Borg umhverfisveršlauna Noršurlandarįšs.

Ef sķšuhafa misminnir ekki, fékk Reykjavķkurborg umhverfisveršlaun Noršurlandarįšs fyrir nokkrum įrum. 

Samt er žaš svo aš žegar mįgkonan kemur ķ heimssókn sušur til Reykjavķkur frį Bolungarvķk og žaš er austanįtt, undrast hśn brennisteinsfżluna sem fyllir loftiš frį virkjunum, sem er byggšar eru į rįnyrkju. 

Og fyrstu višbrögš sķšuhafa komandi til Reykjavķkur frį Brussel ķ sķšustu viku meš flensu į lokastigi var aš fį rękilegt hóstakast vegna svifryks. 

Einn vinunum į bķl ķ Sviss, sem hann notar viš hlutastarfsvinnu sķna žar. Aldrei žarf aš hafa įhyggjur af žvķ aš dusta rykiš af honum, en hér heima er bķll hans stundum grśtskķtugur žegar hann kemur heim frį Sviss vegna ryksins ķ loftinu. 

Einn erlendur feršamašur sagši frį žvķ ķ sjónvarpsfrétt yfir nokkrum dögum aš heita vatniš hjį okkur vęri algert skólp. 

Hefur lķkast til ekki fengiš aš vita hvers vegna. 

Žaš eru įr og įratugir sķšan kominn var tķmi til aš taka til hendi eins og nś er loks byrjaš į ķ svonefndum loftgęšamįlum, sem stundum mętti alveg eins kalla loftmengunarmįl. 


mbl.is Skoši aš hafa frķtt ķ strętó į „grįum dögum“
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

"Mikil breidd ķ kastinu..."

Greinilegt er į vištökum viš söngleiknum Matthildi, aš sżningin er einkar vel heppnuš og brosin nį śt aš eyrum į myndunum, sem fylgja frįsögninni af frumsżningunni. 

Žetta sżnir mikla grósku ķ leikhśslķfinu og styrkleika leikhśsanna og leiklistarinnar, sem er mikilvęg fyrir ķslenska menningu. 

Žess vegna hnykkti sķšuhafa viš ķ gęrkvöldi, žegar hann heyrši ekki betur įlengdar en aš sagt vęri ķ umsögn į RŚV um sżninguna aš "žaš vęri mikil breidd ķ kastinu." 

Žetta var eins og aš slegiš hefši saman menningarfréttum og ķžróttafréttum af innanhśssmóti ķ köstum, hvernig sem žaš gengur nś upp aš žaš sé breidd ķ kastinu hjį einhverjum. 

En žaš var veriš aš tala um leikhśshópinn eša svišshópinn en ekki kast. 

Hins vegar viršist žannig komiš mįlum, aš kvikmyndargeršarfólk og leikhśsfólk getur ómögulega annaš en tönnlast į žvķ aš tala um "krśin" og "köstin" žegar veriš er aš tala um leikhśpa og kvikmyndageršarfólk. 

 


mbl.is Frumsżning į Matthildi
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Lögmįl Murphys og mįttur peninganna.

Lögmįl Murphys segir aš geti eitthvaš fariš śrskeišis į einhvern hįtt, muni žaš gerast fyrr eša sķšar. 

Saga flugvélahönnunar og flugvélasmķša geymir fjölmörg dęmi um žaš. 

Žegar Comet žoturnar voru teknar ķ notkun 1952 voru fjölmargar nżjungar sem fylgdu vélunum og voru bein afleišing af miklu meira afli, hraša og hęš, en tķškašist į flugvélum meš bulluhreyfla. 

Žaš rķkti mikiš kapphlaup į milli flugvélaframleišenda og grķšarlegir peningalegir hagsmunir ķ hśfi. 

Žegar raš-slys tóku aš herja į Comet vélarnar varš brįtt augljóst, aš menn höfšu flżtt sér of mikiš. 

Į endanum frestašist žaš um sex įr aš Comet-žoturnar kęmust ķ gagniš, og žį voru stęrri og afkastameiri žotur Bandarķkjamanna komnar ķ forystu. 

Betra hefši veriš fyrir Breta aš flżta sér hęgar og sitja ekki uppi meš śrelta hönnun og lįta Boeing og Douglas standa uppi sem sigurverara. 

Svipaš er ķ raun aš gerast nś varšandi keppnina milli Airbus 320 og Boeing 737. 

Hinn óvęgni markašur fyrir faržegaflug hefur gert flug meš 100-240 faržega aš langstęrsta markašshlutanum. 

Airbus er 20 įrum nżrri hönnun en upprunalegu mjóu skrokkarnir hjį Boeing og fólkiš hefur stękkaš og žyngst į alla kanta. 

Žaš finnst til dęmis strax žegar sest er ķ sętin ķ Airbus aš skrokkurinn er 16 sentimetrum breišari en į gömlu, mjórri skrokkum Boeing.

16 sm sżnist kannski ekki vera mikiš, en munurinn fyrir hvert sęti er įlķka og ķ aftursętinu į milli VW Polo og Passat.  

Asinn viš aš žrżsta 737 Max į markaš sem allra fyrst hefnir sķn nś, svipaš og geršist mešComet fyrir tępum 70 įrum. 

Og sparnašur ķ tķma og peningum hjį FAA meš žvķ aš slaka į eftirlitsklónni hefur opnaš hinu miskunnarlausa lögmįli Murphys aukna möguleika til žess aš lįta aš sér kveša.

Į sķnum tķma gekk Airbus lengra ķ sjįlfvirkni og tölvustżringu (Fly-by-wire) en keppinautarnir og gekk žaš ekki allt snuršulaust fyrir sig. Fręgt myndskeiš er af žvķ žegar alveg sjįlfvirk žota fórst žegar sżna įtti hina nżju tękni. 

 

 


mbl.is Boeing fékk mikiš vald į öryggiskošunum
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Mars hefur alltaf veriš vetrarmįnušur.

Žaš er ekkert óešlilegt viš žaš ef hitinn, žaš sem er eftir af mars, veršur nįlęgt frostmarki. 

Mars er hreinręktašur vetrarmįnušur 

Mešalhiti ķ mars į Ķslandi er lęgri en ķ nóvember. 

 

Tölurnar eru žessar:     

               Reykjavķk.   Akureyri.   Hveravellir.  

Nóvember:      1,1         - 0,4       - 4,8  

Mars:          0,5         - 1,3       - 5,8 

 

Į öllum žremur stöšvunum er mars um einni grįšu kaldari en nóvember.           


mbl.is Ekkert vor ķ kortunum
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Aldarfjóršungs gömul tregša.

1995 var persónuafslįttur ķ hįmarki hér į landi, žrįtt fyrir aš žį vęri aš enda samdrįttarskeiš ķ žjóšarbśskapnum, m.a. vegna minnkandi žorskkvóta. 

2007 var hins vegar bśin aš vera risavaxin loftbóluhagssveifla, en žrįtt fyrir žaš hafši persónuafslįtturinn rżrnaš stórkostlega aš raungildi. 

Žįverandi stjórnvöld vķsušu öllum hugmyndum um aš minnka skattbyrši hinna tekjulęgstu afdrįttarlaust į bug. 

Sagan af skattpķningu fólks, sem er meš allt nišur ķ rśmlega 200 žśsund krónur į mįnuši, viršist ętla aš verša endalaus, sama hvaš fólk segir ķ skošanakönnunum. 

Ofan į skattpķninguna bitnar hin grķšarlega hękkun hśsnęšisveršs langverst į hinum tekjulęgstu. 


mbl.is 83% hlynnt skattalękkunum tekjulęgri
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Slįandi lķkindareikningur.

Strax žegar fréttist af flugslysinu ķ Ežķópķu voru fyrstu višbrögšin hér į sķšunni, aš žaš slys og slys ķ Indónesiś fjórum mįnušum fyrr vęru of lķk til žess aš žaš vęri tilviljun aš bįšar vęru af sömu nżju geršinni. 

Frekari lķkindareikningur getur veriš slįandi. 

Į hverjum degi eru um milljón faržegaflugvélar fljśgandi ķ heiminum. Varla minna en helmingur žeirra eru bśnar višamiklum sjįlfstżribśnaši. 

Af žeim eru ašeins um 300 vélar af geršinni Boeing 737 Max, eša 0,01 prósent. Ef allt vęri meš felldu ęttu lķkindi į žvķ aš tvęr vélar af žessari gerš fęrust viš lķk skilyrši meš skömmu millibili og vęru einu stóru flugslysin ķ heiminum, aš vera nęr engin. 

Nema aš eitthvaš svipaš vęri aš žeim. 

Fyrsta setningin ķ fyrsta pistlinum var žó aš sjįlfsögšu sś, aš of snemmt vęri aš fullyrša neitt afgerandi um žetta. 

Nś viršst hins vegar vaxandi likur į žvķ aš svipašur agnśi eša galli hafi verš höfušorksök žess aš bįšar vélarnar fórust. 

 


mbl.is Hugbśnašaruppfęrsla ķ vinnslu hjį Boeing
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Mikil framför sķšan 1986.

Ķ ferš sķšuhafa į Ķslendingahįtķš ķ Los Angeles 1986 stóš žar žį yfir stór alžjóšleg sjįvarśtvegssżning. 

Ķslenskum gestgjafa mķnum varš tķšrętt um žaš hve illa Ķslendingar ręktu žann dżrmęta möguleika til kynningar į ķslenskum sjįvarśtvegi og sjįvarafuršum. 

Einn lķtilfjörlegur ķslenskur bįs vęri žarna meš einum fulltrśa į sama tķma og hinar žjóširnar legšu mikiš ķ nżtķskulega og įhrifamikla kynningu į sķnu. 

Enda var öll traffķkin žar en karlinn ķ ķslenska bįsnum ósköp einmanalegur. 

Merkilegast hefši veriš aš hitta bandarķska konu, sem gręddi mikiš į žvķ aš selja ķslenska skreiš til Nķgerķu. 

Į žessum tķma var Nķgerķa vandręša višskiptasvęši fyrir Ķslendinga, kvörtušu yfir ormum ķ skreišinni og borgušu seint og illa eša jafnvel alls ekki. 

Bandarķska sölukonan sagši Ķslendinga vera śti aš aka ķ markašsmįlunum.  

Žótt Nķgerķa vęri fįtękt land vęri 1 prósent žjóšarinnar vellaušugt fólk. 

Og eitt prósent vęri ekki lķtiš, žvķ aš ķ landinu bśa 200 milljónir manna og 2 milljónir borga hundrašfalt hęrra verš fyrir hvert kķló af vel verkašri og umbśinni skreiš en fįtęklingarnir gętu borgaš fyrir möškušu skreišina. 


mbl.is Heišrśn og Gušmundur slógu ķ gegn
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Blekkingaleikur: Eigendur Hvalįrvirkjunar žurfa alla orkuna sušur.

Erlendir aušmenn eiga ķ raun Vesturverk, sem skrifaš er fyrir Hvalįrvirkjun, žvķ aš HS Orka į Vesturverk og į sķnum tķma var hęgt aš rekja eignarhald HS Orku um skśffufyrirtękiš Magma Energie til kanadķska aušmannsins Ross Beaty. 

Fyrir tveimur įrum upplżstist aš gufuaflsvęšiš HS Orku sem liggur frį sameiginlegu orkuhólfi Svartsengis og Eldvarpa og endar śti į Reykjanestį, hefši sigiš nišur um allt aš 18 sentimetra. Įrum saman hafši veriš reynt aš halda žessu leyndu, en ķ lķtilli grein ķ innanhśssblaši ķ landmęlingarfyrirtęki uppi į Akranesi leyndust žessar tölur . 

Žetta mikla sig orkuöflunarsvęšanna rķmaši viš žęr stašreyndir aš sjór er farinn aš ganga į land ķ Stašarhverfi vestan viš Grindavķk, nżjar bolrholur gefa ekkert afl, og aš ķ örvęntingu viš aš pissa ķ skóinn meš žvķ aš stśta Eldvörpum til žess eins aš endanlegt orkufall frestist eitthvaš, veršur endanlegt orkufall enn svakalegra en ella. 

Ķ örvęntingu reyna eigendur HS Orku aš verša sér śti um orku annars stašar frį, og žess vegna sękja žeir stękkaša Hvalįrvirkjun (įtti fyrst aš verša 30MW en veršur 55MW) svo fast vegna žess aš žeir munu žurfa hvert einasta megavatt til žess aš standa viš orkusölusamning sinn viš įlveriš į Grundartanga. 

Eins og žetta sé ekki nóg blekkingarspil telja žeir lķka Vestfiršingum trś um aš Hvalįrvirkjun verši gerš til aš "auka rekstraröryggi" į śtnįra, sem kosta mun mikla fjįrmuni aš tengja. 

Enginn skyldi verša hissa žótt į endanum yrši reist kolaorkuver til aš framleiša orku og hita upp byggš į Sušurnesjum įsamt žvķ aš mjólka hvert megavatt Hvalįrvirkjunar sušur. 

Ef einhver hefši sagt įriš 2012 aš innan fįrra įra yrši brennt 120 žśsund tonnum af kolum į įri hér į landi, hefši hann veriš hleginn ķ hel. 

En žetta hefur žegar gerst meš tilkomu kķlilversins į Bakka viš Hśsavķk.  


mbl.is Tenging um Ķsafjaršardjśp hefši mest įhrif
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Svipuš réttlęting og hjį Hitler.

Frį upphafi hélt Adolf Hitler žvķ fram aš tilvist Gyšinga ķ heiminum vęri mesta "vandamįliš."

Lengi vel tóku flestir žetta ekki svo bókstaflega aš hann meinti žaš ķ raun og veru aš śtrżma žyrfti Gyšingum, og sumir trśa žvķ jafnvel ekki enn ķ dag aš Helförin hafi veriš til, žótt honum tękist aš lįta drepa sex milljónir og aš Eichmann harmaši žaš eftir strķšiš aš rśmar fjórar milljónir hefšu sloppiš. 

Nś mį sjį gamla drauga śr fortķšinni varšandi réttlętingu į śtrżmingu įkvešinna hópa fólks og er žaš timanna tįkn. 

Žegar Heimsstyrjöldin sķšari var komin į fullt, gerši Hitler Heydrich aš stjórnanda "lausnar Gyšingavandamįlsins" sem Gyšingarnir sjįlfir ęttu alla sök į, meš žvķ einu aš vera til. 

Eftir aš Heydrich var drepinn ķ fyrirsįt varš Heinrich Himmler ašal stjórnandi śtrżmingarinnark, Helfararinnar (Holocost),  og ķtrasta og afkastamesta drįpstękni nasista leit dagins ljós.   

Himmler var ekki fjęr Ķslendingum en žaš aš įratugum saman var einn af ķslenskum skjólstęšingum hans heimilisvinur į heimili foreldra sķšuhafa, hinn mętasti mašur, sem hafši ungur aš įrum fyrir strķš lįtiš heillast af uppgangi og veldi Žrišja rķkisins og veriš bošiš persónulega af Himmler aš nema mótasmķši og leirkeragerš ķ sjįlfum Dachau fangabśšunum i Žżsalandi įriš 1938; aš sjįlfsögšu réttu megin viš fangelsismśrana. 

Himmler hafši mikinn įhuga į leirkera- og höggmyndagerš og bauš žess vegna tveimur Ķslendingum aš nema žau fręši ķ Žżskalandi.

Žremur įrum eftir strķšiš fékk fašir minn aš gjöf frį heimilisvininum heljarstóran kringlóttan öskubakka meš megin tįkni SS-sveitanna, hauskśpu og krosslögšum leggjum. 

Ašeins vantaši SS-boršann upp į aš žetta vęri ósvikinn SS-öskubakki. 

Ég sżndi einu sinni fundarmönnum hjį Churchill-félaginu žennan hrollvekjandi grip. 

Nś mį heyra aš nżj raddir um aš tilvist įkvešinna hópa fólks ein og sér réttlęti śtrżmingu žess. 

Ķ ķslenskum bloggpistli er žaš upplżst aš moršinginn ķ Christchurcs hafi veriš hér į landi fyrir skemmstu og lķkast til veriš aš leita aš mosku eša nógu mörgum mśslimum til žess aš fjöldamyrša hér. Rökrétt geti žvi veriš aš banna moskur hér og žį gęti nęsta skrefiš veriš aš banna samkomustaši mśslima og mśslimana sjįlfa. 

Žaš viršist vera lišiš nógu langt frį Helförinni til žess aš hśn sé żmist gleymd eša fólk fįfrótt um hana, og žį oft į feršinni fyrirbęri sem kalla mį "įunnin fįfręši."  


mbl.is Kenndi mśslimum um įrįsina og var eggjašur
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Er lausnin virkilega sś aš allir borgarar séu žungvopnašir?

"Only a good guy with a gun can stop a bad guy with a gun."  Žetta trśaratriši mį nś sjį į lofti varšandi hryšjuverkiš ķ Christchurch. 

Lķka, aš žaš muni koma ķ veg fyrir svona hervirki, aš jafnan sé til taks žyrla og sérsveit til žess aš stöšva illvirkiš. 

Fram hefur komiš aš illvirkiš tók 17 mķnśtur. Halda menn virkilega aš sérsveitaržyrla sé komin į hvaša moršstaš sem er į svo skömmum tķma?

Moršinginn var meš fimm lögleg skotvopn mešferšis.

Til žess aš jafna žann leik žarf vęntanlega aš gefa hverjum frišsömum borgara kost į aš hafa aš minnsta kosti jafn mörg skotvopn į sér lķka til sjįlfsvarnar. 

Er lķklegt aš žetta sé "lausn"? Aš hver mašur meš fimm lögleg skotvopn sé trygging fyrir friši? 

Dettur engum ķ hug, aš žaš hefši breytt einhverju ef komiš vęri ķ veg fyrir svo stórkarlalega löglega skotvopnaeign? 


mbl.is „Byssulög munu taka breytingum“
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

« Fyrri sķša | Nęsta sķša »

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband