Fyrsta vélknúna flugið á jörðinni var 37 metrar.

Fyrsta flug loftfars á jörðinni; sem var þyngra en andrúmsloftið, flaug fyrir eigin vélarafli með endastöð jafn hárri og flugtaksstað; þetta tímamótaflug stóð í 12 sekúndur og vegalengdin, sem flogin var, var skitnir 37 metrar. 

Ef fyrirhugað flug á mars heppnast, þarf það hvorki að vera langt né standa lengi til þess að verða jafnvel enn merkilegra en flug Whrightbræðra 1903.  

Flugtak tunglfaranna á tunglinu 1969 til að snúa aftur til jarðarinnar stóð að vísu fyrir sínu sem tímamótaviðburður, en flugtak þyrlunnar á mars er hins vegar líkara fyrsta flugi Whrightbræðra að því leyti til að ætlunin er að fljúga á milli tveggja staða á plánetunni sjálfri og nota hinn örþunna lofthjúp þar sem lyftikraft, sem skapaður er með notkun rafafls. 

Þyrla flýgur vonandi um Mars á mánudag

Gervigígar eru dýrmæt náttúrudjásn.

Rauðhólarnir fyrir neðan Elliðavatn voru fyrrum einhverjir flottustu gervigígar landsins.

Núna má segja að gígalandslagið við Mývatn sé á toppnum, en einnig eru Landbrotshólar merkilegir og það var snillingurinn Jónas Hallgrímsson sem fyrstur manna áttaði sig á því að þeir væru ekki gosgígar, heldur hefðu, eins og Rauðhólarnir, orðið til í sprengingum þegar hraun rann um vatnssósa land.  

Ef eihverjir gervigígar að gagni verða til í eldsumbrotum á Reykjanesskaga yrði það sárabót fyrir Rauðhólana. 

Mögulega ummerki um gervigígasprengingu

Oft litið niður á unga og gamla.

Það hefur verið lenska hjá mörgum hér á landi að lita annars vegar niður á ungt fólk og hins vegar niður á elsta fólkið og láta þetta álit opinberlega í ljósi.

Bríet er ekki fyrsti textahöfundurinn sem hefur orðið fyrir því að dregið hefur verið í efa að semji texta sína. 

Síðuhafi var aðeins átján ára þegar hann hóf feril sinn mjög bratt 1858 og varð strax á fyrsta ári fyrir því að það var látið ganga fjöllunum hærra að móðir hans semdi textana fyrir hann. 

Móðirin var að vísu hæfileikakona á marga lund, en gerði aldrei svo mikið sem eina vísu um ævina, né heldur hitt foreldrið en þá var bara fleiri nánu fólki bætt inn hóp grunaðra höfunda. 

Nú nýlega var opinberlega í fjölmiðli gert sem ninnst úr Kára Stefánssyni sem ómerkingi fyrir þær sakir að hann væri orðinn 71 árs. 

Er hann þó sjö árum yngri en Joe Biden Bandaríkjaforseti og Nancy Pelosi forseti fulltrúardeilar Bandaríkjaþings og heilum 16 árum yngri en Konrad Adenauer var þegar hann stóð á hátindi pólitískra afreka í lok kanslaratíðar sinnar. 

Mörg fleiri dæmi mætti nefna um það sem Bríet mótmælti svo hressilega í kvöld og er henni óskað til hamingju með gott gengi sitt. 

 

Bríet kom, sá, sigraði og gaf fingurinn

Windsor kastali, þúsund ára saga, eins breskt og hugsast getur.

Tæplega þúsund ára saga sem liðin er síðan orrustan við Hastings var háð og innrás í England heppnaðist 1066. 

Þessi þúsund ára saga sprettur fram í athöfn dagsins í Windsor kastala, sem heimsbyggðin getur fylgst með þegar þessar línur eru ritaðar. 

Bygging kastalans hófst fljótlega eftir innrásina til að verja til framtíðar svæðið umhverfis árósa Thames og þrisvar hefur innrásum öflugra meginlandsstórvelda af hafi verið afstýrt síðan, síðast 1940 þegar hver aldan af hundruðum sprengjuflugvéla fór hér yfir í Örrustunni um Bretland. 

Þjóðsöngurinn, "God save the king (queen)" og önnur stórbrotin tónlist breskrar arfleifðar streymir fram yfir og allt um kring við útför Phillipusar drottningarmanns. 

Sagan og hefðirnar speglast í hverju smáatriði athafnarinnar og tengslin við samveldið og efnahag annarra þjóða speglast í bílunum, sem notaðar eru, og erlendar þjóðir eiga eignaraðild að. 

Útför Filippusar prins

Nýjar tegundir af smábílum og hjólum sniðnar fyrir 40 km hraðann.

Víða í Evrópu eru farartæki, léttbifhjól og smábílar, algeng þar sem borgir eru með þrengsli í umferð og hámarkshraði allt niður í 30 km/klst. 

Sums staðar, svo sem í Frakklandi, eru bæði hjól og bílar með 45 km/kst hámarkshraða sem unglingar allt niður í 14 ára aldur mega aka án þess að taka bílpróf.

Það er heilmikil hreyfing á þessu sviði víða um lönd, og Danmörk er dæmi um land með hefð fyrir svonefndum EU-hjólum, sem hafa 45km/klst hámarkhraða. 

En auk slíkra rafknúinna hjóla, sem nú sópast á markaðinn eru líka að birtast smábílar, sem kosta allt niður í 6000 evrur og eru með þetta lágan hámarkshraða.

Það er gert, bæði til þess að breikka notendahópinn og einnig til þess að spara þyngd og eyðslu varðandi raforkuna. 

Aðalatriðið er þó, að hægt er að leggja þessum bílum þversum í stæði, og vegna þess hve þeir eru mjóir komast þrír til fjórir fyrir hlið við hlið í einu stæði. 

Síðuhafi hefur síðan í júní í fyrra fengið reynslu af því að ferðast um á rafknúnu léttbifhjóli með aðeins 45 km hámarkshraða. 

Þótt hjólið sé aðeins 75 kíló er það svo mjótt að hægt er að finna því stað á akreinum á þann hátt að bílar sem ekið er hraðar, geti smogið framhjá í framúrakstri en það kostar mikla aðgæslu bifhjólamannsins, því að á 50 km götu liggur ævinlega mörgum á að fara vel yfir þann hraða. 

Ef hraðinn er nú færður niður í 40 km á stórum hlutum borgarinnar, munu 45 km farartæki falla mun betur en áður inn í flæðið en áður var og ef þeim fjölgar og af því að þau eru miklu fyrirferðrminni en bílar, mun sá rýmissparnaður vinna eitthvað upp á móti því, að þegar hraði bílanna minnkar, lengist sá tími sem þeir taka pláss á götunum og þar með gengur umferðin hægar og verður tafsamair. 

Citroen verksmiðjurnar byrjuðu að framleiða byltingarkenndan rafbíl í júní í fyrra, Citroen Ami, sem rúmar vel tvo hlið við hlið í sæti, en er aðeins 2,41 metri á lengd og 1,39 m á breidd. 

Bíllinn, sem nýr kostar 6000 evrur, vegur aðeins 485 kíló í krafti þess að látið er nægja fyrir innanbæjarsnattið að hafa rafhlöðina aðeins 60 kílóa þunga og það tekur aðeins þrjá tíma að hlaða það á venjulegu innanhússrafmagni.

Miðað við athuganir síðuhafa í þrjú og hálft ár á tveggja manna rafbíl og léttbifhjólum. má áætla að drægni bílsins sé um 40 kílómetrar, en meðalakstur bíla í innanbæjarakstir er rúmlega 30 kílómetrar á dag. 

Orkukostnað svona bíls má áætla um eina krónu á hvern ekinn kílómetra! 

Renault verksmiðjurnar hafa framleitt aðeins minni bíl, Renault Twizy, í nokkur ár, en hann án hurða, og ef hann er gerður fokheldur og jafnoki Ami hvað þægindi og skjól snertir, verður verðið á aukahlutunum til þess að heildarverð bílsins er 11-12 þúsund evrur. 

Aðalkostur hans fram yfir Ami er 80 km hámarkshraði, en miðað við þróunina, sem lýst er hér að ofan og algengasta notkunarmynstur, sýnast þeir hjá Citroen hafa sterkara spil á hendi. 

Hið lága verð fæst fram með mörgum einföldum og hugvitsamlegum atriðum. Framendi og afturendi eru eins, en ljósin hvít að framan en rauð að aftan. 

Báðar hliðar eru líka alveg eins, en til þess að það sé hægt opnast bílstjóradyrnar "öfugt" þ.e. að framanverðu, en farþegadyrnar "á venjulegan hátt", að aftanverðu. 

Borgin ákveður hámarkshraða á borgargötum

Minnir að vissu leyti á Boeing 787 Dreamliner.

Hér á síðunni hefur nýlega verið greint frá því að í upphafi ferils Boeing 727 þotunnar, sem  reyndist bæði Íslendingum og öðrum þjóðum hinn besti gripur eftir að gerðar höfðu verið endurbætur á þjálfun flugmanna og fleira í sambandi við óvenju öflugnan flapabúnað á vængjum vélanna til þess að gera kleyft að lenda þeim á minni flugvöllum en ella. 

Fjórar þotur fórust fyrst eftir að þær komu á markað, en Boeing tók af festu á vandamálinu og það var leyst farsællega. 

Ekki gekk eins vel í upphafi ferils Boeing 787 Dreamliner þegar það dróst um ein þrjú ár að standa við loforð um afhendingu þessarar mikilvægu þotu. 

Ástæðan var ekki ólík þeirri sem nú hefur fundist í 737 MAX og málið leystist.  

Hins vegar kom fram gagnrýni á það að Boeing hefði með meiri lausatökumm á útboðum á einstökum hlutum vélanna og of mikilli pressu til að mæta vaxandi samkepnni, sem hefði bitnað á harðari forgangsröðun fyrri ára varðandi það að öryggi skyldi ævinlega hafa forgang yfir alla aðra þætti í framleiðslu og sölu vélanna. 

Nýjustu úrbætur varðandi jarðtengingu í Boeing 737 MAX virðast þess eðlis að ekkert þurfi að óttast en auðvitað er það mikilsvert fyrir alla aðila að þessi þota komist jafnvel í gegnum sínar hremmingar og Boeing 727 og Boeing 787.  

Bæta þarf jarðtengingu í MAX 737

Snöfurmannlegt hjá Davíð.

Eitt af eftirminnilegustu augnablikum frétta síðustu aldar var þegar Bobby Fisher lék slíkum leik í fyrri hluta einvígis hans og Spasskís, að allir skákskýrendurnir urðu kjaftstopp. 

Fisher hafði sýnt slíka eindæma dynti í aðdraganda einvígisins og í því sjálfu, að mörgum datt helst í hug að nú væri hann alveg búinn að tapa sér endanlega. 

Þegar búið var að leika skákina áfram kom skyndilega í ljós, að þessi leikur Fishers var eitthvað, sem engum hafði dottið í hug fyrr; eitt af hinum mörgu snilldarbrögðum sem setti hann skör hærra en alla þáverandi bestu skákmenn heims. 

Ofarnefnd skák varð vendipunktur í einvíginu. Spasskí klappaði fyrir frammistöðunni. Öllum mátti vera ljóst að gáfnavísitala Fishers skipaði honum á bekk með mestu snillingum aldarinnar, eins ótrúlega sem það hljómaði miðað við það hve galinn hann gat verið þegar tilfinningarnar fóru með hann í gönur. 

Þessir dyntir og hatursorðræða hans í garð gyðinga ollu því að þakkir Bandaríkjamanna til handa þessa landa þeirra, sem nær einn og óstuddur hafði af eigin rammleik ráðist inn í ein helgustu vé heimskommúnismans, skáklistina, og haft þar frækinn sigur; urðu þær að fara að hundelta hann fyrir vafasamar sakir í Júgóslavíu.  

Páll Magnússon segir í viðtali að Davíð Oddssyni, þáverandi forsætisráðherra, sem á þessum tíma stóð á hátindi valdaferils síns, sé það að þakka, að Íslendingar veittu Fisher landvistarleyfi hér á landi. 

Davíð lagði líka ákveðið lóð á vogarskálar í öðru máli, þegar hann sagði á þingi að Guðmundar- og Geirfinnsmálið hefði verið dómsmorð. 

Það má vel orða það svo að í þessum tveimur málum hafi hann risið upp fyrir flatneskjuna og megi þetta í minnum hafa. 

Hvað um það; útlendingum finnst það merkilegt þegar þeir koma að leiði Fishers og síðan að leiði Jóns Arasonar og sona hans í Skálholti, að sjá einhvern fræknasta Bandríkjamann síðustu aldar hafa fengið að leggjast til hvíldar í friði á Íslandi, og að í Skálholti sé yfirskrift grafar síðasta kaþólska biskupsins yfir þjóðkirkjunni að þar hvíli Jón Arason biskup og synir hans (!?!)

 

Neitaði að fljúga með konu við stýrið

Ævintýralegar tölur í anda S-línunnar.

Talan 0,20 Cx á fjöldaframleidddum bíl er eitthvað sem fær hvaða flugmann, sem er, til að sperra eyrun.  Svona tala hefur hingað til aðeins sést á fjöldaframleiddum flugvélum. 

Tesla 3 er með 0,23, en helstu keppinautarnir með 0,26, og það munar um þetta þegar um rafbíla er að ræða. 

En Mercedes Benz verksmiðjurnar ætla greinilega ekki að láta fara eins með sig og gerðist 1990 þegar Lexus L 400 hristi svo rækilega upp í framleiðendum lúxusbíla að um það var rætt í bílablöðum, að lúxubílaframleiðendur bæði vestan og austan Atlantshafs hefðu sent hönnuði sína að teikniborðunum og tölvunum. 

Loftmótstöðutalan cx er einhver mikilvægasta talan varðandi rafbíla, því að í henni felst möguleikinn til sem mestrar drægni, sparneytni og nýtni hleðslustöðva og allar tölurnar varðandi nýja ofurrafbílinn EQS hjá Benz hníga að þessu. 

Meðal annars er lítil loftmótstaða forsenda fyrir því á lúxusbílum á þýskum markaði að hægt sé að hafa leyfðan hámarkshraða sem hæstan án þess að með því sé drægni bílsins skert of mikið. 

Helstu framleiðendur þýskra lúxusbíla verða að geta boðið upp á bíla fyrir hraðbrautir landsins, en það þýðir meðal annars 250km/klst hámarkshraða þeirra.

Á slíkum hraða komast lítt straumlínulagaðir rafbílar í vítahring; til þess að standa undir slíkum hraða án of mikillar skerðingar drægni, þarf meira af þúngum rafhlöðum, sem aftur á móti, þunga síns vegna, draga úr drægninni. 

Nýi ofurrafbíllinn hjá Benz verður ríflega 2,5 tonn að þyngd með stærri gerðinni, sem boðin er af rafhlöðum.   

Hátæknivæddur lúxusrafbíll

Norður-Noregur er ígildi Íslands á margan hátt.

Enn á ný eru Ísland og það stór hluti Noregs, að jafna má honum að fólksfjölda og aðstæðum við Ísland, græn á Covid-kortinu. 

Íbúarnir norðan Þrændalaga eru vel yfir hálf milljón.  

Fyrir nokkrum vikum var hinn græni hluti Noregs Þrændalög, sem er afar sambærilegt svæði við Ísland, en síðan bárust fréttir af stórri hópsýkingu í bænum Steinkeri, sem er við norðurmörk Þrændalaga, og þar með fauk græni liturinn þaðan en tók sér bólfestu í hinum langa og mjóa norðurhluta Noregs. 

Þjóðleiðin á landi norður eftir er bara ein í hinu mjóa landi, mjór vegur, krókóttur, langur og seinfarinn og því tiltölulega auðvelt að halda þar uppi eins konar landamæravörslu, líkt og gert hefur verið hjá okkur. 

Þessi hluti Noregs er einfaldlega lang afskekktasti hluti hluti Evrópu. 

Svo seinfarið er frá Norður-Noregi til Oslóar, að ef ætlunin er að aka frá Alta í Finnmörku til Oslóar, borgar sig að aka fyrst í suðausturátt um Finnland og þræða siðan leiðina áfram suður með Kirjálabotni það langt suður, að hægt sé að nota hina góðu sænsku vegi, uns að lokum er beygt til vesturs til Oslóar og búið að aka eins konar hálfhring!  

Ísland grænt á ný

Ljósin á "Gígastjaka"?

Síðan í gær hafa farið fram skemmtilegar umræður á facebook síðu Ólínu Þorvarðardóttur um það hvaða nöfn eigi að finna á hina nýju eldstöð við Fagradalsfjall.   

Á þessri síðu hefur áður verið hvatt til þess að lofa nógu löngum tíma að líða þar til nafn verði ákveðið svo að sæmilega sé ljóst hvernig eldstöðin muni líta út. 

Nú gýs á átta stöðum úr sprungunni í gígopum, sem er misjafnlega þroskuð. Á Reykjanesskaga eru nokkrar eldstöðvar sem eru á sprungum og mynda gígaraðir á borð við Eldvörpin, gígaröð sem er tæplega tólf kílómetra löng enda á milli.  

Magnaðasta gígaröð Íslands eru Lakagígar og um það þegar þeir stóðu í björtu hraunbáli orti Jón Helgason í ljóðinu Áföngum: "...ljósin á gígastjaka." 

Þetta heiti er afar lýsandi fyrir gígaraðir, og jafnvel þótt eftir standi aðeins einn langstærsti gígurinn getur heitið Gígastjaki átt við hvaða fjölda gíga á gossrprungunni, sem er, samanber orðið kertastjaki.  

Nú þegar loga átta ljós á Gígastjaka. 

Ef hins vegar þetta gos verður svo langvinnt að úr verði hraundyngja (shield) gæti annað heiti orðið meira viðeigandi. Þó myndi heitið Gígastjaki segja merka sögu, sem myndi auka við gildi eldstöðvarinnar bæði sögulega og jarðfræðilega. 

Gosopin í Geldingadölum orðin átta