkróks liggja um ystu Blöndubrú og Þverárfjall og Blönduósbær yrði áfram meginmiðstöð þjónustu og samgangna í Austur-Húnavatnssýslu. 

Rétt eins og að með gerð nýrrar brúar og vegstyttingar yfir Ytri-Rangá á Hellu á sínum tíma færðist þjónustan einfaldlega að nýju brúnni. 

Með nýrri brú á Hellu styttist leiðin og það þurfti ekki lengur að krækja krókaleið í gegnum þávernandi þorp heldur varð leiðin öruggari, greiðari og styttri við ný þjónustufyrirtæki.

Á nýrri leið gegnum land Blönduósbæjar þyrfti ekki lengur að fara Hringveginn gömlu leiðina um alþekkt illviðrasvæði í utanverðum Langadal. 

Arðbærast að flýta Suðurlandsvegi

Umfang verkefna fer ekki beint eftir mannfjölda.

Eðli máls samkvæmt fer verkefnafjöldi kjörinna fulltrúa kjósenda ekki beint eftir fjölda kjósendanna. 

Það er því ekki hægt að fullyrða að fjöldi þingmanna eða sveitarstjórnarfulltrúa eigi að fara eftir stærð landa eða kjördæma.

Þannig berast jafnmargar reglugerðir og tilskipanir ESB til þjóðþinganna í aðildarlöndunum og til EES landanna, og því engan veginn sanngjarnt að krefjast þess að Íslendingar komist af með 230 sinnum færri þingmenn en Þjóðverjar, af því að íbúar Íslands eru 230 sinnum færri en íbúar Þýskalands. 

Væri þess krafist að fjöldi þingmanna væri í samræmi við fjölda kjósenda ættu þrír þingmenn að nægja Íslendingum! 

Víða um land kvarta fulltrúar í sveitarstjórnum yfir miklum málafjölda og verkefnum og það hefur víða gert erfitt um vik að fá fólk til þessara starfa.  

Tveir þingmenn flokks á Alþingi á augljóslega erfiðara með að fylgjast með öllum þingmálum en átta sinnum stærri þingflokkkur. 

Tveir þingmenn – þrír aðstoðarmenn

Axarskaft sem varð til góðs. "Brennið þið, vitar!"

Á þessa bloggsíðu var sitthvað ritað á sínum tíma um það axarskaft að láta háhýsi við Höfðatorg skemma notkunagildi vitans í turni Sjómannaskólans. 

Síðuhafi á minningar um það þegar þetta hús var tekið í notkun og það hvað þessi viti í turni hans var viðeigandi og fallegur. 

Auk þess var hann hæsti bletturinn á byggingum bæjarlandsins þar til Hallgrímskirkjuturn reis. 

Þess vegna væri nöturlegt hvernig reist hefði verið hús sem kalla mætti hálfvita. 

En nú hefur þetta mál fengið farsælan endi og fætt af sér fallegt, skemmtilegt og nytsamlegt mannvirki við ströndina og þar með er hefur þetta axarskaft orðið til goðs. 

Kannski væri viðeigandi að setja upp sjálfspilandi tæki í vitanum sem spilaði lagið "Brennið þig, vitar!" á klukkustundar fresti, öllum vitum og sjófarendum landsins til heiðurs. 

„Þarna mun hann standa um ókomna tíð“

Þarf að setja sig inn í andrúmsloftið 1949. "Tryllt öld."

Síðuhöfundur er nógu gamall til að muna vel eftir því sem gerðist árið 1949. Rúmum tveimur árum fyrr hafði Nýsköpunarstjórnin sprungið vegna samnings Íslendinga um aðgang bandaríska hersins að Keflavíkurflugvelli þegar Kalda striðið var að skella á. 

Gríðarleg tortryggni ríkti í Vestur-Evrópu í garð Sovétmanna, sem þó höfðu sýnt að þeir myndu virða samkomulag Churchills og Stalíns um skiptingu Evrópu í áhrifasvæði. 

Kommúnistar gerðu uppreisn í Grikklandi svo að úr varð borgarastyrjöld sem Stalín skipti sér ekkert af til þess að virða samkomulagið um að Grikkland væri á bresku áhrifasvæði.

Júgóslavía og Austurríki áttu að vera á gráu svæði og samkomulag náðist um hlutleysi Austurríkis og þegar Tító gerði Júgóslavíu hlutlausa, lét Stalín það afskiptalausst.  

Sjálfur ætlaðist hann til þess að Vesturveldin virtu samkomulagið varðandi það að Tékkóslóvakía, Ungverjaland, Búlgaría og Rúmenía yrðu á rússnesku áhrifasvæði. 

Vesturveldi urðu samt tortryggin þegar Sovétmenn hreinlega tóku öll völd í Tékkóslóvakíu 1949 og beittu yfirburða veldi landhers síns til að gera Austur-Evrópu ríkin að algerum leppríkjum Sovétríkjanna. 

Þegar Sovétríkin réðust með hervaldi inn í Ungverjaland 1956 og Tékkóslóvakíu 1968 til þess að berja niður allt andóf í þessum ríkjum hreyfðu Vesturveldin ekki legg né lið til að koma þessum ríkjum til hjálpar frekar en að Stalín hafði gert gagnvart Grikkjum 1946. 

En 1949 var fleira en örlög Tékka sem skapaði ótta og tortryggni á Vesturlöndum. 

Stalín hafði lokað öllum umsömdum landleiðum milli Vestur-Þýskalands og Vestur-Berlínar, sem var inni í miðju Austur-Þýskalandi og hugðist svelta Berlínarbúa til hlýðni. 

En Vesturveldunum tókst að halda uppi loftbrú til Berlínar sem Stalín þorði ekki að hrófla við en mikill stríðsótti ríkti.  Og ekki minnkaði hann þegar kommúnistar sigruðu í borgarastyrjöld í Kína og lögðu fjölmennasta ríki heims undir sig og Norður-Kórea réðist á Suður-Kóreu 1950.  

Ofan á þetta all voru kommúnistar búnir að vera sterkir á Ítalíu og í Frakklandi frá stríðslokum. 

Bretar og Bandaríkjamenn höfðu flutt landheri sína að mestu burtu frá meginlandi Evrópu strax í stríðslok á sama tíma sem Sovétmenn gerðu ekki það sama. 

Bandaríkjamenn treystu á fælingarmátt kjarnorkusprengjunnar og áttu nógu margar sprengjur til að varpa á 50 borgir í Sovétríkjunum.  

1949 bættist síðan við hið óvænta: Sovétmenn sprengdu fyrstu atómsprengju sína og síðuhöfundur minnist enn þeirrar stóru fréttar. 

Við þessar aðstæður var óvissan nóg um það hvað Stalín hygðist fyrir til þess að NATO var stofnað.

Þegar atburðir fyrir 70 árum eru skoðaðir verður að setja sig í spor allra aðila að óróanum og óttanum, sem ríkti síðustu valda árum Stalíns 1949-1953. 

Bandaríkjamenn og Bretar höfðu yfirburði á hafinu. Það kom Sovétmönnum í koll 1962, þegar þeir urðu að gefa eftir gagnvart hafnbanni Bandaríkjamanna á Kúbu til þess að afstýra flutningi kjarnorkueldflauga Sovétmanna þangað. 

Krústjöff hafði misreiknað sig og var felldur úr valdastóli 1965. En Sovétmenn lærðu af þessu og hófu stórfellda uppbyggingu flota síns, sem hefur verið endurvakin síðustu ár. 

Eftir á að hyggja hefði lega Íslands inni á áhrifasvæði Bandaríkjamanna, smá útvíkkun Monroe-kenningarinnar, átt að vera nóg til að varna því að Sovétmenn reyndu að taka landið. 

Og varla þurft að hafa herlíð á Íslandi fyrr en í fyrsta lagi 1970 þegar sovéski flotinn var farinn að ógna verulega.  

En tortryggni og óvissa sem óx við Kóreustyrjöldina 1950 til 1953 gerði tilkomu varnarlðiðsinns skiljanlega 1951.  

Þótt síðuhafi væri ungur að árum 1949 lá hann í dagblöðum þess tíma og sat sem límdur við útvarpstækið að hlusta á fréttatímana;  studdi inngönguna í NATO og hefði gert það þótt hann hefði verið eldri miðað við þær upplýsingar og það ástand em ríkti þá; sem verður að hafa í huga þegar reynt er að leggja mat á þessi umbrotasömuár sem skáldið Snorri Hjartarson lýsir með heitstrengingu í lok ljóðsins síns "Land og þjóð og tunga:

"Ísland, í lyftum heitum höndum ver 

ég heiður þinn og líf gegn trylltri öld."

Minntust 70 ára afmælis NATÓ