Undanbrögð Kana á sviði hernaðar og mannréttinda veikja traust á þeim.

Allt frá dögum W. Wilsons Bandaríkjaforseta, þáttökunni í Fyrri heimsstyrjöldinni og friðartillagna hans í lok hennar hafa Bandaríkjamenn átt drjúgan hlut í baráttu fyrir mannréttindum, lýðræði, frelsi og friði og af mörgum verið talin brjóstvörn friðelskandi lýðræðisþjóða. 

En allan þennan tíma hafa sterk öfl vestra skaðað eða veikt þessa stöðu, allt frá því er einangrunarsinnum tókst að draga þessa sterku þjóð út úr friðarviðleitninni sem fólst í stofnun þjóðabandalagsins og innleiða í staðinn stæka einangrunarstefnu. 

Í stjórnartíð Franklin D. Roosevelt tókst þessum merka forseta að marka breytta stefnu, sem bar árangur í stofnun Sameinuðu þjóðanna og Marshall aðstoðinni, auk margvíslegrar alþjóðasamvinnu á fjölbreyttum sviðum allt fram á okkar daga. 

En því miður slær fölva á þessa þróun, hve Bandaríkjamenn hafa oft verið með undanbrögð varðandi mál, sem snerta mannréttindi, frið og umhverfismál, til dæmis varðandi dóma í mannréttinda- og stríðsglæpamálum, bann við jarðsprengjum og sáttmála um umhverfismál, svo að eitthvað sé nefnt.  

Vonandi verður hér bragarbót á í kjölfar forsetakosninganna á næsta ári. 


mbl.is Nálgun Bandaríkjamanna hneisa
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Fjölnota snarlpokinn knýr fram breytta hugsun.

Áhersla umhverfisráðherra á andóf gegn einnota vörum getur fengið okkur öll til þess að hugsa neysluhegðun okkar upp á nýtt og nálgast þau frá nýjum og víðsýnum sjónarhornum.DSC06298

Á útgáfusýningu ljósmyndasöngljóðabókarinnar "Hjarta landsins" sl. haust voru veitingar á boðstólum settar í svokallaðan fjölnota snarlpoka, sem byggður er á margra ára reynslu annars bókahöfundanna af slíkum poka úr plasti. 

Í frétt hér hjá mbl.is var fyrirsögnin hálfsannleikur, sem gaf villandi mynd:

"Ómar mælir með notkun plastpoka." DSC06300

Flestir lesendur lesa bara fyrirsagnir og sumir, sem það gerðu, létu mig frá orð í eyra eftir að hafa lesið þessa fyrirsögn, en höfðu ekki kynnt sér málið frekar. 

Svipað og þegar flestir héldu á sínum tíma að fyrirsögnin "Bubbi fallinn" í DV fjallaði um það að áfengis- og fíkniefnameðferð Bubba hefði mistekist og hann væri byrjaður í neyslunni aftur. 

Einkum var þetta ósvífin framsetning vegna þess, að á þeim tíma birti mest lesna blaðið, Fréttablaðið, mynd af fyrirsögninni á útsíðu án þess að hægt væri að sjá neitt annað í því blaði um hið rétta. Enda vann Bubbi málið, sem hann höfðaði út af þessari fyrirsögn. 

Hvað fjölnota snarlpokann fer voru hinir þó fleiri, sem þó lásu fréttina, af því að fyrirsögnin "seldi vel" eins og það er kallað á blaðamannamáli.DSC06305 

"Fjölnota snarlpokinn" getur verið gerður úr mismunandi hráefnum, en í öllum tilfellum er um sóun að ræða á einhverju hráefni, ef pokinn er notaður aðeins einu sinni, eða í aðeins örfá skipti. 

Ef pappír, pappi eða efni úr skógarviði yrði til dæmis notaður eingöngu, yrði einnota notkun á heimsvísu að stórfelldu vandamáli, vegna þess að þá yrði gengið á dýrmæta skóga jarðar. 

Höfuðatriðin eru tvö, auk þess hvaða efni eru notuð:

1. Sem lengstur fjölnota notkunarferill, helst nokkur ár, og síðan, ef kostur er...

2. Að setja pokann eða umbúðirnar í endurvinnslu. DSC06310 

Best er ef fjölnota snarlpokinn er það lítill, að hann geti verið í höndum eigandans frá morgni til kvölds alla daga. 

Reynsla síðuhafa sýnir, að pokinn getur enst í mörg ár, hátt í áratug. Sá poki er 29 sm hár og 19 sm breiður en ef hellt er hann vatni, tekur hann samt heila tvo lítra!  . 

 

Í pokanum eru þessir hlutir helst alltaf: 

Minnsta 4k 20 megapixla fáanlega ljómyndavél á markaðnum með sérstökum "wievfinder" eða kíki fyrir augað. Kostaði ríflega 50 þúsund krónur þegar hún var keypt. 

250 ml fjölnota flaska með vatni. 

250 ml fjölnoeta flaska með drykk. 

Fjölnota plastbox með fínu mjöli í graut. 

Stór teskeið. 

Fjölnota plastbox og lítið pappabox með rúsínum 

Lítið límband til að líma lokin á litlu plastboxunum. 

Lítill glær fjölnota stautur með töflum við bakflæði o.fl. 

 

Síðan eru möguleikar til þess að hafa þennan miðlæga poka í stærri poka úr endurvinnanlegu efni.

Síðan 2017 hef ég notað slíkan poka, sem útbýtt var á ráðstefnu "Dreifbýlisþings Evrópu" í Venhorst í Hollandi, en á því þingi og á næsta þingi í haust eru umhverfismál meginþemað.

Sumt smátt, eins og vasahníf, lykla, minnisbækur, kort og skilríki má hafa í vösum í fötuM sínum. 

Á neðstu myndinni sést lokastigið á heimilinu. Drykkirnir er aðeins keyptir í 2ja lítra flöskum, og þeim síðan hellt á hálfs lítra fjölnota flöskur til neyslu á heimilinu eða í 250 ml fjölnota flöskur til að hafa í fjölnota snarlpokanum. 

2ja lítra flöskunum er safnað í stóra poka, sem farið er með í endurvinnslu. 

Með þessu vinnst ýmislegt: 

1. Allar umbúðir, bæði einnota og fjölnota, fara í endurvinnslu og fyrir þær fæst gjald. 

2. Drykkirnir eru miklu ódýrari, jafnvel margfalt ódýrari í innkaupi fyrir neytandann á hvern lítra í stóru flöskunum en á litlu flöskunum.

3. Með svona kerfi fækkar margfalt framleiddum flöskum í stykkjatali og framleiðslan í heild verður ódýrari, einfaldari og umhverfismildari. 

 

Ekki er að efa að tölvuleikir og alls konar afþreyingarefni getur lífgað upp á tilveruna. En það er líka skemmtilegt og gefandi að skoða stór svið tilverunnar eins og viðfangsefni, sem krefst nýrrar hugsunar, leitar að staðreyndum og mismunandi útfærslum við lausn brýnna ála, sem stundum geta snúist um jafn einfaldan hlut og það sem við neytum og gerum á hverjum degi. 

Ekki hvað síst er það gefandi, vegna þess að lausnirnar hjá hverjum og einum geta verið mismunandi og áhugaverð til umræðu og samskipta. 

Hyggst gera lifandi myndskeið um efni þessa pistils á facebook síðu minni.  

 

 

 

 


mbl.is Er einnota óþarfi?
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Góðir hlutir gerast hægt.

Uppbygging á aðstöðu til ferðamennsku í Kerlingarfjöllum hefur tekið meira en hálfa öld. 

Verið hæg og mörkuð íhygli og varfærni mestan part eins og þessi langi tími gefur til kynna. Sagt hefur verið að góðir hlutir gerist hægt, en í hinni rosalegu uppsveiflu í ferðaþjónustunni hér á landi síðan 2011 blasa hvarvetna við dæmi um æðibunugang og græðgi, sem ber að varast þegar um jafn viðkvæmt atriði og einstæða ósnortna náttúru er að ræða.

Álit Skipulagsstofnunar um frestun framkvæmda mun hugsanlega vekja hart andóf hjá þeim, sem vilja hraða og mikla uppbyggingu. 

Kannski er hægt að nálgast meðalhóf með því að hafa í huga, hve langan tíma það hefur tekið að byggja staðinn upp í það horf sem hann er núna, fara hægt í sakirnar og gefa sér tíma til að meta jafnóðum áhrifin með sýn lengra fram í tímann í öndvegi. 

Ekki síst í því ljósi sem Skipulagsstofnun bendir á varðandi hugmyndir um stóran þjóðgarð á miðhálendinu.  


mbl.is Uppbyggingu í Kerlingarfjöllum verði frestað
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Heldur áfram að ríma við meinta stefnubreytingu Boeing 1998.

Nýjustu fréttir af Boeing-MAX-málinu virðast ríma við atriði í sjónvarpsþætti Al-jazeera þess efnis að eftir að Boeing hafði gleypt McDonnel-Douglas 1998 hafi fundist í gögnum frá þeim tíma sú breyting á stefnumörkun fyrirtækisins að ef brýnar markaðsaðstæður krefðust þess í sérstökum tilfellum, skyldu þær frá forgang fram yfir ítrasta öryggi. 

Nú má sjá tvenns konar nýjar fréttir sem því miður virðast ríma við þetta og bera vitni um að Boeing ætli að halda áfram við að koma sér hjá því að láta ítrasta öryggi ævinlega hafa forgang. 

Það sést á því að áfram á að streitast við að lágmarka aðgerðir vegna MAX-vélanna eins og kostur er, þvert ofan í óskir flugmanna. 

Fyrri fréttin í kvöld fjallaði um það hvernig Boeing-menn komu sér hjá umbeðnum aðgerðum í aðdraganda stórslysanna tveggja, en hin sést í tengdri frétt á mbl.is af kröfum flugmanna America Airlines. 

Þær bætast við glænýja afneitun forstjórans á því að neitt væri að, sem var í fréttum fyrir örfáum dögum. 

Stjórnendur þessa stóra og merka flugvélaframleiðandi virðast ekki átta sig á því, að enda þótt það kunni að kosta mikla fjármuni að taka sig almennilega saman í andlitinu og hverfa til fyrri krafna um forgangsröðunina "ítrasta öryggi alltaf númer eitt", er hætt við því að ef áfram verði reynt að humma nauðsynlegar öryggisaðgerðir fram af sér, muni tap á trausti vegna þess, geta orðið miklu afdrifaríkara og kostnaðarsamara þegar fram í sækir en tímabundin fjárútlát vegna skakkafalla, ekki aðeins varðandi Boeing 737MAX, heldur einnig Boeing 787 Dreamliner fyrir rúmum áratug.


mbl.is Krefjast betri þjálfunar á MAX-vélarnar
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Mælitækin dugðu ekki fyrir stökkið.

Í íþróttaögunni eru til dæmi um að eitthvert atriði sem hefur verið svo einstakt, að öll tæki og mælitæki í kringum þau urðu gagnslaus.

Líklega er frægasta dæmið stökk, sem var kallað stökk inn í næstu öld, fyrsta stökk Bob Beamons í langstökkskeppninni á Olympíuleikunum i Mexíkó 1968. 

Heimsmetið þá var 8,35 metrar, en þetta stökk Beamons var svo langtum lengra en það, að ekki var hægt að mæla það með þessari frábæru tækni. 

Ekki tók betur við þegar farið var að leita að málböndum, og þess vegna liðu tuttugu mínútur þar til niðurstaðan fékkst: 8,90 metrar meira en hálfum metra en gamla heimsmetið. 

Og þetta nýja risastökk entist sem heimsmet í 22 ár.

Svo mikill var sprengikraftur og léttleiki Beamons, að hann gerði langstökkið að eins konar þrístökki og framlengdi það með tveimur samfelldum kengúrustökkum! 

 

 

 

 

 

 


mbl.is Var of hár fyrir endamarkið
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Vegvísarnir greininni hefðu getað orðið tólf eða fleiri.

Þegar nefndir eru í grein síðuhafa í Fréttablaðinu í fyrradag tíu stefnumarkandi vegvísar íslenskra ráðamanna á síðustu fimm árum í átt til þess að öllum ósnortnum náttúruverðmætum Íslands verði fórnað á altari virkjanagræðginnar má geta þess að þessi vegvísar voru að minnsta kosti tveimur fleiri. 

Svona hefði listinn nefnilega geta orðið i greininni: 

1. Handsal forsætisráðherra Íslands og Stóra-Bretlands um viljayfirlýsingu vegna sæstrengs. 

2. Stofnun samtaka um lagningu strengsins. 

3. Forsætisráðherrann stillir sér upp í miðju hóps fjárfesta, sem ætla að reisa álverksmiðju norðan við Blönduós. 

4. Orð þáverandi umhverfisráðherra á fundi þess efnis að ef dirfst verði að flytja áformaða Skrokkölduvirkjun við Sprengisandsleið (ca 35 megavött) yfir í verndarflokk, myndi verða opnað Pandórubox í virkjanamálunum. Út úr því gætu þá komið virkjanir á jökulsánum á Norðurlandi sem eru í verndarflokki en yrðu fluttar í virkjanaflokk. ("Nýtingarflokkur" er gildishlaðið orð.) 

5. Stjórnvöld gefa út þá orkustefnu, að orkuframleiðsla verði tvöfölduð fyrir 2025 upp í það að framleiða tíu sinnum meiri orku en Íslendingar þurfa fyrir eigin fyrirtæki og heimili. 

6. Forstjóri Landsvirkjunar lýsir því yfir að það "verður ekki spurning um hvort, heldur hvenær sæstrengur verið lagður til landsins. Sem þýðir í raun að tveir strengir verði lagðir vegna afhendingaröryggis, samanber það að allar aðrar þjóðir Evrópu eru með fleiri en einn streng til annarra landa. 

7. Landsnet gerir áætlanir um risaháspennulínur um allt land, meðal annars sem hluta af  "mannvirkjabeltum" yfir miðhálendið og sækir þetta fast. 

8. Í rammaáætlun eru á blaði um hundrað nýjar virkjanir í viðbót við þær 30 sem þegar eru komnar. 

9. Orkumálastjóri upplýsir hróðugur í sjónvarpsþætti að í viðbót við þetta sé búið að sækja um rannsóknarleyfi fyrir um 100 virkjunum, sem eru innan við 10 megavött.  10 x 100 = 1000 megavött, meira en Kárahnjúkavirkjun eða allar virkjanirnar á Þjórsár-Tungnaársvæðinu. Alls er samlagningin 30 plús 100 plús 100 = um 230 virkjanir. Og sprenging framundan: 

10. Búið er að setja af stað vinnu við að reisa tvær 130 megavatta vindorkuvirkjanir, hvor um sig hátt í Blönduvirkjun að stærð. Engin heildaráætlun eða rannsóknir á landsvísu eru til; landið allt er undir frá hálendinu út til stranda. 

11. Vandamál vindorkugarða er að þegar vindur er of lítill eða of mikill, verður orkufall. Þess vegna yrðu sæstrengir afar mikilvægir fyrir þann möguleika að fá ævinlega hæsta markaðsverð í Evrópu fyrir vindorkuna með tilkomu öruggrar tengingar.  Hvor sæstrengur um sig er talinn kosta minnst 1000 milljarða, og það þýðir að virkjanirnar þurfa að vera miklu fleiri en vegna eins sæstrengs.  Fjárfestar í vindorkuverum veðja að sjálfsögðu á þriðja orkupakkann og sæstrengi og eiga eftir að þrýsta enn meira á þegar vindorkugarðaæðið verður komið á fulla ferð. 

12. Friðrik Árni Friðriksson Hirst segir í viðtali á mbl.is að "stjórnskipuleg óvissa" fylgir þeim fyrirvörum, sem gerðir eru í tillögunni á Alþingi um orkupakka þrjú. Ef hins vegar hefði verið kveðið á þetta í afgreiðslu sameiginlegu nefndar EES 2017, eða það gert núna, hefði þessi stjórnskipulega óvissa verið mun minni. 

 

Af ofangreindum vegvísum voru þeir númer 3 og 4 ekki í blaðagreininni. Skiptir kannski ekki höfðumáli, og ekki heldur þótt fleiri hefðu verið nefndir; þeir eru of margir, vísa of margir í sömu átt og þeir eru of eindregnir til þess að hægt sé að yppta öxlum og láta sem ekkert sé. 


mbl.is Gæti aukið álagið á náttúruna
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Er þetta líka múslimum að kenna?

Ástralskur þingmaður hélt því fram eftir hryðjuverkin í Christchurch á Nýja-Sjálandi, að fórnarmlömbin hefðu getað sjálfum sér um kennt, af því þau hefðu verið múslimar og að alls staðar þar sem múslimar væru að iðka sína hræðilegu trú, væri viðbúið og rökrétt að friðsamt kristið fólk gripi til sinna ráða. 

Hér heima mátti sjá þá greiningu, að almennt séð væri rökrétt að hryðjuverk færu í vöxt, því að Múslimatrú fylgdu alls staðar hryðjuverk. 

Væntanlega má þá skilgreina nýjustu árásina í Kaliforníu á hliðstæðan hátt, þótt ódæðismanninum misstækist ætlun sín að því leyti, að geta hvorki drepið neinn alveg, né heldur að neinn hinna seku væru múslimar. En hann útskýrði verknaðinn með því að hann hefði haldið að fólkið væri múslimar. 

Kenningin um allsherjar sekt allra múslima innifelur að sjálfsögðu hin hrikalegu hryðjuverk á Shri Lanka, þar sem múslimasamtök hafa lýst ódæðunum á hendur sér. 

Þau sögðust vera að hefna fyrir ódæðin á Nýja-Sjálandi, og þar með lokast pottþéttur hringurinn í kenningunni um að múslimar eigi sök á hryðjuverkaöldu nútímans. 

Síðuhafi leyfir sér samt að vera hugsi yfir þessari kenningu. 


mbl.is Taldi fórnarlömbin vera múslíma
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Ekki seinna vænna að draga þá línu, sem verður að draga.

Í grein síðuhafa í Fréttablaðinu í gær voru nefndir tíu stefnumarkandi vegvísar á þeirri leið, sem áhrifamikil öfl í þjóðfélaginu hafa markað undanfarin ár til þess að þvinga þá endanlega niðurstöðu fram að helstu og ómetanlegustu náttúruverndarverðmætum landsins verði fórnað á altari óstöðvandi græðgi virkjanafíklanna. 

Hræðsluáróðurinn varðandi það að ekki megi anda á kröfurnar sem búa að baki orkupökkunum nema að það setji EES samninginn í uppnám er veginn og léttvægur fundinn af helsta talsmanni þessa samnings hér á landi frá upphafi, Jóni Baldvini Hannibalssyni og ætti að vera skyldulesning íslenskra kjósenda, sem hafa kosið Alþingsmenn til þess að vera í vinnu hjá sér, en ekki öfugt. 

Við hvert skref, sem tekið er við innleiðingu orkupakkanna er hjalað um það, að það verði að fresta því að draga endanlega línu þangað til síðar og segja þá: Hingað og ekki lengra. 

En með hverju undanhaldssskrefi verður slík ákvörðun erfiðari og jafnvel óframkvæmanleg þegar að henni kemur. 

Þetta minnir óþyrmilega á þekkt fyrirbæri hjá áfengisfíklum þegar þeir færast í raun sífellt undan aðgerðum í sínum málum með því að segja: Ég ætla að hætta að drekka á morgun. 

Augljóst er, þegar málið er skoðað, að skást hefði verið að nota tækifærið til þess að draga þessa línu sem tryggilegast á fundi sameiginlegu EES-nefndarinnar 2017. 

Það var að vísu því miður ekki gert, en nú er ekki seinna vænna en að koma þessu í verk og hafa í huga margar undanþágur svo sem um dönsk sumarhús, svo að eitthvað sé nefnt. 


mbl.is „Viljum við taka þessa áhættu?“
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Sérkennileg og einstök spenna magnast.

Sérkennileg spenna  magnast fyrir Eurovisionkeppnina í Ísrael, og engin dæmi eru frá fyrri tíð um að litla Ísland geti verið miðjan í þessari spennu. 

Orðið suðupunktur, nokkurs konar miðpunktur meira en 70 ára gamals hernaðarástands í átökum tveggja mennigar- og trúarheima í Miðausturlöndum, kemur upp í hugann. 

Stór orð féllu í sjónvarpsþættinum "Alla leið" um framlag Hatara til keppninnar;  allir viðstaddir veifuðu 12 stigum og töldu lagið vera í sérflokki varðandi frábæra listræna framkvæmd á alla lund. 

Tónninn minnti kannski einhverja á hina ginnhelgu og afgerandi trú gestgjafaþjóðarinnar á yfirburði kynstofns, sem í helgustu bók Gyðinga og kristinna manna er lýst sem þjóð, útvalinni af Guði sjálfum, til þess að ráða skilyrðislaust yfir "Landinu helga". 

"Landnámið" er enn í fullum gangi í formi svonefndra landnemabyggða, sem eru þungt áherslumál þess þingmeirihluta og forsætisráðherra, sem hefur styrkt stöðu sína í ný afstöðnum þingkosningum og á tilveru sína undir stuðningi heittrúuðustu fylgjenda hins óstöðvandi landnáms, sem aftur á móti framkallar stanslaust heift og hefndarhug þeirra, sem fara halloka og sverja þess jafnvel dýran eið að útrýma Ísaelsríki. 

Inn í þessa sjóðheitu deiglu eru að stíga kornungir og sjóðheitir listamenn frá litlu norrænu eyjunni, sem fóstraði þann fulltrúa sinn hjá Sameinuðu þjóðunum, er flutti meðmælendaræðuna fyrir aðild Ísraaelsríkis að samtökunum fyrir rúmum 70 árum. 

Þetta unga íslenska hæfileikafólk er í einstaklega viðkvæmri og dæmalaust magnaðri stöðu, sem vandasamt getur orðið að vinna úr; margir pyttir, sem geta birst og hægt er að detta í á hverjum degi héðan af.


mbl.is Mörg þúsund miðar óseldir
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Með hlýjustu vetrarmánuðum að baki.

Gleðilegt sumar.  "Vorið góða, grænt og hlýtt..."  Já, hlýindin eru mörg á ferðinni á þessu vori, hlýjasti fyrsti sumardagur í Reýkjavík og allt að 20 stiga hiti fyrir norðan, hlýtt sandmistur frá Sahara kom til landsins í gærkvöldi og vetrarmánuðirnir eru með þeim hlýjustu í heild sem um getur, eins og hægt er að sjá á Hungurdiskum, bloggsíðu Trausta Jónssonar veðurfræðings. Mistur frá Sahara.

Skógabrunar hefjast óvenju snemma í Svíþjóð og Noregi. 

Svona leit "Saharamistrið" út um hádegisbilið, grillir varla í Akrafjallið. 

Meðalhitinn í Reykjavík vetrarmánuðina, sem eru að baki, var aðeins 0,5 stigum frá því að vera jafn hár og var fyrir nokkrum áratugum í apríl. 

Í dag komst hitinn í 12 stig inni undir Vatnajökli á norðausturhálendinu í næstum 700 metra hæð yfir sjó. 

Þetta allt rímar illa við það, sem sést hefur haldið fram á einstaka bloggsíðum hér á blogginu, að á meginlandi Evrópu, einkum í Þýskalandi, hafi verið einstæðar vetrarhörkur, sem hafi valdið orkuskorti og stórhækkuðu orkuverði og verið dæmi um það að hlýnun loftslags sé tilbúningur einn frá "40 þúsund fíflunum á Sþ ráðstefnunni í París." 

Sand- og hitamistur í vaxandi þurrum og heitum loftmössum frá Sahara í Afríku eru reyndar fyrirbrigði sem spár um loftslagsbreytingar hafa nefnt sem vaxandi áhyggjuefni fyrir löndin og þjóðirnar norðan Miðjarðarhafsins.

 

 


mbl.is Hitamet í Reykjavík slegið í hádeginu
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Næsta síða »

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband