0:6 gegn Dönum 2001 verra en 2:14 1967 ? Og hvað nú?

Fram að þessu er 0:6 leikur Íslands gegn 2001 lélegasta frammistaða landsliðs okkar, sem ég hef séð. Lélegri en 2:14 leikurinn 1967, því að í þeim leik skoruðu Íslendingar þó tvö mörk og áttu eitthvað smávegis í leiknum. 

En í leiknum 2001 áttu Íslendingar EKKERT í leiknum, skoruðu ekkert mark, og miðað við sem maður fékk að sjá af leiknum 1967, var síðari tapleikurinn verri ef eitthvað var.

Af lýsingum á leiknum í dag að dæma, var hann vaxandi einstefna Svisslendinga og hugsanlega jafn slæmur og leikurinn við Dani 2001.  

Leikurinn við Dani 1955 kemur upp í hugann, en hann fól í sér mjög slæmt tap, 0:4, þar sem íslenska landsliðið var þó með bæði Ríkarð Jónsson og Albert Guðmundsson innanborðs auk hins besta af gullaldarliði Skagamanna. 

Leikurinn var hrikaleg vonbrigði, en vegna innbyrðis deilna náðist engin samvinna innan liðsins. 

Eftir þetta afhroð fyrir Svisslendingum í dag í leik líkum leikjunum við Dani 2001 og 1955 blæs ekki byrlega fyrir Íslendingum í leiknum gegn bronsliði Belga næstkomandi þriðjudag. 

Eitt af átta verstu töpum Íslandssögunnar

Flugmenn í sérstökum áhættuhópi varðandi handgjöf á hjólum.

Þegar bryddað er upp á einhverju nýju eða tekinn upp gamall þráður eftir langt hlé í hvers kyns hreyfingu, getur ýmislegt óvænt komið fólki í opna skjöldu. 

Getur þá oft verið tafsamt að komast að ástæðunum fyrir óhöppum. 

Hér skal nefnt dæmi um slíkt, sem getur verið lærdómsríkt. 

Á bernsku- og unglingsárum mínum var ég ástríðufullur hjólreiðamaður og vegna aðvarana foreldra minna varðandi hættuna á því að fara mér að voða á miklum hraða um slæma malarvegi, til dæmis að brjóta framhjólsgaffalinn, linnti ég ekki látum fyrr en Fálkinn hafði, þrátt fyrir miklar innflutningshömlur, flutt inn fjaðrandi gaffall auk þriggja gíra, hvort tveggja nýjungar hér á landi. 

Ég æfði mig í miklum kúnstum á hjólinu, gat til dæmis hoppað á því í hring í kyrrstöðu, hlaupið af því á ferð og hjólað án þess að hafa hendur á stýri. 

Þegar ég var nítján ára lauk þessu tímabili, og að undanteknu einu ári 1968-69, þegar ég átti samanbrjótanlegt hjól, hjólaði ég ekkert sem heitið gat til ársins 2015.

Ég fór einu sinni í hjólaþrautakeppni fjölmiðlamanna upp úr 1990 og virtist engu hafa gleymt. 

En annað kom á daginn 2015 þegar rafhjólið Náttfari kom til sögunnar og endurhæfing blasti við. 

Eitt atriði truflaði hana: Þegar upp komu óvæntar aðstæður, til dæmis, að taka beygju, sem reyndist of kröpp, bregðast við sterkri vindhviðu eða skyndilegri hálku, sem maður hefði átt möguleika að ráða við fyrir 60 árum, get það mistekist, og ég gat talið sex atvik, þar sem ég féll í jörðina, en slapp alltaf án meiðsla. 

Þótt þetta kynni að vera eðlilegt miðað við langt hlé og háan aldur, gerðist eitthvað í hverri byltu, sem kom eins og þruma úr heiðskíru lofti; ég gerði eitthvað vitlaust. 

Í sjöttu byltunni fattaði ég þetta allt í einu.

Á vélknúnum hjólum sem eru með aflgjöf í stýrinu hægra megin, er gefið afl með því að snúa gjöfinni þannig að hnúarnir fari afturábak en fingurnir og lófarnir fram á við.

Svo virtist sem ég gerði þetta óvart og ómeðvitað þegar það þurfti skyndilega og fyrirvaralaust að slá af aflinu, í stað þess að færa hnúana áfram og fingurna og lófana afturábak. 

En af hverju gerði ég þetta öfugt við óvæntar aðstæður á hjólinu miðað við það sem ég gerði, þegar umhugsunarfresturinn var nægur?

Skýringin birtist mjög óvænt í síðustu byltunni: Margæfð ósjálfráð viðbrögð á 7500 flugklukkustundum þegar fyrirvaralaust þurfti að minnka afl á hreyflum flugvéla,byggðust á því að draga inngjöfina til baka, það er, að hreyfing á hnúunum væri afturábak. 

En á hjólinu þýddi sama hreyfing á hnúunum að gefið væri fullt afl!

Lausnin á vandamálinu hlaut að felast í því að þróa og æfa öfug viðbrögð á hjólinu miðuð við viðbrögðin á flugvélunum. 

Sjötta byltan á hjólinu varð í apríl 2016 eftir árs notkun, en í rúmlega tveggja ára notkun vélknúinna hjóla síðan þá, hefur, (7-9-13, bankað undir borðið), engin bylta orðið, hvorki á rafreiðhjólinu Náttfara né "vespu"vélhjólinu Létti (Honda PCX 125cc). 

Vonandi er því upp runnið svipað skeið og var á þeim árum sem ég flaug mest og flaug mörgum gerólíkum flugvélum en gat með æfingu þróað rétt mismunandi viðbrögð sem nauðsynleg voru í hverju tilfelli. 

Niðurstaða: Flugmaður, sem er að byrja að aka vélknúnum hjólum, verður að vera meðvitaður um ofangreinda hættu og taka sér góðan tíma til þess að þróa rétt viðbrögð eftir farartækjum.  

Fór út að hjóla og kom aldrei aftur heim

Munurinn er sláandi, af því að hann er svo mikill.

Þegar bent er á sláandi tölur varðandi slys, tjón, ölvun og lagabrot í umferðinni, sem sýna hve margfalt fleiri karlmenn en konur eiga aðild að þessum neikvæðu hliðum umferðarinnar, segja kannski einhverjir: En það eru svo miklu fleiri karlar undir stýri en konur. 

En það útskýrir ekki þennan mikla og sláandi mun. Það er liðin tíð að karlar séu margfalt fleiri undir stýri í umferðinni en konur, og þess vegna er raunverulegur munur á kynjunum í þessu efni. 

Maður verður að fara að hugsa sinn gang í þessu, það er greinilegt. 

Öruggara að keyra eins og kona

Gamalkunnug aðferð, að hjóla í mannninn frekar en málið.

Muna menn nú "litla landssímamanninn" og fleiri slíka, sem "láku" upplýsingum? Dæmin eru mýmörg. Viðbrögðin voru öll á þá lund að finna hinn "seka". 

Það auðveldar oft leitina að sá, sem lak, verður rekinn ef hann finnst, og því er augljóst, að það er eins gott að halda kjafti um uppruna lekans sem lengst, eða þangað til útilokunaraðferðin nægir til að góma "svikarann." 

Leitin að "litla Hvítahússmanninum getur því orðið æ meira spennandi eftir því sem hringurinn þrengist. Og á meðan verður nóg að gera og annasamt í forsetabústaðnum. 

Það liggur fyrir skriflega hjá Trump sjálfum, hve nauðsynlegt það sé fyrir alla, sem vilja ná ná langt á frama- og valdabraut að halda bókhald yfir alla þá, sem hafa á einhvern hátt staðið í vegi fyrir þeim, sem framan, fjár og valda leitar, og hefna sín á öllum slíkum.  

Hafa þrengt lista grunaðra niður í 12

Hvað um "sjálfbæra" orkuvinnslu og sauðfjárbeit?

Framtak kokkalandsliðsins er í hressandi mótsögn við hræsnina, blekkinganar og feluleikinn sem við Íslendingar stundum á mörgum sviðum. 

Þegar lífræn ræktun fór að ryðja sér til rúms erlendis, reyndu Íslendingar að búa til séríslenskar reglur um slíka ræktun hér á landi. 

Við stundum stórfellda rányrkju á jarðvarmasvæðum gufuaflsvirkjana, svo nemur minnsta kosti fjórðungi allrar orkuframleiðslu landsins, en erum með risastóra mynd svo utarlega í rana Leifstöðvar um að 100 prósent allrar orkuvinnslu okkar komi á sjálfbæran hátt frá endurnýjanlegum orkugjöfum, að nær enginn kemst inn í landið eða út úr því nema að fara í gegnum þennan heilaþvott.  

Reykjavíkurborg fékk Umhverfisverðlaun Norðurlandaráðs, þrátt fyrir að mesta rányrkjan á jarðvarmasvæðunum auk loftmengunar af þeim, væri á vegum borgarinnar. 

Við auglýsum án þess að depla auga að íslenska lambakjötið verði til á sjálfbæran hátt og birtum myndir af sauðfénu á svæðum, sem eru óbeitarhæf vegna uppblásturs og beitar. 

Við tróðum okkur upp í eitt af efstu sætum á lista Sþ yfir ástand umhverfismála með því að setja stafina N/A í dálkinn um ástand gróðurlendis. Var Ólafur Arnalds þó búinn að fá Umhverfisverðlaun Norðurlandaráðs vegna rannsóknar á því. 

Loksins sést nú viðleitni hjá kokkalandsliðinu til að rjúfa þann blekkingamúr, sem reistur hefur verið á allt of mörgum sviðum.  

Draga sig út úr kokkalandsliðinu

"Fjallagrösin" tuga milljarða virði?

Þegar deilt var um stefnu Íslendinga í auðlinda- og atvinnumálum um og eftir síðustu aldamót, töluðu eindregnir stuðningsmenn stóriðjunnar sem einu lausnarinnar til að "bjarga Íslandi" með djúpri fyrirlitningu um "eitthvað annað",  sem algerlega fráleit úrræði.

Hugmyndum um ferðaþjónustu eða skapandi greinar var líkt við fánýta fjallagrasatínslu.

Nú er verið að tala um marga tuga milljarða verðmæti, nánar tiltekið 45 milljarða í leikjafyrirtækinu CCP sem hefur byggst upp á íslensku hugviti. 

Margföldun ferðaþjónustunnar hefur skapað mestu efnahagsuppsveiflu og atvinnusköpun í sögu landsins.

En ennþá lifa þó góðu lífi ásakanir um að þeir, sem hafi bent á "eitthvað annað" hafi "um langan aldur barist með öllum tiltækum ráðum gegn mannlífi og framförum."

    

Hagnast um milljarða á sölu CCP

Tölur sem voru óhugsandi mestalla síðustu öld.

Aðeins örfá ár á síðustu öld, nánar tiltekið á árunum 1940-46, var viðskiptajöfnuður Íslands við önnur lönd hagstæður. 

Á stríðsárunum söfnuðust upp miklar gjaldeyrisinnistæður í Bretlandi vegna fisksölu Íslendinga þar í landi, auk þess sem áður óþekkt þensla ríkti hér á landi vegna gríðarlegrar vinnu og framkvæmda fyrir heri Bandaríkjamanna, Breta og Kanadamanna.

Allan síðari hluta aldarinnar var hallinn á viðskiptunum við útlönd eitt tímafrekasta og erfiðasta viðfangsefni íslenskrar stjórnvalda. 

Þegar hinar blússandi jákvæðu tölur síðustu ára minnka kannski eitthvað er hollt að hafa í huga þann mikla mun á kjörum þjóðarinnar sem gríðarleg fjölgun ferðamanna hefur fært henni. 

    

 

 

86% samdráttur á viðskiptajöfnuði á milli ára

Munið þið eftir prenturunum í gamla daga?

Það er ekki langt síðan fjöldi starfa ýmist lögðust niður eða breyttu um vinnubrögð svo að menn þahöfðu gríðarlegar áhyggjur af því atvinnuleysi sem af myndi hljótast.

Af mörgum slíkum störfum má nefna setjarana í prentsmiðjunum í gamla daga. Ímynd þeirra var ekki falleg í hugum margra, með svartar hendur af prentblýi.

Lausnin fólst að sjálfsögðu í að aðstoða þá við að endurmennta sig í þeim störfum sem tóku við. Þessi þróun hefur kannski sjaldan verið hraðari en nú á tölvu og netöld, og því afar mikilvægt að viðbrögðin við breyttum atvinnu- og framleiðsluháttum séu snörp og markviss.

Með nýjum framleiðsuaðferðum og aðstæðum fylgir oft tilfærsla á atvinnustarfsemi, vinnuafli og búsetu, sem getur verið slæm fyrir marga. 

En i staðinn fyrir að streitast gegn óhjákvæmilegri þróun er nær að stuðla að farsælli breytingu, sem oft fellst í endurmenntun og tilfærslu. 

Bent hefur verið á að líklega hefur stóraukin sjálfvirkni haft meiri áhrif en flest annað á hnignun sumra svæða, svo sem "ryðbeltisins" í Bandarikjunu, heldur en nokkuð annað, sem þar hefur skapað atvinnuleysi og hnignun. 

Og að þess vegna séu gamaldags viðbrögð, eins og höft og tollar  eins og Trump og fleiri virðast aðeins sjá, aðeins til þess fallin að valda upplausn, átökum og úlfúð.

Þegar vélmennum eða róbótum er bölvað, gleymist oft, að það skapast störf við að hanna tækja- og tölvubúnað og halda honum við.

Til dæmis var fróðlegt að sjá hér á síðunni upplýsingar Hauks Kristinssonar um það hvernig Svisslendingar taka á svona málum, til dæmis í menntakerfinu.  

 

 

 

 

Sjálfvirkni hafi áhrif á 80% starfa

Fullyrðingar gegn fullyrðingum.

"Í stríði er sannleikurinn það fyrsta sem er drepið" hefur verið sagt. Það standa yfir mikil átök á milli fylkinga andstæðra skoðana um Bandaríkjaforseta. 

Þessar erjur eiga sér vart hliðstæðu í bandarískri stjórnmálasögu enda á Donald Trump sér ekki hliðstæðu meðal forseta landsins síðustu 120 ár að minnsta kosti. 

Tíðari mannaskipti en áður hefur þekkst hjá starfsliði Bandaríkjaforseta á jafn skömmum tíma segja einhverja sögu,  en erfitt er að átta sig á sannleiksgildi einstakra fullyrðinga sem flokkast undir hugtakið "orð gegn orði.

Þó er leitun að jafn mörgum ambögum, mótsögnum, hringlandahætti og hreinni vitleysu í orðum og gerðum forseta en hjá Trump. 

Þar liggur fleira að baki en skortur á þekkingu og menntun. Harry S. Truman var á tímabili gjaldþrota vefnaðarvörukaupmaður frá Missouri en borgaði skuldir sínar og vann sig smám saman upp í það að verða þingmaður, vinna mjög gott starf varðandi skipulag fjármála hersins í stríðinu og verða einn af merkustu forsetum Bandaríkjanna að margra dómi, vandvirkur, íhugull og gæddur mikilvægasta eiginleikanum; heilbrigðri skynsemi. 

Trump hefur þó tekist að slá á tón hjá nógu mörgum, sem öðrum tókst ekki að slá og ná með því meirihlutafylgi. 

Slíkt er ekkert einsdæmi og hægt að bjóða upp á ótrúlega hluti á því sviði eins og einræðisherrarnir Mussolini og Hitler voru dæmi um á valdatímum sínum. 

Þeim tókst að virkja djúpa óánægju með slæmt ástand og virkja þrá eftir fyrri mikilleik stórra þjóða. 

 

Segja bókina „lygar“ og „lágkúru“

Umdeilanleg skilgreining, vægast sagt.

Þegar talað er um mest seldu gerðir af flugvélum og bílum er venjulega átt við gerðir, sem hafa í öllum meginatriðum verið óbreyttar allan framleiðsluferilinn. 

Þannig er Volkswagen Bjallan talin hafa verið framleidd í flestum eintökum, eða rúmlega 20 milljónum, og þar á eftir Ford T, í 15 milljón eintökum. 

Af vélhjólum hefur Honda Cub / Super Cub verið framleidd í lang flestum eintökum, eða yfir 100 milljónir! 

Af farþegaflugvélum hefur Boeing 737 verið framleidd í flestum eintökum, eða rúmlega 10 þúsund, en af einkaflugvélum Cessna 172, um 46 þúsund. 

Í öllum ofangreindum tilfellum hafa grundvallaratriði og grundvallarstærðir þessara bíla og flugvéla verið hin sömu allan framleiðslutímann. 

Bjallan var allan feril sinn með loftkælda "boxer" vél afturí og botninn og yfirbyggingin voru í grundvallaratriðum þau sömu, þótt gluggarnir stækkuðu svolitið, framrúðan yrði bogin í lokin, framendinn lengdur um nokkra sentimetra og sett McPerson fjöðrun að framan í stað vindustanganna.

Svipað er að segja um Ford T, vélin var óbreytt allan tímann frá 1908 til 1927 sem og grind og fjöðrun.

Fiat 124 / Lada Nova gæti verið í þriðja sæti vegna fastheldni við grundvallarbyggingu bílsins frá upphafinu 1966 allt fram á okkar daga.

Renault 4 var framleiddur í rúmlega 8 milljónum eintaka, nánast án nokkurra breytinga. 

Þegar hins vegar er litið á bíla eins og Toyota Corolla og Wolkswagen Golf er annað uppi á teningnum.

Fyrsta gerð Corolla á nánast ekkert skylt með síðari kynslóðum þess bíls, var með vélina langsum frammi í, afturdrif og blaðfjaðrir á heilum öxli, en hinar fjölmörgu síðari kynslóðir með vélina þversum frammi,framhjóladrif og sjálfstæða gormafjöðrun allan hringinn.

Golf hefur í gegnum fjölmargar kynslóðir stækkað svo og breyst á alla kanta í 45 ár, að sú fyrsta á næstum ekkert sameiginlegt með nýjustu kynslóðinni nema nafnið. 

Að vísu hefur vélin alltaf verið frammi í og drifið á framhjólunum, en fyrsti Golfinn var miklu minni og léttari en Polo er nú.

Golf hefur þyngst um ca 400 kíló, úr 750 kílóum og hefur lengst úr 3,70 metrum upp í 4,26. 

Kaflaskipti í sögu Corolla