Eftirsjá að Litlu kaffistofunni. Íslenskur Route 66?

Sú var tíð að vegurinn Route 66 var þjóðleið frá miðríkjum Bandaríkjanna allt vestur til Los Angeles. 

Síðan voru lagðar mun stærri hraðbrautir, en þrátt fyrir það stendur Route 66 enn og er haldið við sem vinsælli ferðamannabraut. 

Þar má sjá hliðstæður Litlu kaffistofunar, sem standa við leiðina og skarta myndum af Presley, Marilyn Monroe, James Dean og öðrum stórstjörnum frá rokkárunum, hægt að aka inn á gamaldags bensínstöðvar og skoða kaggana frá sjötta áratug síðustu aldar, hlusta á tónlistina og stökkva sextíu ár aftur í tímann.  

Þegar Jeremy Clarkson kom til Íslands í kringum 1990 og gerði þátt fyrir Top Gear, kom hann að sjálfsögðu við í Litlu kaffistofunni og fékk sér kakó og viðeigandi viðbit, sem hefur verið við lýði þar um áratuga skeið og er ekki fáanlegt annars staðar.  

Hinn íslenski Route 66 lægi um gamla veginn framhjá Svínahrauni og næsta áfangastað, sem helgaður væri hestvagnaöldinni milli 1890 og 1920 þar sem hægt væri að upplifa hana við endurreist hestvagnahótel á Kolviðarhóli  og kóróna síðan ferðina í ferð niður gömlu Kambana. 

Route 66 í Bandaríkjunum sýnir hvernig sumar viðskiptahugmyndir með endurvakningu frægra liðinna tíma geta verið framkvæmanlegar. 

Litlu kaffistofunni lokað í júlí

Auðveldara að hlaða heima en haldið er, en vantar þó aðeins upp á.

Í rafbílabyltingunni liggja möguleikarnir á hleðslu á sífellt stærra svæði, vegna þess að verið er að sinna þörfum mjög mismunandi markhópa, bæði upp á við og niður á við. 

Á þessari síðu hefur aðallega verið reynt að fylgjast með hinni hröðu þróun á tveimur sviðum;  í gerð rafknúinna hjóla, allt frá rafhhlaupahjólum upp í öflug bifhjól hvað hjólin snertir.

En einnig frá léttum rafbílum, sem falla undir flokk "léttra fjórhjóla" og "þungra fjórhóla" og upp úr, allt til rafbíla með meira en hundrað kílóvattstunda rafhlöðum og þörf fyrir allt að 40 kílóvatta hleðslu.  

Hvað rafknúin léttbifhjól snertir er stærsti akurinn óplægður hér á ldndi,sem er jafnframt það svið sem gefur langmestar framfarirnar í að liðka fyrir umferðinni. 

En það nær yfir rafhjólaflokkinn allan og felst í því að þau sé um skiptanlegar rafhlöður. 

Með slíku fyrirkomulagi hverfur alveg þörfin til að hlaða hjólin sjálf heldur hægt að taka rafhlöðurnar úr og hlaða hvar sem innstungu er að finna. 

Nú hafa verið fluttir inn, til reynslu að minnsta kosti, þrjár tegundir rafknúnna bíla, sem þeir hjá Brimborg kalla rafsnatta.  

Þessir bílar eru: Tazzari Zero, ítalskur,sem kom 2017 og sést á báðum meðfylgjandi myndum; -  Invicta ZD2s, spánskur, og Citroen Ami, franskur, sem komu nýlega til landsins á vegum BL og Brimborgar. 

Allt eru þetta tvegga sæta bílar sem komast þversum í venjuleg bílastæði, einkum sá minnsti, Citroen Ami, sem er aðeins 2,41 metri á lengd og með beygjuþvermál upp á aðeins 7,2 metra. 

Tveir þessra rafsnattar ganga fyrir venjsulegu heimilisrafmagni, 220 volta, 10 ampera og 2,7 kílóvött og því ekki þörf fyrir hleðslustaur, enda er straumurinn of mikill í þeim fyrir þessa bíla.  

Citroen Ami þarf því aðeins að vera í hleðslu í þrjár stund til að vera fullhlaðinn, en Invicta í 7-8 stundir vegna þess að rafhlaðan í honumm er 18 kílóvattstundir upp á á að giska um 110 kílómetra drægni við íslenskar aðstæður, en rafhlaðan í Ami er 6 kílóvattstundir og drægnin líkast til um 50 kílómetrar.  

Síðuhafi hefur haft af því reynslu í eitt á að nota rafknúna léttbifhjólið sem er á efstu myndinni hér á síðunni sem rafsnatta á höfuðborgarsvæðinu og er með um 45 kílómetra drægni, og hefur það reynst nóg, enda er meðalakstur innanbæjar rúmlega 33 kílómetrar. 

Ekki flókið að eiga rafmagnsbíl

Þjóðhátíðardagurinn og útskriftin runnu saman í eitt. "Svalt að vera stúdentar."

Forðum daga, fyrir 60 árum, var útskriftin úr M.R. í nánum tengslum við þjóðhátíðardaginn 17. júní og hvítu kollarnir settu mikinn svip á miðbæinn.

Þá var ekki búið að stofna M.H. og í árganginu sem útskrifaðist úr M.R. 1960 voru innan við hundrað manns samtals.

Þetta var síðasti kreppuárgangurinn; stofnað til hans 1939 að mestu; eins og sést af því, að  árið eftir fjölgaði stúdentum stórlega og áfram á hverju ári eftir það. 

Svo mikið eimdi eftir af fornri stöðu M.R. stúdenta 1960, að bæði forsætisráðherra og biskup buðu nýstúdentum til sín, og eitthvað ramar mann í sérstaka myndatöku í garði Alþingishússins. 

Í fyrra héldu M.R. stúdentar frá 1960 smá samkomu fyrir sig á 60 ára afmælinu þrátt fyrir COVID-19 og sungið var lagið "Svalt að vera stúdentar" sem árgangurinn færði skólanum fyrr um daginn við frumflutning í Háskólabíói og finna má á facebook síðu minni sem hann var settur á á útskriftartímanum nú á dögunum. 

Hin nánu tengsl útskriftar og þjóðhátíðar gerði hvort tveggja enn eftirminnilegra en ella, svo að lengi mun lifa í minni.   

Fimmtíu ára stúdínur frá MR í fullu fjöri

Hraði er eitt - annað, að ráða við hann.

Hraði er eitt mikilvægasta atriðið í mörgum íþróttum. Ef einstaklingur eða lið ræður yfir miklum hraða er erfitt fyrir andstæðingana að fnna ráð gegn honum. 

Bum högg Bruce Willis voru svo hröð, að kvikmyndatökumenn kvörtuðu yfir því að þau næðust ekki á mynd. Má nærri geta um þá, sem urðu fyrir þeim. 

Svipað má segja um sum högg Muhammads Ali. Andstæðingarnir sáu þeu aldrei og þess vegna varð þjálfun þeirra til þess að bregaðst við þeim gagnslaus. 

Frægast varð "vofuhöggið" sem felldi Liston í seinni bardaganum við Ali, en hðggi, sem felldu  aðra, svo sem Ron Lyle, voru af svipaðri gerð, af löngu færi en svo hröð að myndavélin missti af þeim. 

Það á bæði við um hröð högg einstaklinga og hraðan sóknarleik liða, að þeir, sem beita þeim, verðaa að ráða við það, hitta eins og Ali gerði eða að hafa vald á úrvinnslu á fléttum eða spili. 

Joe Louis sagðist hafa séð margar opnanir í bardaganum við Rocky Marciano en ekki haft tíma til að nýta sér þær. 

Eftir að Rocky sló hann niður og sigraði, spurði kona Louis mann sinn, hvað hefði komið fyrir hann. 

"Ég gleymdi að beygja mig" varð hið fleyga svar Louis sem Ronald Reagan notaði síðar eftir að hafa fengið í sig byssuskot í banatilræði, sem munað hársbreidd að dræpi hann.  

 rir

„Hér er spilaður mjög hraður handbolti“

Styrkja þarf línur og setja í jörð.

Langvinn tregða hefur verið við það hér á landi að seta raflínur í jörð á þeim stöðum þar sem það er lausn á vanda vegna truflana, ísingar eða umhverfisspjalla ofan jarðar. 

Hvað línuna frá landsnetinu vestur á Vestfirði varðar er vitað á hvaða stöðum og köflum á henni tíðustu og helstu bilanir verða, og er illskiljanlegt af hverju línan hefur ekki verið sett þar í jörð á þann hátt sem best og beinast hefur blasað við. 

Orkumál á Vestfjörðum tekin til skoðunar

Sjálfbær þróun er vanrækt og stunduð rányrkja í virkjunum Suðurnesja.

Það hefur verið áberandi í umræðunni um það sem kallað er "sjálfbær framtíð Suðurnesja" að skautað er framhjá því hvernig orkuöfluninni hefur verið háttað og er áfram háttað hjá gufuaflsvirkjununum á svæðinu. 

Við hefur blasað að nýting, sem nefnd er "ágeng nýting" hefur verið stunduð frá upphafi og um það vitna fjölmörg atriði, svo sem að engin not urðu fyrir eina af túrbínunum, sem keyptar voru, og virkjanasvæðið lækkaði um allt að 18 sentimetra fram til ársins 2017 og hugsanlega meira síðan. 

Sjór gekk á land í Staðarhverfi vestur oaf Grindavík. 

Grindavíkurbær gaf framkvæmdaleyfi til borana í Eldvörpum, sem eru með sameiginlegt orkuhólf með Svartsengisvirkjun, þannig að með Eldvarpavirkjun er einfaldlega verið flýta fyrir algeru orkufalli í lok þessarar rányrkju, sem langan veg frá því að fela í sér sjálfbæra þróun.

Með slíku háttalagi væri verið að hámarka þau óafturkræfu umhverfisspjöll, sem þarna yrðu unnin fyrir nýtingu gufuaflsins. 

Nú eru í stórfelld áform um landeldi á laxi sem dæmi um sjálfbærni Suðurnesja. 

Það er að vísu fagnaðarefni ef þetta verður ekki sjókvíaeldi, en spurningar vakna samt um hugtakið "sjálfbær þróun", sem þeir, sem mestu ráða um orkunýtingu hér á landi forðast að nota, heldur vefja umræðuna inn í annað og loðnara orðalag. 

 

 

Beint: Sjálfbær framtíð Suðurnesja

Minnir á fallhlifarmanninn í bardaga Holyfields og Bowe.

Atvikið á leik Þýskalands og Frakklands í gær var eins misheppnað, vanhugsað og ófrumlegt hættuspil og hugsast gat í ljósi þess að sams konar atvik í öðrumm heimsmeistarabardaga Evander Holyfields og Riddick Bowe 1993 var álíka misheppnað; raunar víti til varnaðar. 

Fallhlífarmaðurinn hér um árið flæktist í köðlunum og bardaginn tafðist í alls 21 mínútu.

Í ljósi þessa atviks 1993 er furðulegt að nokkrum skyyldi detta í hug að endurtaka vitleysuna.  

Slasaði áhorfendur með glórulausu athæfi

"Carpe Diem! Grípum daginn!"

LÍFIÐ ER NÚNA!

 

Carpe Diem! Grípum daginn!

Og gangi sem flest í haginn!

 

Er mótlæti´og áföll okkur þjaka 

til úrræða og varna þarf að taka

og þá sést oft, að þetta´er ekki búið,

því það fer saman, hamingjan og núið. 

 

Og þótt hamingjan sé ekki alltaf gefin

og óvissan sé rík og líka efinn

munum er við æviveginn stikum, 

að ævin, hún er röð af augnlablikum.  

 

Hver andrá kemur og hún fer, 

og einn og sér er dagur hver; 

hvort nýir góðir dagar koma´er óvíst enn. 

En lærdóm flytur fortíðin, 

sem felur í sér vísdóminn. 

"Svo lærir lengi sem lifir" segja menn.   

 

Lifum með lífinu eins og það er

og unum því, sem verður ei breytt,

en breytum því, sem er breytanlegt hér

í bæn og kjarki, sem frið getur veitt.

 

Því hver dagur svo einstakur er;

kemur ekki til baka þótt geymist í minni.

Hugrökk arka að auðnu´okkur ber

í æðruleysi og von hverju sinni. 

 

Hver ævi kemur og hún fer

og einn og sér er dagur hver. 

Með bæn í hvert sinn sköpum hamingjuna núna. 

 

Carpe Diem!  Grípum daginn!

Gangi sem flest í haginn! 

Missum ekki´á lífskraftinn trúna! 

Lífið er dásamleg gjöf

og lífið er núna¨!

 

Lífið er eins og dýrgripur

Margþættar breytingar líklegastar til árangurs.

Margþættar breytingar og aðgerðir í umferðarmálum eru líklegastar til árangurs við það verkefni að leysa vandann vegna sífellt vaxandi álags á samgöngumannvirkin, sem eiga að aana bæði mikilli fólksfjölgun og líka að hafa hemil á samsvarandi stórfjölgun bíla upp á tugi þúsunda. Setjum númer á nokkur atriði. 

1. Endurbætur á gatnakerfinu í gegnum mislæg gatnamót, sað setja helstu umferðaræðar í stokka og fullgera Sundabraut. 

2. Hröðun stýringar á stefnuljósum til að minnka tafir við þau. 

3. Efling almenningssamgangna svo sem léttrar útgáfu af Borgarlínu og betri þjónustu strætisvagna. 

4. Mæta fjölgun einkabíla og þess rýmis sem þeir taka á götunum með aðgerðum, sem fækkar stórum bílum en fjölgar litlum bílum, sem eru að koma til skjalanna í nýju módeli af borgarsamgöngum smærri farartakja, sem er að hefjast í Evrópu. 

5. Efla kerfi hjólastíga og göngustíga og gera það skilvirkara, svo sem með svonefndum hraðastígum. 

Miklabrautin „ógn við lífsgæði og heilsu fólks“

Stuðlagil er enn, en Stuðlagátt, Stapar, Arnarhvoll, langur nafnalisti, að eilífu grafin.

Þetar Kárahnjúkavirkjun var á dagskrá, stærsta og mest umhverfisspillandi mannvirki Íslandssögunnar, reyndi náttúruverndarfólk að halda fram öllum hinum fjölmörgu náttúruperlum sem Austurland bjó yfir til að styðja þá skoðun hinnar öflu baráttukonu, Louis Crossley, að virkjanasvæðið og áhrifasvæði þess byggi yfir þvílíkum náttúruverðmætum, að miklu frekar ætti að friða það, gera að þjóðgarði sem væri á Heimsminjaskrá UNESCO. 

Crossley hafði verið í fararbroddi slíkrar lausnar varðandi merkilega Franklinána á Tasmaníu og vissi hvað hún söng. 

Í viðleitni sinni við að halda fram náttúruverðmætum Austurlands var nefndur langur nafnalisti: Hafrahvammagljúfur, Stuðlagil, Sandskeið, Hjallar, Stapar, stuðlakletturinn Arnarhvoll, fossagilið Stuðlagátt, Töfrafoss, heita laugin Lindur, Kringilsárrani og Hraukarnir þar, Sauðárhraukar, Sauðárflugvöllur o.s.frv á svæði fyrirhugaðs Hálslóns.

Þetta var þó aðeins á þeim hluta virkjunarinnar sem tengdist virkjun Jökulsár á Dal, en listinn var líka langur á svæði virkjunar Jökulsár á Fljótsdal, fossarnir í þeirri á, stórfossarnir Faxi og Kirkjufoss, fossaröðin í Kelduá, hið fagra Folavatn að ógleymdum Eyjabökkum.  

En í krafti yfirburða í fjármagni, aðstöðu og völdum kaffærðu virkjanafíklar andófið og töluðu náttúruverðmæti Austurlands skipulega niður með þáverandi umhverfisráðherra í fararbroddi, sem gaf Eyjabökkum falleinkun án þess að skoða þá eða sjá, heldur felldi þennan dóm standandi í tíu kílómetra fjarlægð. . 

Virkjanamenn efndu fyrst til mikilla átaka um Eyjabakka, svo harðra, að náttúruverndarhreyfingin stóð örmagna eftir þann mikla slag.

Langi náttúrunafnalistinn drukknaði í þessu moldviðri, þar á meðal Stuðlagil, sem var, er og verður á sínum stað á Jökuldal. 

Þegar tíminn hefur liðið og mestöllum þessum stórkostlegu verðmætum hefur verið tortímt, standa samt nokkur þeirra eftir, misjafnlega lemstruð þó. 

Eitt þeirra, Stuðlagil, nokkra tugi kílómetra utar en Kárahnjúkastífla, hefur þó þá sérstöðu að vera næst hringveginum og betur aðgengilegt á lengri tíma á sumrin en áður var. 

En eftir stendur sú niðurstaða Rammaætlunar, sem séð var um að birtist ekki fyrr en búið væri að undirrita samnninga um Kárahnjúkavirkjun, að þessi virkjun hefur valdið mestu mögulegu neikvæðum og óafturkræfum umhverfisspjöllum allra virkjaakosta á Íslandi. 

Í þessu efsta sæti trónir hún og á aðeins einn jafnoka; virkjun Jökulsár á Fjöllum.